Παρασκευή 12 Αυγούστου 2011

Βαρουφάκης


Το ευρώ στο δίχτυ της αράχνης

1 εικόνα

Ετικέτες

Διαβάστε επίσης

Το ευρώ, ισχυρίζομαι πάνω έναν χρόνο, έχει μπει στην διαδικασία της αποδόμησης. Η επέκταση στην Ισπανία και στην Ιταλία ήταν αναμενόμενο αποτέλεσμα (α) της προβληματικής δόμησης της ευρωζώνης και (β) του προβληματικού μηχανισμού (του European Financial Stability Fund, EFSF) με το οποίο η Ευρώπη προσπάθησε να γιατρέψει τα συμπτώματα της Κρίσης που οφείλεται στο (α). Ένας μηχανισμός σαθρά δομημένος, με μια ωρολογιακή βόμβα στα θεμέλιά του, το EFSF, κλήθηκε να σώσει ένα άλλο σαθρά δομημένο οικοδόμημα από την κατάρρευση.
Πρόσφατα, η Ευρώπη ενέκρινε το δεύτερο πακέτο μέτρων 'διάσωσης' του ελληνικού δημοσίου. Μια βαθειά ανακούφιση εξαπλώθηκε σε όλη την χώρα καθώς τα επιτόκια δανεισμού μειώθηκαν σημαντικά, η αναδιάρθρωση του χρέους δειλά-δειλά ανακοινώθηκε, ακόμα και ένα Σχέδιο Μάρσαλ για την Ελλάδα ακούστηκε να συζητιέται. Σε εκείνη την στιγμή ανακούφισης είχα γράψει εδώ στο protagon.gr:  "Η Κρίση έχει εδώ και καιρό ξεφύγει από τα όρια του ελληνικού γίγνεσθαι, είναι συστημική και υπονομεύει όλη την ευρωζώνη. ... [H] χθεσινή συμφωνία εγγυάται την αποτυχία και αυτής της ευρωπαϊκής προσπάθειας να δαμαστεί το τέρας της Κρίσης που αποδομεί το ευρω-σύστημα εκ των έσω. Η απόφαση να επικεντρώσουν τα νέα μέτρα στην ελεγχόμενη χρεοκοπία της Ελλάδας, π.χ. αφήνοντας την Ιρλανδία στο χείλος της χρεοκοπίας και τις Ισπανία και Ιταλία στο έλεος των εταιρειών αξιολόγησης, ισοδυναμεί με δώρο ανεκτίμητης αξίας στους κερδοσκόπους."
Γιατί επιβεβαιώθηκαν τόσο γρήγορα οι προβλέψεις αυτές; Επειδή οι Ευρωπαίοι ηγέτες μας ουσιαστικά τοποθέτησαν το βάρος των νέων αυτών μέτρων διάσωσης στο σαθρό EFSF. Ο λόγος που τo EFSF δεν μπορεί να φέρει σε πέρας αυτή την αποστολή έχει εξηγηθεί εδώ και μήνες σε αυτές τις σελίδες (βλ. εδώ). Πολλοί αναλυτές σήμερα λένε ότι, ωραίες οι νέες αποφάσεις της ΕΕ (για χαμηλότερα επιτόκια στις πτωχευμένες χώρες, δυνατότητα άμεσης παρέμβασης του EFSF μέσα από δανεισμό χωρών, όπως η Ιταλία, που δεν έχουν εισαχθεί επίσημα στον μηχανισμό στήριξης κλπ), αλλά πως αν δεν ενισχυθεί με τριπλάσια και τετραπλάσια κονδύλια το EFSF δεν θα μπορέσει να ανταπεξέλθει στον ρόλο του. 
Πρόκειται περί μεγάλου σφάλματος. Το πρόβλημα με το EFSF δεν είναι τα ποσά που διαθέτει ή δεν διαθέτει. Το πρόβλημα με το EFSF είναι η τοξική δόμησή του, την οποία έχω εξηγήσει στο παρελθόν με την αλληγορία των ανόητων ορειβατών. Σήμερα επανέρχομαι για να εξηγήσω λίγο πιο αναλυτικά τους λόγους για τους οποίους το ευρώ θα καταρρεύσει εφόσον η δομή του EFSF παραμένει ως έχει, ξεκινώντας με την κατάρρευση της Ισπανίας και της Ιταλίας πριν χάσει η Γαλλία την καλή της βαθμολογία από τους γνωστούς οίκους αξιολόγησης, οπότε το EFSF θα διαλυθεί στα εξ ων συνετέθη - καθώς η Γερμανία δεν θα δεχθεί να σηκώσει μόνη της το βάρος της χρηματοδότησής του.
Το διάγραμμα που παραθέτω συνοψίζει την καταστροφική δυναμική που είναι συνυφασμένη με την θεμελίωση του EFSF. (Για πιο λεπτομερή του ανάλυση, στα αγγλικά, βλ. εδώ). Αποτελείται από τέσσερα υποδιαγράμματα. Ας τα πάρουμε ένα-ένα. Το πάνω δεξιά δείχνει την πορεία προς τα πάνω και αριστερά της ευθείας γραμμής που ακολουθεί η ευρωζώνη καθώς το ένα μετά το άλλο τα κράτη-μέλη βγαίνουν εκτός αγορών (ο οριζόντιος άξονας απαριθμεί τα κράτη που βρίσκονται εντός αγορών ενώ ο κάθετος άξονας τα F κράτη που βγαίνουν εκτός αγορών). Πάμε τώρα στο κάτω δεξιά διάγραμμα: Στον κάθετο άξονα δείχνει το ποσοστό α του ΑΕΠ της κάθε χώρας που παραμένει εντός αγορών το οποίο καλείται να συνεισφέρει (με την μορφή εγγυήσεων) στις πεσούσες χώρες. Η κόκκινη καμπύλη απλώς δείχνει ότι όσο ο αριθμός των εντός των αγορών χωρών μειώνεται αυτό το ποσοστό α μεγαλώνει (καθώς λιγότερες χώρες καλούνται να εγγυηθούν τα όλο και μεγαλύτερα χρέη των αυξανόμενων εκτός των αγορών χωρών). Περνάμε τώρα στο κάτω αριστερά διάγραμμα το οποίο δείχνει την σχέση του ποσοστού συνεισφοράς α (των εντός αγορών χωρών στις εκτός αγορών ημι-πτωχευμένες χώρες) με τον μέσο όρο s των spreads της ευρωζώνης. Προφανώς, όσο μεγαλύτερο το ποσοστό α του ΑΕΠ τους το οποίο καλούνται οι εντός αγορών χώρες να συνεισφέρουν στις εκτός αγορών, τόσο πιο ψηλά τα spreads. Τέλος, ερχόμαστε στο πάνω δεξιά διάγραμμα: Εκεί υποθέτω ότι υπάρχει κάποιο επίπεδο του μέσου spread πάνω από το οποίο κάποιες από τις εντός των αγορών χώρες δεν αντέχουν να δανείζονται και βγαίνουν από τις αγορές, ζητώντας στήριξη από το EFSF.
Για να δούμε τώρα πως εξελίσσεται η Κρίση, και γιατί αυτή η εξέλιξη θα συνεχιστεί ανεξάρτητα από το μέγεθος των κονδυλίων που δίνονται δυνητικά στο EFSF, ας αρχίσουμε από το σημείο εκκίνησης: Και οι Ν χώρες της ευρωζώνης βρίσκονται εντός των αγορών, η συνεισφορά στις εκτός αγορών χώρες είναι μηδενική (α=0) και τα μέσα spreads κείνται στο χαμηλό επίπεδο των s0. Κάποια στιγμή, τα μέσα spreads αυξάνονται στο επίπεδο των s1 και ο αδύναμος κρίκος της ευρωζώνης, η Ελλάδα, βγαίνει εκτός αγορών. Αυτό ισοδυναμεί με αύξηση του α από το μηδενικό επίπεδο στο α1, κάτι που αυξάνει τα μέσα spreads στο s2. Με την σειρά της αυτή η εξέλιξη οδηγεί μια δεύτερη χώρα (την Ιρλανδία) εκτός αγορών, με αποτέλεσμα την αύξηση του α από το α1 στο α2 και των spreads από στο s3. Κ.ο.κ. Κάπως έτσι υφαίνεται ο δηλητηριώδης ιστός της αράχνης που, αν δεν κοπεί, θα πνίξει ολόκληρη την ευρωζώνη.
Το πρώτο που πρέπει να παρατηρήσουμε είναι ότι αυτή η διαδικασία αποδόμησης είναι ανεξάρτητη από την δυνατότητα κεφαλαιοποίησης του EFSF. Όσα χρήματα και να του υποσχεθεί η Γερμανία, η διαδικασία αποδόμησης θα συνεχισθεί έως ότου η κα Μέρκελ δει και αποδεί και ανακοινώσει είτε την κατάργηση του EFSF, και την υιοθέτηση ενός πραγματικά ορθολογικού συστήματος διαχείρισης του ευρωπαϊκού χρέους (π.χ. ένα ευρωομόλογο έκδοσης της ΕΚΤ) είτε την αποχώρηση της Γερμανίας από το ευρώ (και την κατάργησή του).
Το δεύτερο συμπέρασμα είναι ότι είναι αδύνατον να κάνουμε αυτό που οι περισσότεροι σχολιαστές προτείνουν για την Ελλάδα: Να κοιτάξουμε τα του οίκου μας, χαρούμενοι ότι η Ευρώπη μας μείωσε τα επιτόκια και σηματοδότησε μια διαδικασία κουρέματος του ελληνικού χρέους που ξεκινά από το 20% έως ότου ανακοινωθεί πως το κούρεμα θα αγγίξει το 50%, ίσως και το 65%. Γιατί; Επειδή αν το ευρώ καταρρεύσει all deals are off (καμία συμφωνία δεν ισχύει), που λένε και οι αγγλοαμερικανοί. Ο ιστός της δηλητηριώδους αράχνης που έχει πιάσει το ευρώ, αν δεν τον κόψουμε ως Ευρώπη, δεν θα αφήσει κανέναν αλώβητο. Για να κοπεί χρειάζεται ένα πράγμα: Να περάσει η διαχείριση του ευρωπαϊκού χρέους από το EFSF στην ΕΚΤ, με την τελευταία να εκδίδει ευρωομόλογο - ένα εργαλείο που καταργεί την καμπύλη α(F) στο διάγραμμα και βάζει τέλος στο ντόμινο της κατάρρευσης. Κάτι τέτοιο όμως απαιτεί την απόφαση της Γερμανίας να δέσει την τύχη της με το ευρώ. Και αυτό είναι το μέγα ζητούμενο...
ένα άρθρο των πρωταγωνιστών

