Σάββατο 28 Ιανουαρίου 2012

ΒΑΡΟΥΦΑΚΗΣ


Κάθε Πέμπτη βράδυ, που κάθομαι να γράψω το Δελτίο Κρίσης της Παρασκευής, ψάχνω να βρω λίγο φως στο σκοτάδι για να μην αναγκαστώ, άλλη μια Παρασκευή, να σας μαυρίσω την καρδιά. Συστηματικά αποτυγχάνω. Σήμερα, νομίζω ότι θα τα καταφέρω. Ίσως βοηθά το γεγονός ότι σας γράφω από την Οτάβα (την Καναδική πρωτεύουσα), με την απόσταση από την θλιμμένη μας πατρίδα να βοηθά. (*) Ίσως το ότι, κάποια στιγμή, τα μάτια του ανθρώπου, αν υπάρχει η λαχτάρα, καταφέρνουν να «δουν» φως ακόμα και στο πιο πηχτό σκοτάδι. Ό,τι και να «φταίει» πάντως, σήμερα σας επιφυλάσσω μόνο καλά νέα!
Για να καταφέρω να κρατήσω την υπόσχεσή μου, δεν θα αναφερθώ καθόλου στα «δικά» μας. Θα διαγράψω από την μνήμη μου PSI, έλληνες πολιτικούς τε και «τεχνοκράτες» κλπ. Αντί για όλα αυτά θα σταθώ σε σπουδαίες εξελίξεις, τουλάχιστον σε επίπεδο δηλώσεων και συζητήσεων, που συνέβησαν αυτές τις μέρες εκτός Ελλάδας και που μου έδωσαν λόγο να αφεθώ σε μια μικρή αίσθησης αισιοδοξίας.
Πραγματικά, τις μέρες που πέρασαν, συνέβη κάτι που δεν θα το πίστευα πριν μερικούς μήνες. Ο «άξονας του κακού» λύγισε κάτω από το βάρος της παγκόσμιας και της ευρωπαϊκής Κρίσης. Έβαλε νερό στο κρασί του. ¨Όχι πολύ αλλά αρκετό. Εγκατέλειψε (τουλάχιστον στα λόγια) την μανιώδη προσήλωσή του στην Σκοτεινή Πλευρά (θυμάστε το dark side of the Force, στο Star Wars;).
Ποιός είναι ο «άξονας του κακού» που λύγισε; Και τι ακριβώς αναίρεσε; Η απάντηση είναι: Το δίδυμο του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας (συν μια σειρά από άλλους «συμβαλλόμενους» διεθνείς οργανισμούς) το οποίο, με ένα μπαράζ δηλώσεων, απομακρύνεται εμμέσως πλην σαφώς από την λογική της λιτότητας ως το εργαλείο καταπολέμησης της Κρίσης.
Όποιος παρακολουθεί την συμπεριφορά του δίδυμου αυτού (ΔΝΤ και Παγκόσμιας Τράπεζας) από το 1980 και έπειτα, θα έχει παρατηρήσει μια συγκεκριμένη άποψη-πολιτική την οποία το τρομερό αυτό δίδυμο εφάρμοζε συστηματικά σε όποια χώρα είχε την ατυχία να δεχθεί την επίσκεψη των απεσταλμένων του: Ο μόνος δρόμος προς την επιστροφή από μια κρίση χρέους ήταν η άνευ ενδοιασμού λιτότητα παντού (στις κοινωνικές παροχές, στους μισθούς και τις συντάξεις, στην υγεία, στην παιδεία κλπ). Όποιοι τόλμαγαν να διαμαρτυρηθούν ότι η πολιτική λιτότητας
(α) διαρρηγνύει τον κοινωνικό ιστό και καταστρέφει την κοινωνική συνοχή, και (β) μπορεί να λειτουργήσει σαν μπούμερανγκ επιδεινώνοντας το δημόσιο χρέος μιας χώρας που έχει πιαστεί στην δίνη της ύφεσης, αγνοούνταν επιδεικτικά.
Έτσι, σε δεκάδες χώρες ανά τον κόσμο, το δίδυμο ΔΝΤ και Παγκόσμιας Τράπεζας έσπερνε για χρόνια πολλά τον σπόρο της λιτότητας εκεί που πρώτα είχε οργώσει το άροτρο της κρίσης. Αρχικά στον Τρίτο Κόσμο (που βούλιαξε σε χρέη όταν, στα τέλη της δεκαετίας του ’70, τα επιτόκια πενταπλασιάστηκαν), κατόπιν σε χώρες όπως το Μεξικό, η Λατινική Αμερική, με τελευταίο και πιο αποκρουστικό παράδειγμα την Ν.Α. Ασία και, βεβαίως, την Αργεντινή. Μάλιστα, ήταν τόσο αποκρουστικό το πέρασμα του δίδυμου από την Ν. Κορέα και την Αργεντινή (την περίοδο 1998-2000), που το ΔΝΤ παρά λίγο να πάψει να υφίσταται. Γιατί; Επειδή τα κράτη έκαναν σκοπό της «ζωής» τους να μην χρειαστεί ποτέ ξανά να ζητήσουν την βοήθεια είτε του ΔΝΤ είτε της Παγκόσμιας Τράπεζας. Οπότε, από το 2000 μέχρι την Κρίση του 2008, το ΔΝΤ έμεινε, ουσιαστικά, άπραγο. Το ίδιο, λίγο πολύ και η Παγκόσμια Τράπεζα η οποία, για να σας δώσω ένα παράδειγμα, το 2007 (την χρονιά πριν το Κραχ του 2008) έδωσε δάνεια, σε ολόκληρο τον πλανήτη, λιγότερα από τα χρήματα που επένδυσε η Κίνα μόνον στην… Αγκόλα!
Η Κρίση του 2008, και η μετεξέλιξή της στην Κρίση της ευρωζώνης, έδωσε στο ΔΝΤ μια νέα ευκαιρία, την οποία και άδραξε: να βάλει πόδι στην ευρωζώνη. Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι τον Μάιο του 2010 οι υψηλά ιστάμενοι του ΔΝΤ δεν πίστεψαν στο Μνημόνιό μας (κι ας το είχαν διαβάσει πολύ καλά, αντίθετα με κάποιους άλλους). Απλά, δέχθηκαν να παίξουν τον ρόλο που ζήτησε από αυτούς να παίξουν η Γερμανία – μόνο και μόνο για να βρουν ξανά λόγο ύπαρξης (μετά την περίοδο απραγίας και «υπαρξιακής κρίσης» τα χρόνια που ακολούθησαν το φιάσκο με την Αργεντινή). [Σε συζητήσεις που είχα από τότε (Μάη του 2010) με ανθρώπους του ΔΝΤ ήταν ξεκάθαρο ότι δεν πίστευαν ούτε στο ελληνικό Μνημόνιο ούτε και στην συνολική ευρωπαϊκή προσέγγιση στην Κρίση της ευρωζώνης. Απλά μας το επέβαλαν κυνικά, λειτουργώντας ως «εκτελεστές» συμβολαίου.]