Τετάρτη 10 Αυγούστου 2011

VAROYFAKIS- THE GLOBAL MINOTAUR

Γιάνη Βαρουφάκη -Αγαπητέ Γιώργο

Αγαπητέ Γιώργο

Λίγο μετά τις εκλογές του 2009 δήλωνες ότι "είμαστε αντιεξουσιαστές στην εξουσία". Η πλειοψηφία των υπουργών σου σε στραβοκοιτούσαν και οι αντίπαλοί σου σε χλεύαζαν. Ήσουν μόνος εκείνη την στιγμή. Όμως, στον βαθμό που σε γνωρίζω, ήσουν αυθεντικός.
Από τότε κύλησε πολύ μολυσμένο νερό στο αυλάκι. Τις ουτοπικές δηλώσεις τις παρέσυρε η αγωνία για την διάσωση της χώρας. Σε ανάγκασε όχι μόνο να σφίξεις τα δόντια, πνίγοντας την ουτοπική σου πλευρά, αλλά και να αποκηρύξεις βασικές σου πεποιθήσεις για το τι πρέπει να γίνει και τι όχι. Πιστεύω, στον βαθμό που σε γνωρίζω, ότι τις αποφάσεις που έλαβες τις πήρες θεωρώντας ότι ήταν οι βέλτιστες μιας γκάμας απαίσιων εναλλακτικών. Και φαντάζομαι ότι ενέτειναν την μοναξιά σου.
Έτσι ήρθαμε στον Μάιο του 2010 όπου σε περίμενε η μεγαλύτερη απόφαση που αναγκάστηκε να πάρει έλληνας πρωθυπουργός σε καιρό ειρήνης. Ξέρεις ότι διαφωνούμε για την ορθότητά της. Δεν έχει σημασία. Σου είπαν ότι ήταν ένα σωσίβιο που μας εξαγόραζε χρόνο ώστε να βρούμε τον δρόμο μας προς στέρεο έδαφος μετά από ένα συγκλονιστικό ναυάγιο. Θεώρησα ότι ήταν ένα τεράστιο βαρίδι που μας σπρώχνει, τόσο εμάς όσο και την υπόλοιπη ευρωζώνη, στον πάτο. Επέλεξες τις συμβουλές των ισχυρών και εκείνων που σε έπεισαν πως, αν μη τι άλλο, το Μνημόνιο αγοράζει πολύτιμο χρόνο. Στον βαθμό που σε γνωρίζω, ξέρω πόσο σε στενοχώρησε η επιλογή σου.
Μήνες τώρα γνωρίζω ότι ξέρεις πως, τελικά, η πορεία του Μνημονίου απέτυχε επειδή η αποτυχία βρισκόταν στο DNA του εγχειρήματος (κι όχι επειδή δεν εφαρμόστηκε όπως μπορούσε να έχει εφαρμοστεί). Εμείς οι οικονομολόγοι, όπως γνωρίζεις εκ πείρας, διαφωνούμε σχεδόν για όλα. Όμως δύο πράγματα μας έχει διδάξει η ιστορία: (1) Τον πτωχευμένο δεν τον σώζεις δίνοντάς του ακριβά δάνεια, και (2) η βαριά λιτότητα δεν μπορεί ποτέ να μειώσει τα ελλείμματα μιας μακρο-οικονομίας που βρίσκεται σε ύφεση και η οποία δεν μπορεί να υποτιμήσει το νόμισμά της (ιδίως όταν το διεθνές περιβάλλον είναι υφεσιακό).
Μπορεί να ήλπιζες σε κάποιο θαύμα οικονομικό (π.χ. μιας γρήγορη ανάπτυξη της διεθνούς οικονομίας) ή πολιτικό (την επιφοίτηση της κας Μέρκελ από το άγιο πνεύμα) που θα απέτρεπε την σημερινή κατάληξη. Δεν έγινε όμως. Και τώρα καλείσαι, για δεύτερη φορά σε ένα μόλις χρόνο, να πας ακόμα πιο αντίθετα στα πιστεύω σου, στις γνώσεις σου, στο ένστικτό σου. Σου λένε, όπως και πριν ένα χρόνο: "Σκεφτείτε κ. πρωθυπουργέ τι θα γίνει αν δεν πάρουμε τα νέα δάνεια. Πως θα πληρωθούν οι μισθοί και οι συντάξεις;" Στον βαθμό που σε ξέρω, γνωρίζω πως δαγκώνεσαι.
Μήνες αρκετοί έχουν περάσει που έχεις λάβει γνώση μιας εναλλακτικής πρότασης (εκείνη που καταθέσαμε με τον Stuart Holland σε διάφορα fora). Από όσο γνωρίζω θεωρείς πως, τόσο από τεχνικής όσο και πολιτικής πλευράς, η πρόταση είναι άρτια: Σε τρία απλά βήματα, τα οποία δεν απαιτούν καμία ουσιαστική παρέμβαση στην Συνθήκη της Λισαβόνας, (α) αντιμετωπίζεται η τραπεζική κρίση της ευρωζώνης, (β) αποδυναμώνεται η κρίση δημόσιου χρέους και (γ) ξεκινά ένα νέο Σχέδιο Marshall για ολόκληρη της ευρωζώνη έτσι ώστε να γίνει πράξη η ανάπτυξη που θα 'δολοφονήσει' την Κρίση. Αν απλώς διαφωνούσες με αυτή την πρόταση, δεν θα αναφερόμουν σε αυτήν. Το κάνω επειδή φοβάμαι ότι... συμφωνείς.
Θα μου πεις: "Πώς μπορώ ως πρωθυπουργός μιας μικρής και καταπτωχευμένης χώρας να πάω στις Βρυξέλλες και να τους προτείνω μια πρόταση για την ανάπλαση της ευρωζώνης ολάκερης; Ιδίως όταν οι δικοί μου σύμβουλοι μου λένε να το ξεχάσω;"
Θα σου απαντήσω: Πώς μπορείς ως πρωθυπουργός μιας μικρής και καταπτωχευμένης χώρας να πάς στις Βρυξέλλες για να αποδεχθείς ένα νέο, ογκώδες δάνειο το οποίο σε καμία των περιπτώσεων (ακόμα κι αν αποδεχθούμε ότι θα επιτευχθούν όλοι οι στόχοι του μεσοπρόθεσμου προγράμματος) δεν πρόκειται ούτε καν να επιβραδύνει την εκρηκτική πορεία του δημόσιου χρέους; Πως θα αντιμετωπίσετε σε ένα χρόνο από σήμερα, εσύ και οι υπόλοιποι ηγέτες της ΕΕ, την κρίση νομιμοποίησης σε Βορρά και Νότο που αναπόφευκτα θα προκύψει καθώς οι εγγυήσεις και τα δάνεια των γερμανών και ολλανδών φορολογούμενων καταλήγουν (μέσω του Υπουργείου Οικονομικών μας) στις ημι-πτωχευμένες τράπεζες, την ώρα που το ελληνικό χρέος συνεχίζει να αυξάνεται, το ΑΕΠ μας να μειώνεται και οι έλληνες να εξαθλιώνονται χωρίς κανένα όφελος;
Θα με ρωτήσεις: "Και τι να κάνω τότε;"