Όταν ο Strauss-Kahn αντικαταστάθηκε από την Christine Lagarde, δεν σας κρύβω ότι φοβήθηκα πως το ΔΝΤ μπορεί να αρχίσει ξανά να πιστεύει στην πολιτική λιτότητας (για χώρες με δυσβάσταχτα χρέη, όπως η Ελλάδα) την οποία πρέσβευε επισήμως – και μας επέβαλε. Έσφαλα. Υπό την κα Lagarde, λόγω της σοβαρότητας της Κρίσης, το ΔΝΤ όχι μόνο δεν άρχισε να ξανα-πιστεύει ότι η λιτότητα είναι η λύση αλλά, φευ, αυτή την εβδομάδα άρχισε να μιλάει (για πρώτη φορά από το 1971) εναντίον της πίστης στην λιτότητα!
Μήπως έπαθε κάποια παράκρουση η κα Lagarde; Μήπως πρόκειται για μια περαστική μεταβολή της στάσης του ΔΝΤ; Όχι. Πρόκειται για συντεταγμένη αλλαγή πλεύσης του έως πρότινος «άξονα του κακού». Το λέω αυτό επειδή την ίδια βδομάδα είχαμε δηλώσεις που θέτουν υπό αμφισβήτηση την σοφία της λιτότητας από: (1) επίσημη έκθεση του ΔΝΤ, (2) την κα Lagarde, (3) τον κ. Robert Zoelick, Πρόεδρο της Παγκόσμιας Τράπεζας (σε άρθρο του στους Financial Times), και (4) κοινή δήλωση ανάλογου περιεχόμενου από την κα Lagarde, τον κ. Zoelick καθώς και τους επί κεφαλής των εξής οργανισμών: τον Οργανισμό Διεθνούς Εμπορίου, του Διεθνούς Οργανισμού Υγείας, του Συμβουλίου για την Χρηματοπιστωτική Σταθερότητα (Financial Stability Board), του ΟΟΣΑ, της Αφρικανικής Τράπεζας Ανάπτυξης, του Προγράμματος Τροφίμων του ΟΗΕ και του Διεθνούς Οργανισμού Εργασίας.
Θα ξεκινήσω με μια παράγραφο από το κείμενο που φέρει όλες αυτές τις βαριές υπογραφές: «Οι κυβερνήσεις» αναφέρει «πρέπει να διαχειριστούν τα δημοσιονομικά ελλείμματα με στόχο την βελτίωση, και όχι την μείωση, της προοπτικής για μεγέθυνση και απασχόληση. Η διαχείριση αυτή πρέπει να γίνεται με τρόπο κοινωνικά ευαίσθητο. Η αύξηση της ανισότητας μας καλεί να δώσουμε πιο μεγάλη προσοχή σε μοντέλα μεγέθυνσης που αγκαλιάζουν περισσότερους ανθρώπους. Πρέπει να πετύχουμε χειροπιαστές βελτιώσεις στο επίπεδο διαβίωσης και στην κοινωνική συνοχή.» Δηλαδή το ακριβώς αντίθετο εκείνου που επιχειρείται σήμερα στην Ελλάδα και την ευρωζωνική περιφέρεια!
Περνάω τώρα στο κείμενο του ΔΝΤ: «Εκείνες οι προηγμένες χώρες που καταφέρνουν να δανείζονται με πολύ χαμηλά επιτόκια, ή έχουν γενικά περιθώριο για να αυξήσουν τον δανεισμό τους, συμπεριλαμβανομένων χωρών της ευρωζώνης (σημ. αναφέρεται καθαρότατα στην Γερμανία), πρέπει να ξανασκεφτούν τον ρυθμό της μείωσης των ελλειμμάτων τους. Αν παρακάνουν την μείωση αυτή, βραχυπρόθεσμα, ώστε να αντισταθμίσουν απώλειες φόρων, τότε θα καταφέρουν να μειώσουν την οικονομική δραστηριότητα, να χάσουν την λαϊκή υποστήριξη για προσαρμογή και να υπονομεύσουν την εμπιστοσύνη των αγορών.»
Και σαν να μην έφτανε αυτό, το ΔΝΤ συνεχίζει: «Η σφικτή δημοσιονομική πολιτική χρειάζεται για να αντιμετωπιστεί το χρέος που δημιουργήθηκε τα χρόνια των παχιών αγελάδων. Όμως πρέπει να ασκηθεί με αργούς ρυθμούς που να δίνουν την ευκαιρία για αύξηση της παραγωγής και της απασχόλησης.»
Δηλαδή, το ΔΝΤ, η Παγκόσμια Τράπεζα και μια σειρά από άλλοι οργανισμοί, την εβδομάδα που μας πέρασε, συντόνισαν τις φωνές τους για να πουν το εξής απλό, αλλά και συνάμα πρωτάκουστο: Η Γερμανία πρέπει να σταματήσει να πνίγει την ελλειμματική ευρωζώνη με μια πολιτική λιτότητα η οποία υποσκάπτει τις ελπίδες για ανάκαμψη με αποτέλεσμα: (α) να απομακρύνεται ακόμα περισσότερο ο στόχος της μείωσης του χρέους (ως ποσοστό του ΑΕΠ) και (β) την απώλεια της κοινωνικής συνοχής και της πολιτικής νομιμοποίησης που έχει ανάγκη η προσαρμογή.
Θα μου πείτε: Λόγια, λόγια, λόγια. Στην πράξη, οι άνθρωποι του ΔΝΤ που βρίσκονται εδώ στην Αθήνα, την ίδια ώρα, απαιτούν να μειωθούν οι κατώτατοι μισθοί, να συρρικνωθεί κι άλλο το ΑΕΠ της χώρας, να διαλυθεί ό,τι ψήγμα κοινωνικής «συνοχής» μας έχει μείνει. Δεν διαφωνώ. Όμως, θέλω να πιστεύω ότι τόσο συντονισμένες ανακοινώσεις ίσως προαναγγέλλουν μια διαμάχη στο εσωτερικό της τρόικα που δεν θα επιρρεάσει την συμπεριφορά των εν Αθήναις «κατώτερων» υπαλλήλων της παρά μόνο εφόσον επέλθει κάποια συμφωνία και με την κα Μέρκελ.
Πάντως, ελπίζω να συμφωνείτε ότι, ό,τι και να σημάνουν τελικά οι συντονισμένες αυτές δηλώσεις, αποτελούν μια λεπτή αλλά υπαρκτή αχτίδα στο σκότος των ημερών. Αυτή η πεποίθηση ενισχύεται από άλλα δύο περιστατικά-δηλώσεις: Το ένα αφορά τον Mario Monti, τον νέο Ιταλό πρωθυπουργό, ενώ το άλλο τον Robert Zoelick, Πρόεδρο της Παγκόσμιας Τράπεζας.
Ξεκινώντας από τον κ. Monti, θεωρώ ελπιδοφόρο που επέλεξε να πει ξεκάθαρα στην Γερμανία ότι, ό,τι και να κάνει η Ιταλία, όσο και να «μεταρρυθμιστεί», η σημερινή δομή του ευρώ δεν θα την αφήσει να παραμείνει στις αγορές. Χρειάζεται βοήθεια από την ΕΚΤ και τις πλεονασματικές χώρες. Πρόκειται για μια γενναία κίνηση για κάποιους, για κίνηση απελπισίας για κάποιους άλλους. Έγκυρος συνομιλητής του κ. Monti μου λέει ότι ο Ιταλός πρωθυπουργός θεωρεί πως η ώρα των ευρωομολόγων δεν είναι μακρυά. Η Γερμανία δεν είναι ακόμα έτοιμη. Προς το παρόν αποδέχεται να αφήνει την ΕΚΤ να κόβει χρήμα με την σέσουλα και να το δίνει, μέσω των τραπεζών, στα καταρρέοντα κράτη όπως η Ιταλία και η Ισπανία (κάτι που εξηγεί γιατί έχουν ηρεμήσει τα spreads). Ο κ. Monti θεωρεί ότι αυτό είναι το πρώτο βήμα: Όταν η Γερμανία καταλάβει την υποκρισία του να έχουμε μια ΕΚΤ που (υποτίθεται) δεν χρηματοδοτεί τα κράτη, όταν η ΕΚΤ κάνει ακριβώς αυτό, τότε ίσως να αποδεχθεί την ιδέα του ευρωομόλογου.
Η δική μου ελπίδα είναι ότι, όταν θα είναι «έτοιμη» η Γερμανία (και εφόσον η ευρωζώνη δεν έχει καταρρεύσει ακόμα), το ευρωομόλογο δεν θα είναι έκδοσης όλων των κρατών μαζί αλλά της ΕΚΤ (όπως σας έχω κουράσει να λέω). Γιατί; Επειδή έτσι θα πετύχουμε με έναν σμπάρο δυο τρυγόνια: Και δεν θα χρειαστεί να εγγυώνται τα δάνεια της περιφέρειας οι γερμανοί (καθώς τα ευρωομόλογα θα τα εκδίδει η ΕΚΤ) και θα μπορεί να γίνεται χρήση αυτών των ευρωομολόγων (της ΕΚΤ) για να συγχρηματοδοτείται ένα μόνιμο πανευρωπαϊκό επενδυτικό πρόγραμμα από κοινού με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (την ΕΤΕπ). (Ναι, άλλη μια φορά αναφέρω την πρόταση που έχουμε κάνει εδώ με τον Stuart Holland.)
Από πού προκύπτει αυτή η ελπίδα; Από δυο «εδάφια» στην πρόσφατη επιστολή του Robert Zoelick, Πρόεδρου της Παγκόσμιας Τράπεζας, στους Financial Times. Σε αυτήν αναφέρει τα εξής:
«Όταν μετά τον αμερικανικό εμφύλιο πόλεμο ο υπουργός οικονομικών των ΗΠΑ Alexander Hamilton αποφάσισε να αναλάβει η Ομοσπονδία τα χρέη των ελλειμματικών πολιτειών, ανακοίνωσε ότι αυτό θα γίνει μόνο μία φορά. Κατόπιν, οι πολιτείες θα έπρεπε να υπόκεινται στην πειθαρχία της αγοράς. Αμερικανικές πολιτείες ήταν πλέον δυνατόν να χρεοκοπήσουν – και χρεοκόπησαν. Ο στόχος της Γερμανίας πρέπει να είναι να κρατήσει τα κράτη-μέλη υπό την πειθαρχία των αγορών. Όμως ως ένα κίνητρο για να γίνουν αποδεκτές οι μεταρρυθμίσεις, η Γερμανία θα μπορούσε να προτείνει ένα ευρωομόλογο το οποίο να εξυπηρετήσει ένα μέρος των παλαιών χρεών τους.»  (Βλέπετε την ομοιότητα με την 1η πολιτική που προτείναμε εδώ, τον Νοέμβρη του 2011;)
Και πως δεν θα ξαναπροκύψουν συστηματικά ελλείμματα στα κράτη-μέλη της περιφέρειας, σύμφωνα με τον κ. Zoelick; Να τι απαντά ο ίδιος:
«Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, υποστηριζόμενη από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, θα πρέπει να θέσει τα ανά την Ευρώπη αδιάθετα κεφάλαια στην υπηρεσία των επενδύσεων που είναι αναγκαίο να ακολουθούν τις δομικές μεταρρυθμίσεις.» (Βλέπετε την ομοιότητα με την 3η πολιτική που προτείναμε εδώ;)
Είπαμε: Μπορεί όλα αυτά, το μπαράζ των πιο πάνω δηλώσεων από τον (θα ήθελα να πιστεύω) τέως «άξονα του κακού», να μην βγάλουν πουθενά. Να αποδειχθούν λόγια που τα συμπαρασύρει και τα σκορπά η θύελλα της Κρίσης. Πάντως, νομίζω να συμφωνήσετε: όταν τέτοιες δηλώσεις προβάλλονται στο παρασκήνιο της απόλυτης μαυρίλας μας, φαντάζουν σαν μια όμορφη ηλιαχτίδα.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΔΕΛΑΣΤΙΚ

Κυβερνούν τον κόσμο 147 εταιρείες!

Ποιος κυβερνά τον κόσμο; Το κλασικό και σχεδόν γραφικό αυτό ερώτημα, που σε κάθε εποχή δέχεται διαφορετικές απαντήσεις, έχει την απάντησή του και στις μέρες μας: μόλις 147 επιχειρήσεις! Μπορείτε να απαντήσετε και 737 επιχειρήσεις, καθώς οι 147 πρώτες ελέγχουν το 40% της παγκόσμιας οικονομίας, ενώ οι 737 (στις οποίες συμπεριλαμβάνονται και οι 147) ελέγχουν το 80% της οικονομίας του πλανήτη! Είναι απίστευτη πραγματικά η συγκέντρωση του κεφαλαίου και η αλληλοδιασύνδεση των κολοσσιαίων επιχειρήσεων που κυριαρχούν στην υδρόγειο.
Οι πάντες υπέθεταν ισχυρότατη συγκέντρωση ελέγχου, αλλά τέτοιο πράγμα, μερικές εκατοντάδες επιχειρήσεις αλληλοδιαπλεκόμενες να έχουν συμμετοχή σε εταιρείες που εκπροσωπούν το 80% της παγκόσμιας οικονομίας από πλευράς κύκλου εργασιών, κανένας δεν το φανταζόταν. Γι' αυτό και έχει προκαλέσει παγκόσμιο σάλο, αίσθηση και συζητήσεις η πρωτοποριακή μελέτη τριών Ελβετών ερευνητών του Πολυτεχνείου της Ζυρίχης, που αποκάλυψε τα στοιχεία αυτά.

Ο Τζέιμς Γκλάτφελντερ, ο Στέφανο Μπατιστόν και η Στεφανία Βιτάλι, ειδικοί στα σύνθετα δίκτυα, ανέλαβαν ένα εξαιρετικής σημασίας και τεράστιου όγκου δουλειάς έργο. Αντλησαν τα στοιχεία της βάσης δεδομένων του ΟΟΣΑ για τις επιχειρήσεις (Οτβίς) για το έτος 2007, το οποίο τότε περιλάμβανε στοιχεία για 37 εκατομμύρια επιχειρήσεις σε όλον τον κόσμο (σήμερα περιλαμβάνει 44 εκατομμύρια εταιρείες).

Από αυτά τα 37.000.000 ξεχώρισαν 43.060 επιχειρήσεις, οι οποίες ανταποκρίνονται στα κριτήρια που θέτει ο ΟΟΣΑ για να οριστούν ως πολυεθνικές. Από εκεί και πέρα άρχισε η κοπιαστική και πρωτότυπη δουλειά των ερευνητών: ερεύνησαν τι ποσοστό συμμετοχής έχει η καθεμιά από τις μεγάλες αυτές επιχειρήσεις παγκόσμιας κλίμακας σε άλλες επιχειρήσεις, μικρές ή μεγάλες.

Εκπληκτοι διαπίστωσαν ότι κάθε μία από αυτές τις 43.000 επιχειρήσεις είχε κατά μέσο όρο πακέτα μετοχών (όχι πλειοψηφικά, εννοείται) σε άλλες 20 επιχειρήσεις αυτής της κατηγορίας! Η αλληλοδιαπλοκή μεταξύ τους δηλαδή ήταν τεράστιας έκτασης, πέρα φυσικά από τις μετοχές εταιρειών μικρότερου μεγέθους που κατείχαν και οι οποίες αποκάλυψαν ένα δίκτυο 600.000 αλληλεξαρτώμενων εταιρειών.

Η περαιτέρω επεξεργασία των στοιχείων αυτών έφερε στο φως τις 147 προαναφερθείσες επιχειρήσεις (τα τρία τέταρτα των οποίων ανήκουν στον χρηματοπιστωτικό τομέα, με πρώτη στον κόσμο τη βρετανική τράπεζα Μπάρκλεϊς) που εκπροσωπούν το 40% της παγκόσμιας οικονομίας. Διαπιστώνεται έτσι η ύπαρξη «μιας οικονομικής υπερ-οντότητας στο παγκόσμιο δίκτυο των μεγάλων εταιρειών», όπως επισημαίνουν οι Ελβετοί ερευνητές.

Η αλληλοδιασύνδεση αυτών των πανίσχυρων επιχειρήσεων ενισχύεται ακόμη περισσότερο από δάνεια που χορηγούν η μία στην άλλη, από ασφάλιστρα κινδύνου (CDS) και από άλλα υψηλού κινδύνου χρηματοοικονομικά προϊόντα εντελώς αδιαφανή.

Το πολύ σημαντικό όμως στοιχείο επίσης είναι ότι αυτή η στενότατη αλληλοδιασύνδεση αυξάνει τρομερά τους κινδύνους μετάδοσης σε περιόδους οικονομικών κρίσεων, γιατί «σε άσχημες εποχές οι επιχειρήσεις εμφανίζουν ταυτόχρονα προβλήματα» και έτσι δρουν άκρως αποσταθεροποιητικά για το σύστημα.