Θα σου πω κάτι που θα ακουστεί ίσως ουτοπικό αλλά το οποίο πιστεύω είναι η μοναδική ρεαλιστική εναλλακτική που σου απομένει. Αν κάποιος μπορεί να εκτιμήσει τον ρεαλισμό αυτού που θα σου προτείνω, αυτός είσαι εσύ: Πάρε απόψε το βράδυ το ποδήλατό σου, μόνος σου, και κατέβα στην Πλατεία Συντάγματος. Εκεί, μπορεί να σε γιουχάρουν στην αρχή, αλλά βλέποντάς σε μόνο και αποφασισμένο, θα παραμερίσουν να περάσεις. Ζήτα τον λόγο και μίλησε στον συγκεντρωμένο κόσμο.
Πες τους ότι ήρθε η ώρα να πάρουμε όλοι μαζί πίσω την χαμένη μας αξιοπρέπεια. Εξάγγειλε ότι δεν θα δεχθούμε άλλα δάνεια όσο η ευρωζώνη αρνείται να συζητήσει καν την αναμόρφωσή της σε μια λογική και βιώσιμη βάση. Ότι, αν αναγκαστεί, η Ελλάδα θα πορευτεί, εντός μεν της ευρωζώνης, αλλά άνευ δανείων. Αν σε ρωτήσουν ποια είναι αυτή η λογική και βιώσιμη βάση, την απάντηση την ξέρεις. Την έχεις ήδη μελετήσει. Εξήγησέ την στον κόσμο. Και πες ότι μέχρι να ξεκινήσει μια τέτοια συζήτηση στις Βρυξέλλες, μια συζήτηση που έχουν προτείνει έτσι κι αλλιώς σοβαροί άνθρωποι όπως ο Tremonti και ο Yuncker, εσύ δεν θα δεχθείς ούτε ένα ευρώ από τους εταίρους μας. Απαίτησε μια συζήτηση επί της αρχής της ιδέας για το ευρωομόλογο και για την πρόταση ενεργοποίησης της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (κάνοντας χρήση των ευρωομολόγων) στο πλαίσιο ενός νέου Σχεδίου Marshall. Ξεκαθάρισε ότι μέχρι αυτή η συζήτηση να δημιουργήσει μια νέα προοπτική για την Ελλάδα και την ευρωζώνη, η Ελλάδα θα κάνει αυτό που έπρεπε να έχει κάνει εδώ και χρόνια: Να ζει μετρημένα και εντός των ορίων των δυνατοτήτων της. Αν σε ρωτήσουν για τους μισθούς και τις συντάξεις απάντησε ότι, αν αναγκαστούμε, θα τους καταβάλουμε αφού μειώσουμε όλους τους ανώτερους μισθούς (υπουργών, βουλευτών, καθηγητών πανεπιστημίων κλπ) στα €1000 και για όσο καιρό χρειάζεται. Θα αναστείλουμε όλες τις εξοπλιστικές δαπάνες. Θα κάνουμε ότι πρέπει ώστε να μην χρειαστεί να προσθέσουμε ένα ακόμα τοκογλυφικό δάνειο στο χρέος της χώρας.
Βροντοφώναξε πως δεν είναι δυνατόν η Ελλάδα να εγκαλείται επειδή ζούσε με δανεικά και, τώρα που πτώχευσε, να της επιβάλουν κι άλλα δανεικά τα οποία εκείνοι που της τα επιβάλουν γνωρίζουν ότι δεν μπορούμε να τα ξεπληρώσουμε. Κλείσε λέγοντας ότι αυτό θυμίζει τις χειρότερες πρακτικές της Wall Street στην περίοδο των subprime στεγαστικών δανείων, τότε που οι τράπεζες πάσχιζαν να πείσουν πτωχευμένα νοικοκυριά να δανείζονται ποσά που δεν υπήρχε πιθανότητα να επιστρέψουν. Μόνο που τώρα το παιχνίδι αυτό αφορά μια ολόκληρη χώρα. Κι όχι μόνο. Πες ότι ως Ευρωπαίος πολίτης, αλλά και ως Πρόεδρος της Σοσιαλιστικής Διεθνούς, δεν δικαιούσαι να συνυπογράψεις άλλη μια δανειακή συμφωνία που απειλεί με κατάρρευση όχι απλώς μερικές τράπεζες ή μια μικρή μεσογειακή χώρα αλλά ακόμα και την ιδέα μιας ενωμένης, δημοκρατικής Ευρώπης.
Κάποια στιγμή, προς το τέλος της ομιλίας σου,  κοίταξε κατευθείαν κάποια κάμερα της οποίας το βίντεο, να είσαι σίγουρος, θα αναρτηθεί αμέσως στο Διαδίκτυο και, απευθυνόμενος στον Γερμανό ψηφοφόρο, πες στα αγγλικά: "Είναι σκανδαλώδες εσείς οι σκληρά εργαζόμενοι Γερμανοί να πρέπει να δίνετε δάνεια στο κράτος μας, όχι για να τα επενδύουμε παραγωγικά, αλλά για να αποπληρώνουμε πτωχευμένες τράπεζες που, καθώς ξέρουν σε τι  οικτρή κατάσταση είναι τα λογιστικά τους βιβλία, δεν δανείζουν και που, έτσι, λειτουργούν ως μαύρες τρύπες που καταπίνουν την οικονομική ενέργεια που παράγεις εσύ, ο γερμανός εργαζόμενος, την ώρα που ο έλληνας συνάδελφός σου υποφέρει χωρίς μέλλον."
Αμέσως μετά χαιρέτησε τον κόσμο και κινήσου προς το ποδήλατό σου. Και τότε, για πρώτη φορά μετά από καιρό, δεν θα νιώθεις μόνος σου. Ίσως για πρώτη φορά θα έχεις συμμετάσχει σε μια συγκλονιστική στιγμή της Συμμετοχικής Δημοκρατίας για την οποία έχουμε πασχίσει μαζί, ξοδεύοντας μελάνι και πολλές ώρες συνεδριάσεων. Στο Σύνταγμα αυτές τις μέρες μπορεί να μην έχουμε Άμεση Δημοκρατία (κάτι που απαιτεί όχι μόνο συμμετοχικούς θεσμούς αλλά και άσκηση εκτελεστικής εξουσίας) όμως έχουμε μια αναβίωση της Αρχαίας Αγοράς στην οποία ο αντιεξουσιαστής Γιώργος θα ένιωθε σαν στο σπίτι του.
Σε περιμένουμε.
ΥΓ. Τώρα που το σκέπτομαι ίσως είναι καλύτερα να μην έρθεις μόνος σου. Πάρε μαζί σου τον συμφοιτητή σου από την Αμερική, τον Αντώνη - εφόσον θέλει να έρθει. Και πηγαίνετε μαζί. Να πείτε λίγο-πολύ τα ίδια. Στην ίδια συνέλευση της Πλατείας Συντάγματος. Συναίνεση θέλουν οι Ευρωπαίοι εταίροι μας σε αυτή την δύσκολη καμπή της Κρίσης; Συναίνεση να τους δώσουμε.