Αυτό αποδείχτηκε περίτρανα το φθινόπωρο του 2008 με την κατάρρευση της επενδυτικής τράπεζας Λίμαν Μπράδερς. Ετσι εξηγείται γιατί η χρεοκοπία μίας και μόνης τράπεζας (34ης στη λίστα των Ελβετών ερευνητών το 2007) πυροδότησε μια παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση - ακριβώς λόγω της ισχυρότατης αλληλοδιασύνδεσης αυτών των γιγαντιαίων επιχειρήσεων.

Η μελέτη των ερευνητών του Πολυτεχνείου της Ζυρίχης δεν μετράει φυσικά την τρομερή πολιτική ισχύ που δίνει σε αυτές τις 147 εταιρείες η κολοσσιαία οικονομική τους δύναμη. «Στις ΗΠΑ κατόρθωσαν πάνω απ' όλα οι πρώην συνεργάτες της τράπεζας Γκόλντμαν Σαξ που βρίσκονται στην αμερικανική κυβέρνηση και στο Κογκρέσο καθώς και οι λομπίστες της Γουόλ Στριτ να εμποδίσουν κάθε πραγματικό έλεγχο του χρηματοπιστωτικού τομέα... Επίσης στην Αγγλία, στην Ελβετία ή στη Γερμανία πολύ λίγα έχουν γίνει στο θέμα αυτό», έγραφε η συντηρητική γερμανική εφημερίδα «Ντι Βελτ».

Σκάνδαλο
Αντί για φόρους επιδοτήσεις
Ισχύς χωρίς οικονομικά ανταλλάγματα δεν σημαίνει τίποτα στην εποχή μας. Γι' αυτό και οι κολοσσιαίες επιχειρήσεις που προαναφέραμε δεν πληρώνουν ουσιαστικά φόρους. Οπως γράφουν οι «Τάιμς της Νέας Υόρκης», η Τζένεραλ Ελέκτρικ για παράδειγμα, με κέρδη μέσα στις ΗΠΑ το 2010 ύψους 5 δισεκατομμυρίων δολαρίων, όχι μόνο δεν πλήρωσε ούτε ένα δολάριο φόρο, αλλά πήρε κι από πάνω προνομιακές επιδοτήσεις τριών δισεκατομμυρίων δολαρίων! Σκανδαλώδες, αλλά συνηθισμένο πλέον. Αρκεί να φανταστεί κανείς ότι στις ΗΠΑ της δεκαετίας του 1950, το κράτος εισέπραττε από τις επιχειρήσεις το 30% των εσόδων του, ενώ το 2009 εισέπραξε μόλις το... 6,6%! Τώρα τα κράτη «γδέρνουν» φορολογικά τους πολίτες τους. Οι εταιρείες κάνουν πάρτι.


Αναρτήθηκε από Ακρίτας στις 1/27/2012 12:15:00 μμ


Πέμπτη 26 Ιανουαρίου 2012

Ισίδωρος Πόσδαγλης - “Πατριωτική Οικονομική Πολιτική”

ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ-ΕΛΛΑΔΑ : 26 Ιανουαρίου 2012


Λαός χωρίς μνήμη, χωρίς ιστορία, είναι καταδικασμένος να ζήσει ξανά και ξανά τις τραγωδίες του.


Τα όσα λέμε θα τα αποδείξουν στη συνέχεια με σοκαριστικά στοιχεία ένας ευπατρίδης οικονομολόγος, ο Ισίδωρος Πόσδαγλης, που άφησε παρακαταθήκη ένα βιβλιαράκι-δυναμίτη, που γράφτηκε το 1952, το “Πατριωτική Οικονομική Πολιτική” και ένα δημοσίευμα του Economist του 1988 που αφορά το Παγκόσμιο νόμισμα που είναι στα σκαριά! Ας ξεκινήσουμε από τους λόγους που δημιούργησαν το ελληνικό-κι όχι μόνο-χρέος.




Ήταν Γενάρης του 1952, όταν ο Ισίδωρος Πόσδαγλης ολοκλήρωνε το πόνημά του “Πατριωτική Οικονομική Πολιτική”, ένα μικρό βιβλιαράκι που “κάποιοι” φρόντισαν να εξαφανιστεί. Αντίτυπά του μοιράζονταν από χέρι σε χέρι μέχρι και τα τέλη της δεκαετίας του 1980, περίπου τρεις δεκαετίες μετά την πρώτη του έκδοση από τις οικονομικές εκδόσεις “Μπιστιρλή”, το γνωστό στους μυημένους εξειδικευμένο εκδοτικό οίκο που από τις αρχές του αιώνα εξέδιδε τα πλέον προχωρημένα επιστημονικά συγγράμματα για λίγους και εκλεκτούς.
Ποιος ήταν ο Ισίδωρος Πόσδαγλης;
Γεννήθηκε στη Λαμία το 1907. Εντάχθηκε από πολύ νωρίς, ήδη από το 1922 στην ηλικία των 15 χρονών, στον “Όμιλο Ελεύθερης Σκέψης” κι άρχισε να διαμορφώνει την πατριωτική του οικονομική θεωρία.
Μετά, έφυγε για τη Σοβιετική Ένωση όπου σπούδασε οικονομικά στο Κρατικό Πανεπιστήμιο της Μόσχας -το γνωστό μετονομασθέν σε Λομονόσοφ – και στη συνέχεια εργάστηκε μαζί με μερικά από τα πιο κορυφαία μυαλά της εποχής του σε ορισμένα από τα πιο προχωρημένα και άκρως απόρρητα οικονομικά προγράμματα της τότε Σοβιετίας.
Το 1940 επιστρέφει στην Ελλάδα, εντάσσεται στην Αντίσταση και με το τέλος του πολέμου συλλαμβάνεται από τους Άγγλους και παραδίδεται στη Χωροφυλακή. Μένει φυλακισμένος, “ξεχασμένος” για χρόνια.

Στο κρατητήριο ολοκληρώνει το βιβλίο “Πατριωτική Οικονομική Πολιτική” που δεν πέρασε απαρατήρητο από τον εκδοτικό οίκο “Μπιστιρλή”, ο οποίος και το εκδίδει.


Το βιβλίο είναι δυναμίτης, αφού περιέχει μερικά από τα πιο πρωτοποριακά μοντέλα οικονομικής πρόβλεψης που έχουν κατασκευαστεί ποτέ. Επιπλέον, προβάλλει το πατριωτικό μοντέλο της οικονομίας και προκαλεί πάταγο στους τότε διεθνείς οικονομικούς κύκλους και σε πρόσωπα που διαμόρφωναν τη διεθνή οικονομική πολιτική.

Αυτά για την ιστορία. Απλά να προσθέσουμε ότι αρκετοί Έλληνες που εργάζονται σε μεγάλους διεθνείς Οίκους – που σήμερα κάποιοι εξ΄αυτών των Οίκων μας ταλανίζουν – έχουν δει στις βιβλιοθήκες Διευθυνόντων Συμβούλων και άλλων κορυφαίων στελεχών το βιβλιαράκι του Ισίδωρου Πόσδαγλη.

Του μεγάλου Αγωνιστή και Οικονομολόγου. Ίσως κάποια στιγμή αξίζει να ασχοληθούμε και να αναφέρουμε πολύ περισσότερα για ένα από τα μεγαλύτερα οικονομικά μυαλά που γέννησε αυτός ο τόπος.


Τι έγραφε στο βιβλίο του ο Πόσδαγλης και γιατί δεν θέλουν να το ξέρουμε;
Μερικές μόνο αναφορές από το βιβλίο του Πόσδαγλη – το οποίο θυμίζουμε γράφτηκε στα 1952 – είναι ικανές να ανατρέψουν, κυριολεκτικά να τινάξουν στον αέρα το σάπιο οικοδόμημα της αδιέξοδης οικονομικής πολιτικής που ακολουθείται. Διαβάστε:



Στο δεύτερο κεφάλαιο με τίτλο “Εθνικό Χρέος και Εθνικό Έλλειμμα” σημειώνει ο Πόσδαγλης, στις σελίδα 17:
“Όταν τα δανεισμένα κεφάλαια του διεθνούς καπιταλισμού βρεθούν στο όριο της απόδοσής τους τότε ακολουθεί μια απομείωση του Εθνικού Χρέους, που επιβάλλουν δια της βίας. Τότε θα επικαλεστούν την ανάγκη πλέριας συμμετοχής όλων των δανειστών, εννοώντας μ΄ αυτά τα λόγια ότι πρέπει να πληρώσουν οι αποταμιεύσεις των εργατών, των αγροτών και του λαού. Κυλάνε έτσι το χρέος τους από το Κράτος που στέρεψε από απόδοση στο γόνιμο χωράφι του αγρότη για να πάρουν κι από εκεί κέρδη.”


Και συνεχίζει ο Πόσδαγλης πιο κάτω, στη σελίδα 22 στο ίδιο κεφάλαιο:“Όταν η Ευρώπη μετά τον Πόλεμο θα φτιάσει το Νόμισμα για να απορροφήσει τα λαϊκά κεφάλαια, τότες θα στραφούν προς την Ελλάδα να της κόψουν το Χρέος που θα της έχουν φορτώσει, με σκοπό να τραβήξουν από τους εργαζόμενους και τους αγρότες ότι θα έχουν μαζέψει από το τέλος του Πολέμου και μετά”. 

Αν βρίσκετε εντυπωσιακό να προβλέψει κανείς το κοινό νόμισμα από ένα κρατητήριο στα 1952 περιμένετε να δείτε παρακάτω:
“Ελλάδα, Πορτογαλία, Ιρλανδία, Ισπανία και Ιταλία θα γίνουν στόχος του διεθνούς κεφαλαίου μόλις φτιάσουνε το Νόμισμα. Το άθροισμα των δικών τους χρεών – που με τέχνη και κόπο θα τους έχουν φορτώσει – θα ισορροπεί, θα αντιπροσωπεύει το Χρέος μιας ψευτο-ένωσης, ώστε να ισοφαρίζει τα κέρδη των Γερμανο-Γάλλων και των ιμπεριαλιστών συμμάχων τους.”. Σελίδα 24!
Αυτά γράφει ο Πόσδαγλης, με στοιχεία, αριθμούς και διαγράμματα, είπαμε από το 1952!
Στο τέταρτο κεφάλαιο “Τα Κόμματα” γράφει ο Πόσδαγλης στη σελίδα 121:

ΑΠΟ ΤΟ 1952 ΠΡΟΕΒΛΕΨΕ ΜΕ ΑΚΡΙΒΕΙΑ ΤΗΝ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΠΑΠΑΔΗΜΟΥ! ''Όταν ο λαός πρέπει να καθοδηγηθεί προς την απομείωση του Χρέους τότε χρειάζεται μια γενικής φύσης Κυβέρνηση (Σ.Σ.: Ο Πόσδαγλης μάλλον εννοεί μια Κυβέρνηση συνεργασίας), που θα αντιπαλεύει τα λαϊκά συμφέροντα σ’ όλο το πλάτος της ιδεολογικής αντιπάλης. Ο διεθνής παράγοντας του καπιταλισμού θα φροντίσει ώστε να μην υπάρχουν δυνατότητες άλλες από αυτές που θα λέει η γενικής φύσης Κυβέρνηση.” 

Μήπως σας θυμίζει κάτι;
Γιατί όμως στην Ελλάδα; Τα εξηγεί όλα ο Πόσδαγλης:


“Αμερικανοί και Γερμανοί δεν μπορούν να ζήσουν πιο πέρα από το τέλος του αιώνα γιατί θάναι τόση η ανάγκη τους για κεφάλαια, όπως βλέπουμε ακριβώς στον πίνακα πιο πάνω, που θα πρέπει να βγάλουν τα πετρέλαια για τα οποία οι ίδιοι οι Γερμανοί ήρθαν να κάνουν Κατοχή στην Πατρίδα μας. Θα δείτε να ξαναβρίσκονται Σύμμαχοι, να συγκεντρώνουν και πάλι τις δυνάμεις τους και να ασχολούνται με το χάρτη που ξέρουν όλοι τους και τον έχουν κλεισμένο στα συρτάρια τους. Και οι ξένοι και οι ντόπιοι συνεργάτες τους.”'