ΒΑΡΟΥΦΑΚΗΣ: ΤΩΡΑ ΟΜΩΣ ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΥ ΑΡΓΑ



Τρίτη, 26 Ιούλιος 2011 17:00
Το βράδυ της Πέμπτης ανακοινώθηκε μια ευρωπαϊκή συμφωνία που, ουσιαστικά, αφορά την αντιμετώπιση της ελληνικής κρίσης χρέους. Μια συμφωνία που, αν είχε συμφωνηθεί περί τον Φεβρουάριο του 2010, θα αποτελούσε θετική εξέλιξη για την Ελλάδα και θα είχε καθυστερήσει πραγματικά την επέκτασή της στην υπόλοιπη ευρωπαϊκή περιφέρεια.

Τώρα όμως είναι πολύ αργά.

Η συμφωνία που ανακοινώθηκε, αν και περιέχει ένα σημαντικό βήμα (βλ. το άρθρο 8), ήρθε πολύ αργά. Η κρίση έχει εδώ και καιρό ξεφύγει από τα όρια του ελληνικού γίγνεσθαι, είναι συστημική και υπονομεύει όλη την Ευρωζώνη. Με το 7ο άρθρο της η χθεσινή συμφωνία εγγυάται την αποτυχία και αυτής της ευρωπαϊκής προσπάθειας να δαμαστεί το τέρας της κρίσης που αποδομεί το ευρω-σύστημα εκ των έσω. Η απόφαση να επικεντρώσουν τα νέα μέτρα στην ελεγχόμενη χρεωκοπία της Ελλάδας, π.χ. αφήνοντας την Ιρλανδία στο χείλος της χρεωκοπίας και τις Ισπανία και Ιταλία στο έλεος των εταιρειών αξιολόγησης, ισοδυναμεί με δώρο ανεκτίμητης αξίας στους κερδοσκόπους.
Πριν προχωρήσουμε στην ερμηνεία της συμφωνίας, να επισημάνω ότι τίποτα από αυτά που συμφωνήθηκαν δεν είναι σίγουρο ότι θα εφαρμοστούν. Από τη μία τα κοινοβούλια της Γερμανίας και της Φινλανδίας θα έχουν πολλές αντιρρήσεις ενώ, από την άλλη, το κείμενο της συμφωνίας αναφέρεται σε προθέσεις (π.χ. του ευρωπαϊκού τραπεζικού τομέα) που υπάρχουν μόνο στην φαντασία των ηγετών μας. Επιπλέον, το κείμενο περιέχει τόσες ασάφειες που είναι σχεδόν αδύνατον να κριθεί σοβαρά. Δεν θα σταθώ όμως σε αυτά. Έστω ότι όλα αυτά τα προβλήματα θα λυθούν. Ας δούμε τι θα σημάνει για εμάς και για την Ευρώπη, αν όλα πάνε κατ' ευχήν (που το εύχομαι αλλά δεν το πιστεύω).
I. Προαναγγέλλεται η αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους (την οποία τόσο χρόνο εξόρκιζαν), αν και δεν εξηγείται πώς ακριβώς θα τη διαχειριστεί η Ευρώπη. Το κούρεμα των ομολόγων θα συγκρατηθεί περίπου στο 21% και οι ομολογιούχοι θα επιλέξουν από ένα μενού διαφορετικών ειδών κουρέματος.
II. Ένα νέο δάνειο για την Ελλάδα ίσο με το πρώτο σε μέγεθος, αλλά με το μισό επιτόκιο και μεγάλη προθεσμία αποπληρωμής (και παράλληλη επιμήκυνση του πρώτου, ακριβού δανείου).
III. Πρόβλεψη για την επανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών και κάποιων από τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές μέσω του EFSF.
IV. Καμία πρόβλεψη για τις υπόλοιπες χειμαζόμενες χώρες.
Το σημείο όμως IV παραπάνω (και το άρθρο 7 της Συμφωνίας πιο κάτω) εξασφαλίζει ότι σε δύο ή τρεις μήνες η Ε.Ε. θα πρέπει να συνάψει μια αντίστοιχη συμφωνία για τις Ιρλανδία, Πορτογαλία, Ισπανία, Ιταλία κ.λπ. Αυτού του είδους τα μέτρα θα είναι τότε απαγορευτικά ακριβά (για όλες αυτές τις χώρες). Οι κερδοσκόποι το γνωρίζουν και μας την έχουν στημένη στη γωνία. Δεν θα αργήσουν να χτυπήσουν. Και τότε ίσως είναι πολύ αργά να συνειδητοποιήσουν οι ηγέτες μας το τεράστιο κόστος της άρνησης της ανάγκης για μια συστημική λύση. Μιας λύσης που να βασίζεται στην αναδιάρθρωση μέρους του δημόσιου χρέους όλης της Ευρωζώνης (μέσω της έκδοσης ευρωομόλογου) σε ένα Σχέδιο Marshall για όλη την Ευρωζώνη και, τέλος, σε ένα πανευρωπαϊκό (και όχι ποια εθνικό) πλαίσιο ελέγχου, επίβλεψης και κεφαλαιοποίησης των τραπεζών της ηπείρου μας. Όσο λείπουν αυτά τα τρία μέρη από τη 'λύση', η τελευταία αποτελεί μέρος του προβλήματος και δώρο στην κερδοσκοπία.


Όλα αυτά, όπως είπα και στην εισαγωγή μου, θα ήταν μια εξαιρετική παρέμβαση τον Φλεβάρη του 2010. Δεν θα μου κάνει εντύπωση αν οι αγορές, στη βάση του "κάλλιο αργά παρά ποτέ", ηρεμήσουν για δύο μήνες.
Η Συμφωνία άρθρο προς άρθρο:

1. Το πρώτο λέει ένα μπράβο στην κυβέρνηση Παπανδρέου που πέρασε από τη Βουλή το Μνημόνιο αρχικά (με σκοπό την εξασφάλιση των πρώτων ευρώ 110 δισ. δανείων τον Μάη του 2010) και το Μεσοπρόθεσμο σε δεύτερη φάση. Τα μέτρα αυτά χαρακτηρίζονται ως πολιτικές αναγκαίες για την έξοδο από την κρίση.
2. Το δεύτερο άρθρο παραδέχεται ότι τα μέτρα αυτά, όσο αναγκαία και να είναι, δεν είναι ικανά για να ξεπεραστεί η κρίση. Για αυτό τον λόγο προβλέπει άλλο ένα δάνειο, αυτή τη φορά από το EFSF (όπως και εκείνα της Ιρλανδίας και Πορτογαλίας), ίδιου ύψους (αλήθεια, γιατί ευρώ 109 δισ. αυτή την φορά και όχι ευρώ 110 δισ.;), αλλά με σημαντικά χαμηλότερο επιτόκιο και με μεγάλη προθεσμία αποπληρωμής.
3. Το τρίτο άρθρο εξειδικεύει λέγοντας ότι τα νέα αυτά δάνεια από το EFSF θα αποπληρώνονται από το ελληνικό Δημόσιο έπειτα από 15, 30 ή και 40 χρόνια με επιτόκιο πιο κοντά σε εκείνο του ΔΝΤ και τουλάχιστον 45% μικρότερο εκείνου του πρώτου Μνημονίου (το οποίο είχε επιβάλει η κ. Μέρκελ με στόχο να πείσει τους εκλογείς της ότι η Ελλάδα θα πάρει μεν δάνεια, αλλά με επιτόκια διπλάσια εκείνων στα οποία δανείζεται η Γερμανία). Το τρίτο άρθρο κλείνει με μια πρώτη αναφορά στα δάνεια του πρώτου Μνημονίου λέγοντας καθαρά ότι το επιτόκιο για αυτά θα παραμείνει απαγορευτικά υψηλό (γύρω στο 6%), αλλά θα επιμηκυνθεί για δεύτερη φορά (μετά τον περασμένο Μάρτιο) η περίοδος αποπληρωμής τους.
4. Ένα νέο Σχέδιο Marshall για την Ελλάδα; Κάτι τέτοιο θυμίζει μια πρώτη ανάγνωση του τέταρτου άρθρου. Λέει ότι μια Ομάδα Εργασίας θα συσταθεί και θα σταλεί στην Ελλάδα με σκοπό την εκπόνηση έργων ανάπτυξης που θα κάνουν χρήση ευρωπαϊκών κονδυλίων και των καλών υπηρεσιών της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων. Τα κράτη-μέλη, στο μεταξύ, θα σπεύσουν να προσφέρουν τεχνική βοήθεια στη χώρα μας με στόχο την επανενεργοποίηση της ελληνικής οικονομίας.
5. Το πέμπτο άρθρο αφορά, επισήμως, τα δάνεια που θα συνεισφέρουν στην Ελλάδα οι ευρωπαϊκές τράπεζες παρουσιάζοντας, ως διά μαγείας, το ποσό των 39 δισ. ευρώ. Δεν αναφέρει τι 'κίνητρα' θα τους δοθούν για να δανείσουν την Ελλάδα αυτά τα χρήματα. Δεν έχει όμως σημασία. Το πραγματικό ενδιαφέρον του άρθρου τούτου είναι η αναφορά του στην ανάγκη ενίσχυσης των ελληνικών τραπεζών, κάτι που υποδηλώνει σαφώς στα προβλήματα ρευστότητας που θα αντιμετωπίσουν... Με αυτό τον 'δόλιο' τρόπο, η Διακήρυξη, στο πέμπτο της άρθρο, ουσιαστικά παραδέχεται ότι η προτεινόμενη λύση βασίζεται στο default (χρεοκοπία) των ελληνικών ομολόγων, στο πιστωτικό γεγονός και στις πατέντες που σκαρφίζονται εδώ και μέρες οι εταίροι μας ώστε να βρεθεί ένα φύλλο συκής για τον κ. Τρισέ, ώστε να βρει τρόπο να εξηγήσει (στον εαυτό του κυρίως) γιατί η ΕΚΤ θα συνεχίσει να παρέχει ρευστότητα στις ελληνικές τράπεζες μετά την επίσημη (έστω και επιλεκτική) πτώχευση του ελληνικού Δημοσίου του οποίου τα ομόλογα είναι το μόνο εχέγγυο που προσφέρουν στην ΕΚΤ οι ελληνικές τράπεζες.