ΦΟΙΝΙΚΑΣ > ΤΟ ΝΕΟ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΝΟΜΙΣΜΑ!


Πλησιάζει η ώρα για παγκόσμιο νόμισμα;

Γιατί μοιάζει προφητικό το πρωτοσέλιδο δημοσίευμα του Economist, του 1988, που έκανε λόγο για παγκόσμιο νόμισμα με την κωδική ονομασία «Φοίνικας» και χρονιά υλοποίησης το 2018

Ελάχιστοι έδωσαν σημασία, το 1988, στο πρωτοσέλιδο άρθρο του “Economist”, που παρουσίασε το λεγόμενο «σχέδιο Φοίνιξ», με χρόνο υλοποίησής του το 2018, ενώ οι περισσότεροι μίλησαν τότε για συνωμοσιολογία.

Το δημοσίευμα έκανε λόγο για τον «Φοίνικα», την κωδική ονομασία ενός παγκόσμιου νομίσματος, διότι η γέννησή του θα προερχόταν από το θάνατο του παλαιού νομισματικού συστήματος και θα θύμιζε την αναγέννηση του αρχαίου Φοίνικα από τις στάχτες του. Ο Economist προφήτεψε ότι το νέο νόμισμα θα γεννιόταν κυρίως από το πάντρεμα του δολαρίου, των ευρωπαϊκών νομισμάτων και του γιεν.

Το 2018 πλησιάζει και την «προφητεία» της εφημερίδας έρχονται να της δώσουν κύρος τόσο ηχηρά ονόματα όσο και γεγονότα. Μόλις πριν από ένα μήνα, ο κ. Rothschild, μιλώντας από την Κίνα στον τηλεοπτικό σταθμό Bloomberg για θέματα της παγκόσμιας οικονομίας και σε ερώτηση για τα προβλήματα του γουάν, είπε:«Νομίζω πως όλοι πρέπει να εκμεταλλευθούμε αυτή την ευκαιρία που μας δίνεται και νομίζω πως η πρόκληση επίσης είναι να κινηθούμε προς την κατεύθυνση δημιουργίας ενός παγκόσμιου νομίσματος, γιατί οι επενδύσεις και η πολυπλοκότητα των εθνικών νομισμάτων έχουν προκαλέσει εκνευρισμό όχι μόνο ανάμεσα στα έθνη αλλά και στον καθένα ξεχωριστά».

Την ίδια άποψη εξέφρασε και ο οικονομολόγος κ. Joseph Stiglitz, ο οποίος ήδη από το 2008 υποστήριξε την ανάγκη δημιουργίας ενός παγκόσμιου νομίσματος, με αφορμή την κατάρρευση της Lehman Brothers, που ήταν η αρχή της οικονομικής κρίσης. Τα ίδια επανέλαβε και τον Μάρτιο 2011 στους Financial Times, όπως και πρόσφατα, υποστηρίζοντας πάντα πως η δημιουργία παγκόσμιου νομίσματος θα αναμόρφωνε την οικονομία ολόκληρου του πλανήτη.
Οι δύο προαναφερόμενοι θεωρούν ότι η συμμετοχή της Κίνας σ’ αυτήν την πρωτοβουλία θα έπαιζε πολύ σημαντικό ρόλο στην παγκόσμια οικονομία. Αυτό φαίνεται ότι άρχισε να συμβαίνει, μετά το «Συναλλαγματικό Σύμφωνο» που υπέγραψαν προ ημερών ο Κινέζος πρωθυπουργός, κ. Γουέν Τζιαμπάο, με τον Ιάπωνα ομόλογό του, κ. Γιοσιχίκο Νόντα.

Η Κίνα με την Ιαπωνία, αλλά και άλλες ασιατικές χώρες, αποφάσισαν να χρησιμοποιούν στις μεταξύ τους συναλλαγές τα εθνικά τους νομίσματα, προκειμένου να θωρακίσουν τις οικονομίες και τα αποθεματικά τους, παρακάμπτοντας το δολάριο. Μέχρι τώρα το 60% περίπου των συναλλαγών (κοντά στα 340 δισ. δολ.) μεταξύ Κίνας και Ιαπωνίας γίνονται με βάση το αμερικανικό νόμισμα.
Αυτή η πράξη έχει διπλή ανάγνωση στην Ουάσιγκτον. Οικονομικοί αναλυτές υποστηρίζουν ότι θα μειωθεί η επιρροή του δολαρίου στο παγκόσμιο εμπόριο, ενώ άλλοι πιστεύουν ότι θα εξασθενίσει η δυνατότητα της Κίνας να διαμορφώνει τις παγκόσμιες συναλλαγματικές ισοτιμίες.


Η Ιαπωνία συμφώνησε και με την Ινδία για ανταλλαγή των νομισμάτων τους με αμερικανικά δολάρια και να έχουν πρόσβαση στα συναλλαγματικά αποθέματα και των δύο, προκειμένου να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα ρευστότητας που θα τους παρουσιάζονται. Ανάλογες συμφωνίες έχουν υπογραφεί τόσο ανάμεσα στην Ιαπωνία και τη Ν. Κορέα όσο και μεταξύ της Κίνας με την Ταϊλάνδη και το Πακιστάν. Και προχθές, η κυβέρνηση του Σουδάν ζήτησε επίσημα από την Κίνα, να πραγματοποιούν επίσης οι δύο χώρες τις συναλλαγές τους στα εθνικά τους νομίσματα.

Με βάση τα παραπάνω, περιορίζεται σιγά-σιγά ο ρόλος του δολαρίου και του ευρώ. Διερευνητέο για την Ελλάδα είναι, αν μια αλλαγή του ευρώ (αν παραμείνουμε σ’ αυτό, εκούσια ή ακούσια) με όποιο άλλο νόμισμα, θα γίνει με συμφέρουσα νέα ισοτιμία ή όχι. Ας μη λησμονείται, ότι «κλειδώσαμε» ακριβά το ευρώ με 341 δραχμές, όταν η κυβέρνηση Σημίτη προέβη σε υποτίμηση 14%, ενώ οι μη κομματικοί οικονομολόγοι υποστήριζαν τότε ότι η δραχμή είναι κατά πολύ ασθενέστερη και η υποτίμηση έπρεπε να είναι πάνω από το 20%.