Τα επόμενα δύο άρθρα έχουν τίτλο: Συμμετοχή του Ιδιωτικού Τομέα και αναφέρονται στο γνωστό παράδοξο του πώς να πείσεις τις ημι-πτωχευμένες τράπεζες να δανείσουν την πτωχευμένη Ελλάδα ώστε να πειστεί ο Γερμανός φορολογούμενος να συνεχίζει να δανείζει και τους δύο...
6. Το Άρθρο 6 ξεκαθαρίζει ότι οι τράπεζες καλούνται να συμμετάσχουν στον δανεισμό ΜΟΝΟ της Ελλάδας (καθώς οι αγορές θα πάθαιναν εγκεφαλικό άμεσα αν άκουγαν ότι θα τους επέβαλλαν κούρεμα στα ομόλογα των υπόλοιπων κρατών-μελών).
7. Από τα 16 άρθρα της Συμφωνίας αυτό αποτελεί την αχίλλειο πτέρνα. Γιατί; Επειδή ξεκαθαρίζει ότι ό, τι είπαμε παραπάνω ισχύουν μόνο για την Ελλάδα. Ούτε για την Ιρλανδία, ούτε για την Πορτογαλία, ούτε για Ισπανία και Ιταλία. Πρόκειται για δώρο στους κερδοσκόπους οι οποίοι, σας διαβεβαιώ, έχουν αρχίσει ήδη να επεξεργάζονται τα μεγάλα στοιχήματα που θα παίξουν για το πως θα σπάσει το άρθρο 7 και το πώς θα συρθεί η Ε.Ε. σε άλλη μια εξευτελιστική παραδοχή πως υποτίμησε την συστημική υφή της κρίσης και πως τα άρθρα 1 έως 5 θα πρέπει να επεκταθούν και στην υπόλοιπη περιφέρεια.
Τα άρθρα 8 και 9 έχουν τίτλο Σταθεροποιητικά Εργαλεία:
8. Πρόκειται για το πιο θετικό βήμα της Συμφωνίας. Πρώτον, προτείνει να σταματήσει η ανοησία του να πρέπει, κάθε φορά που το EFSF καλείται να βοηθήσει τους υπό πτώχευση, να εξασφαλίζει πρώτα την έγκριση 27 κυβερνήσεων και, αντ' αυτού να μπορεί το Ταμείο αυτό να εγγυάται πιστώσεις εν μία νυκτί, ανάλογα με τις εξελίξεις στις αγορές. Δεύτερον, δίνει στο EFSF τη δυνατότητα να επανακεφαλαιοποιεί τις τράπεζες ολόκληρης της Ευρωζώνης (και όχι μόνο των πτωχευμένων κρατών). Τρίτον, μεταφέρει το πρόγραμμα αγοράς παλαιών ομολόγων, που ξεκίνησε η ΕΚΤ τον Μάη του 2010, στο EFSF. (Αυτό το τρίτο σκέλος, αν και πολυδιαφημισμένο, είναι ήσσονος σημασίας, καθώς (α) η επαναγορά χρέους θα αποδειχθεί απαγορευτικά ακριβή υπόθεση, και (β) το EFSF δεν διαθέτει αρκετά κονδύλια για να κάνει τη διαφορά μέσω της συμμετοχής του στις δευτερογενείς αγορές ομολόγων).
9. Σύντομο άρθρο αμφίβολης ερμηνείας που φαίνεται να αφορά τις προβληματικές χώρες (π.χ. Ισπανία και Ιταλία) που καλούνται όλον αυτόν τον καιρό να εγγυώνται τα δάνεια του EFSF, καθιστώντας το τελευταίο... τοξικό.
Τα άρθρα 10 με 12 υπόκεινται στην επικεφαλίδα Δημοσιονομική Προσαρμογή και Μεγέθυνση στην Ευρωζώνη. Δεν αξίζει να τα διαβάσει κανείς εκτός ως παράδειγμα της ξύλινης γλώσσας της Ε.Ε., η οποία την ωθεί προς τη μία αντίφαση μετά την άλλη. Στην ουσία, στα άρθρα αυτά οι ηγέτες μας νιώθουν την ανάγκη να πουν: "Μη βλέπετε που αναγκαστήκαμε να κάνουμε πίσω σχεδόν σε όλα όσα λέμε τόσον καιρό. Εμείς εξακολουθούμε να πιστεύουμε στο Μάαστριχτ, στην λιτότητα εν μέσω Κρίσης κ.λπ. κ.λπ.". (Εκεί που γελά κι ο κάθε πικραμένος είναι στο δωδέκατο άρθρο, και συγκεκριμένα στην αναφορά στην ανάπτυξη της Ευρωζώνης που θα έρθει μέσω των... διαρθρωτικών αλλαγών.) Μέσα όμως σε όλη αυτή την αποπνικτική ευρω-σαχλαμάρα, υπάρχει και η είδηση: Αφορά την τρομακτική πίεση που ασκείται στην Ιρλανδία να αυξήσει τον φορολογικό συντελεστή στις επιχειρήσεις.
Τέλος, τα Άρθρα 13 και14 υπόσχονται, αν κρίνει κανείς από τον τίτλο τους (Οικονομική Διακυβέρνηση) κάτι σημαντικό, μιας και ο τίτλος παραπέμπει στο μεγαλύτερο έλλειμμα της Ευρωζώνης. Οποία απογοήτευση: Αφορά την ενίσχυση του Σύμφωνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης (κάτι σαν να ζητούσαν οι Γάλλοι την ενίσχυση της Γραμμής Μαζινό αφού ο Χίτλερ πήρε το Παρίσι) και την υποστήριξη της πολωνικής Προεδρίας που έρχεται...
ΥΓ.: Σχόλιο στον Πρόλογο της Συμφωνίας: Όταν αναφέρονται στη βελτίωση της "ανταγωνιστικότητας", τι ακριβώς εννοούν; Μέγα πρόβλημα της Ευρωζώνης είναι οι λεγόμενες ανισορροπίες που προκάλεσε η μεγάλη αύξηση, εντός της Ευρωζώνης, της ανταγωνιστικότητας των γερμανικών προϊόντων απέναντι στα ισπανικά και τα πορτογαλικά. Όταν λοιπόν αναφέρονται στην ενίσχυση της "ανταγωνιστικότητας", κατανοούν ότι, χωρίς ένα ευρωπαϊκό σύστημα επενδύσεων το οποίο θα ανακυκλώνει συστηματικά τα πλεονάσματα της Γερμανίας υπό τη μορφή παραγωγικών επενδύσεων στην περιφέρεια, μια γενική αύξηση της "ανταγωνιστικότητας" υποσκάπτει ακόμα περισσότερο την Ευρωζώνη;
24 Ιουλίου 2011
Πηγή
http://www.solon.org.gr/index.php/ergatiko-kinima-oikonomia/120-ergatiko-kinima-oikonomia/2814-varoufakis-einai-poly-erga.html

Δευτέρα 8 Αυγούστου 2011

Γιώργος Δελαστίκ: “«Δημοσιονομική κατοχή» για… μισόν αιώνα!”


Γιώργος Δελαστίκ: “«Δημοσιονομική κατοχή» για… μισόν αιώνα!”

07 / 08 / 2011
Οι τραγελαφικές σκηνές που εκτυλίχθηκαν την περασμένη Παρασκευή στο Υπουργικό Συμβούλιο υπό τον Γιώργο Παπανδρέου θα μείνουν οπωσδήποτε αλησμόνητες και θα παρέχουν τροφή για πολλά χρόνια στους σατιρικούς θεατρικούς συγγραφείς, τους ευθυμογράφους και τους γελοιογράφους.
Print Email 

  • del.icio.us
  •  
  • Facebook
  •  
  • Twitter
  •  
  • Reddit
  •  
  • Digg
  •  
  • Buzz-reality-tape
  •  
  • Bobit
  •  
  • Sync
  •  
  • NewsVine
  •  
  • Yahoo! Buzz
  •  
  • Netvibes
  •  
  • Google Bookmarks
  •  
  • SphereIt
  •  
  • Fark
  •  
  • StumbleUpon
  •  
  • PDF
Γιώργος Δελαστίκ
Γιώργος Δελαστίκ: «Δημοσιονομική κατοχή» για… μισόν αιώνα! και «μερική» ή «επιλεκτική», με τόσους… πανηγυρισμούς και χειροκροτήματα των όρθιων υπουργών προς τον πρωθυπουργό που μας χρεοκόπησε, ομολογούμε ότι πρώτη φορά αναφέρεται στην Ιστορία! Οι τραγελαφικές σκηνές που εκτυλίχθηκαν την περασμένη Παρασκευή στο Υπουργικό Συμβούλιο υπό τον Γιώργο Παπανδρέου θα μείνουν οπωσδήποτε αλησμόνητες και θα παρέχουν τροφή για πολλά χρόνια στους σατιρικούς θεατρικούς συγγραφείς, τους ευθυμογράφους και τους γελοιογράφους.
Δικαίως χειροκροτούσαν οι υπουργοί του τον πρωθυπουργό για τους «άθλους» του. Μας «έσωσε» πέρσι με το απεχθές Μνημόνιο και τις αλλεπάλληλες αναθεωρήσεις του, που επιδείνωσαν δραματικά το βιοτικό επίπεδο των Ελλήνων. Μας… «ξαναέσωσε» προ μερικών εβδομάδων, με το ακόμη ειδεχθέστερο Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα, το οποίο αποσκοπεί κυρίως στο να δεσμεύσει την επόμενη κυβέρνηση, η οποία, βεβαίως, δεν θα είναι του ΠΑΣΟΚ. Και, ένα μήνα μετά, μας χρεοκόπησε κι από πάνω! Δεν του αξίζουν θυελλώδες χειροκρότημα, επευφημίες, ουρανομήκεις ζητωκραυγές;…
«Η Ευρωζώνη αποδέχεται τη μερική χρεοκοπία της Αθήνας», ανέφερε χαρακτηριστικά στον υπότιτλο του κεντρικού πρωτοσέλιδου θέματός της το Σάββατο η γαλλική εφημερίδα Le Monde.
Η πρώτη ευρω-χρεοκοπία
Η Ελλάδα του Γιώργου Παπανδρέου μπορεί να είναι υπερήφανη διότι έσπασε ένα ταμπού: Είναι η πρώτη χώρα της Ευρωζώνης που χρεοκοπεί! «Για πρώτη φορά οι Ευρωπαίοι παραδέχτηκαν και αναγνώρισαν ότι ένας από τους δικούς τους, η Ελλάδα, βρίσκεται σε κατάσταση αδυναμίας πληρωμών – έστω μερικής», γράφει επίσης στην πρωτοσέλιδη ανάλυσή της η Le Monde.
Η κυβέρνηση Παπανδρέου επιχειρεί να δώσει την εικόνα ότι αυτή η «περιο- ρισμένη» χρεοκοπία δεν έχει καμία σημασία και ότι, εν πάση περιπτώσει, η ουσία είναι πως, μέσω αυτής της μερικής χρεοκοπίας, σώθηκε η χώρα κι έτσι από δω και πέρα θα μπορεί ομαλά και ανέμελα να εξυπηρετεί το δημόσιο χρέος της. Το ίδιο υποτίθεται ότι ελπίζουν και οι Ευρωπαίοι πολιτικοί ηγέτες. Είναι, όμως, έτσι;…
Η γερμανική Die Welt διαφωνεί ευθέως σε πρωτοσέλιδο σχόλιό της: «Το θεμελιώδες κακό της κρίσης του ευρώ –το ότι η Ελλάδα δεν μπορεί πλέον να εξυπηρετεί τα κρατικά χρέη της με τις δικές της δυνάμεις– συνεχίζει να υφίσταται. Η γνωστοποιηθείσα αναδιάρθρωση του χρέους της είναι πάρα πολύ μικρή για να αποκαταστήσει την ικανότητα αποπληρωμής της Ελλάδας. Η χώρα θα παραμείνει διασυνδεδεμένη με τον ορό που της παρέχουν οι Ευρωπαίοι εταίροι», τονίζει με ιδιαίτερη έμφαση.
Μείωση χρέους κατά… 7,5%!
Δεν φαίνεται να ’χει άδικο σε αυτό η γερμανική εφημερίδα. Αναμφίβολα, τόσο η θεαματική επιμήκυνση της διάρκειας των δανείων –τόσο εκείνων των δύο «πακέτων διάσωσης» όσο και εκείνων των ιδιωτικών, που λήγουν τα αμέσως επόμενα χρόνια– στα δεκαπέντε τουλάχιστον και έως και τα τριάντα χρόνια όσο και η πτώση των επιτοκίων γύρω στο 3,5% για τα δάνεια του μηχανισμού στήριξης μειώνουν σημαντικότατα τα τοκοχρεολύσια, καθιστώντας έτσι ευκολότερη την εξυπηρέτησή τους.
Δεν μειώνουν, όμως, αισθητά το ύψος του ελληνικού δημόσιου χρέους. Η επίσης γερμανική εφημερίδα Frankfurter Allgemeine γράφει σχετικά: «Σήμερα το δημόσιο χρέος της Ελλάδας βρίσκεται γύρω στα 350 δις ευρώ. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς των Βρυξελλών, το συνολικό πακέτο μέτρων θα οδηγήσει σε μια άμεση μείωση του ελληνικού δημόσιου χρέους κατά 26 δις ευρώ. Αυτό ανταποκρίνεται στο 12% του ελληνικού ΑΕΠ».
Δεν είναι, φυσικά, ασήμαντα τα 26 δις ευρώ, αλλά για τα μεγέθη που μιλάμε ισχύει η λαϊκή ρήση «τι είν’ ο κάβουρας, τι ’ναι το ζουμί του»! Τα 26 δις ευρώ στα 350 δις του δημόσιου χρέους είναι μόλις… 7,5%! Ο καθένας αντιλαμβάνεται ότι η μείωση του χρέους μόνο κατά 7,5% είναι εντελώς ανεπαρκής για να επιλύσει το πρόβλημα, όταν η γενική άποψη των οικονομολόγων είναι ότι πρέπει να διαγραφεί τουλάχιστον το 30% έως 50% του ελληνικού χρέους προκειμένου να καταστεί βιώσιμο – πολλοί κάνουν, μάλιστα, λόγο για διαγραφή του 60% κι ακόμη παραπάνω…
«Αόρατα» τα 109 δις ευρώ!
Απίθανες λογιστικές απάτες, που κάνουν τον καθένα να υποκλίνεται περιδεής ενώπιον της διεστραμμένης φαντασίας των Ευρωπαίων ηγετών και τραπεζιτών, συμπεριλαμβάνει το υποτιθέμενο δάνειο των 109 δις ευρώ που θα δοθεί στην Ελλάδα.
Η ανάλυση των 109 δις συνίσταται ως εξής: Πρώτον, στην ελληνική κυβέρνηση θα δοθούν μόνο… 34 (!) δις ευρώ. Δεύτερον, θα παρακρατηθούν 35 δις ευρώ ως εγγύηση για τους κινδύνους που θα διατρέχουν οι ιδιωτικές τράπεζες που θα δεχτούν να συμμετάσχουν εθελοντικά στο πρόγραμμα διάσωσης της Ελλάδας. Τρίτον, αρχικά 20 δις ευρώ θα διατεθούν για την αναπλήρωση κεφαλαίου των ελληνικών τραπεζών. Τέταρτον, ακόμη 20 δις ευρώ θα διατεθούν για την επαναγορά ελληνικών κρατικών ομολόγων από ιδιωτικές τράπεζες και ταμεία – προφανώς ξένα κατά προτεραιότητα.
Από τα 109 δις ευρώ, δηλαδή, μόλις τα 34 δις, το ένα τρίτο τους, θα περάσουν θεωρητικά στα χέρια της κυβέρνησης, για να κατευθυνθούν πιθανότατα κι αυτά για τοκοχρεολύσια σε ξένες τράπεζες!
Αυτά σε σχέση με τα παραμύθια του πρωθυπουργού και των υπουργών του, ότι δήθεν με τα δάνεια της ΕΕ και του ΔΝΤ η κυβέρνηση πληρώνει μισθούς και συντάξεις. Τοκοχρεολύσια και μόνο τοκοχρεολύσια πληρώνει στην πραγματικότητα…
Ενέχυρο ο… Παρθενώνας!
Υπέκυψε, φυσικά, η κυβέρνηση στην απαίτηση των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων και για την παροχή δημόσιας περιουσίας ως εγγύησης για το νέο δάνειο. Η παράδοση στο έλεος των δανειστών ακόμη και της εδαφικής ακεραιότητας της χώρας είχε καταστεί σαφέστατη από τις δηλώσεις του υπουργού Οικονομικών, Ευάγγελου Βενιζέλου.
«Όπου απαιτείται, θα γίνουν διευθετήσεις εμπράγματων εγγυήσεων για να καλύψουν τον κίνδυνο που προκύπτει για τα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης από τις εγγυήσεις τους στον προσωρινό μηχανισμό στήριξης (EFSF)», αναφέρει επί λέξει το σημείο 9 της απόφασης της έκτακτης Συνόδου Κορυφής.
Το θέμα δεν είναι καθόλου τυπικό. Η παροχή ως ενέχυρου, παραδείγματος χάριν, της ΔΕΗ, ενός νησιού ή της ΑΤΕ –η οποία, αν θέλει, παίρνει λόγω χρεών των αγροτών τα μισά χωράφια της χώρας– σε μια ξένη κυβέρνηση για ένα δάνειο που είναι βέβαιο πως, αργά ή γρήγορα, θα αποδειχτεί ότι είναι αδύνατον να αποπληρωθεί, είναι μια εθνικά απαράδεκτη κίνηση. Θα εξαρτάται από την πολιτική βούληση μιας ξένης κυβέρνησης και από εντελώς απροσδιόριστες πολιτικές συνθήκες του μέλλοντος το αν θα ασκήσει και με ποιο τρόπο τα δικαιώματα που της δίνει το διεθνές δίκαιο σε αυτή την περίπτωση.
Είναι πλήρης ο διεθνής διασυρμός και εξευτελισμός της κρατικής υπόστασης της Ελλάδας…
Νέα ευρω-λιτότητα
Οι μεγάλοι και οι μικρομεσαίοι επιχειρηματίες της χώρας, πάντως, μετά τη Σύνοδο, ζουν με την ελπίδα ότι η ΕΕ θα δώσει λεφτά για την αναζωογόνηση της φθίνουσας οικονομίας της χώρας, στο πλαίσιο της στρατηγικής ανάπτυξης και των επενδύσεων στην Ελλάδα, στην οποία κάνει ρητή αναφορά η απόφαση, παρόλο που οι ηγέτες εξάλειψαν τη φράση «ευρωπαϊκό “Σχέδιο Μάρσαλ”» που υπήρχε στο σχέδιο της απόφασης. Σε καμία περίπτωση δεν θα υπάρξουν λεφτά για όλους, αλλά η ελπίδα συνιστά δόλωμα κοινωνικών συμμαχιών και δίνει παράταση ζωής στην κυβέρνηση Παπανδρέου αναφορικά με τα μεσαία στρώματα και, φυσικά, τους μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους πάνω απ’ όλους κι απ’ όλα.
Απεναντίας, μαύρη μοίρα περιμένει τους εργαζόμενους, τους νέους και τους συνταξιούχους. Οι Γερμανοί, με επικεφαλής την ίδια την καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ, κάνουν λόγο για νέο πακέτο μέτρων λιτότητας που θα επιβληθεί στους Έλληνες στις αρχές του φθινοπώρου – ένα νέο, ακόμη σκληρότερο Μνημόνιο, το οποίο και θα συνοδεύει το νέο δάνειο. (Οι πληροφορίες αυτές επιβεβαιώνονται και από αξιωματούχους της Γαλλίας και της ΕΕ.)
Ο Γ. Παπανδρέου και οι υπουργοί του το γνωρίζουν, αλλά το αποκρύπτουν συνειδητά από τον ελληνικό λαό, στην προσπάθειά τους να καλλιεργήσουν κλίμα αβάσιμης ευφορίας. Εστιάζουν την προπαγάνδα τους στο ότι δεν κινδυνεύουν οι τραπεζικές καταθέσεις, αλλά αποσιωπούν τη νέα, εξαιρετικά βίαιη λεηλασία των λαϊκών εισοδημάτων σε μισθούς και συντάξεις τόσο του δημόσιου όσο και του ιδιωτικού τομέα, που θα επέλθει τον Οκτώβριο.
Ελπίζουν έτσι να ροκανίσουν κι άλλο χρόνο παραμονής τους στην εξουσία.
Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό “Επίκαιρα” στις 28/7/11