Αλλά, για πολιτικούς λόγους αυτό δεν έγινε, επειδή υποστηριζόταν πως η ελληνική οικονομία είναι ισχυρή («ατμομηχανή των Βαλκανίων»!) και ήδη η κατά 14% υποτίμηση προκαλούσε ερωτηματικά στους πολίτες.


Πέρα επομένως, από Τρόικα και ΔΝΤ, η Ελλάδα οφείλει από τώρα να προβεί στις δέουσες ενέργειες, ώστε να μη «πιαστεί» πάλι απροετοίμαστη σε ενδεχόμενη καθιέρωση παγκόσμιου νομίσματος. Ο κ. Rothschild, είναι σαφής όταν υποστηρίζει πως «η πολυπλοκότητα των εθνικών νομισμάτων έχουν προκαλέσει εκνευρισμό όχι μόνο ανάμεσα στα έθνη αλλά και στον καθένα ξεχωριστά».

Υπενθυμίζουμε, ότι με την ίδια σαφήνεια ο κ. Soros, στο Λονδίνο, είχε υποστηρίξει πως η πολυπλοκότητα των εθνικών νομοθεσιών δημιουργούσε προβλήματα στη διακίνηση των κεφαλαίων από χώρα σε χώρα, και είχε ζητήσει την ίδρυση μιας «παγκόσμιας Αρχής» που θα ενοποιούσε τις νομοθεσίες.

Τετάρτη 25 Ιανουαρίου 2012

Λεωνίδα Χρυσανθόπουλου

ΕΛΛΑΔΑ: Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΟΥΣ ΕΑΥΤΟΥΣ ΜΑΣ

 του Πρέσβη Λεωνίδα Χρυσανθόπουλου

"Έπειτα από τόση κακή διαχείριση, η χώρα χρειάζεται να επιστρέψει
στις παραδόσεις της και σε κοινωνικές λύσεις."

Οι ρίζες της παρούσας κρίσης της Ελλάδας φαίνεται να χρονολογούνται από την είσοδό της στην ΕΕ το 1981. Έχοντας μόλις αναρρώσει από την περίοδο της Δικτατορίας, η Ελλάδα είχε ακόμα αναπτυγμένη γεωργία και βιομηχανία. Σταδιακά, ήμασταν υποχρεωμένοι να μειώσουμε την αγροτική μας παραγωγή ώστε να πληρούμε τα κριτήρια για χορήγηση Ευρωπαϊκών επιδοτήσεων και να βοηθήσουμε να μειωθούν τα αποθέματα ελαιόλαδου στην Ευρώπη. Στο μεταξύ, οι ανταγωνιστικοί κανόνες της ΕΕ μας εξανάγκασαν να κλείσουμε ή να πουλήσουμε τη χαλυβουργία. Στο τέλος μείναμε με μόνο τον τουρισμό.
Παράλληλα η ΕΕ ξεκίνησε να εξάγει τα προϊόντα της στην Ελλάδα, σε μία προσπάθεια να εξυψώσει την Ελλάδα με βάση τα δεδομένα του «βιοτικού επιπέδου των χωρών της Κεντρικής Ευρώπης». Φυσικά οι Έλληνες ήθελαν να απολαμβάνουν όλα τα πολυτελή αγαθά και οι τράπεζες ευχαρίστως τους παρείχαν τα μέσα για να τα αποκτήσουν - χωρίς να ελέγχουν εάν οι νέοι οφειλέτες διέθεταν το εισόδημα για να αποπληρώσουν ποτέ τα δάνειά τους.
Και όχι μόνο αυτό: παγκοσμίως, επιβοηθούμενες από την φορολογική ρύθμιση, οι τράπεζες επινόησαν καινούργια «προϊόντα» που τους επέτρεψαν να κάνουν λεφτά από το τίποτα, με το να εγκρίνουν δάνεια σε κρατικούς οργανισμούς και σε ιδιώτες. Πλέον έχουμε φτάσει στο σημείο όπου δεν είναι μόνο η Ελλάδα που είναι χρεωμένη σε τέτοιο βαθμό ώστε να μην είναι ποτέ ικανή να αποπληρώσει, αλλά και οι Η.Π.Α. και όλες οι χώρες της Ευρωζώνης. Σήμερα, όχι μόνο άτομα, αλλά και ολόκληρα κράτη είναι όμηροι της παγκόσμιας οικονομικής ελίτ.
Τα πακέτα διάσωσης της ΕΕ, δεν είναι δυνατό να μειώσουν το Ελληνικό χρέος. Εφόσον το πρώτο πακέτο χρημάτων δανείου και μέτρων λιτότητας (το Μάιο 2010) ήταν αναποτελεσματικό, τότε γιατί αυτό το τελευταίο (συμφωνήθηκε τον Ιούλιο 2011) να
λειτουργήσει διαφορετικά; Το δεύτερο πακέτο διάσωσης θα διπλασιάσει το συνολικό χρέος της Ελλάδας, από 330 δισεκατομμύρια ευρώ το 2009 σε 600 δισεκατομμύρια ευρώ το 2011.

Κανένας Έλληνας πολιτικός ή κοινοβούλιο δεν κατάφερε ποτέ να συσσωρεύσει τόσο μεγάλο χρέος σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα όπως έκανε η ΕΕ μέσω των μέτρων διάσωσης που έλαβε για τη χώρα. Εάν η Ελλάδα δεν ήταν ικανή να αντέξει τα 330 δισεκατομμύρια, πως είναι δυνατό να περιμένουν να αντέξει τα 600 δισεκατομμύρια;
Σαν νέος διπλωμάτης, έλαβα μέρος στις διαπραγματεύσεις για την ένταξη της Ελλάδας στην ΕΕ. Ήταν ωστόσο μία διαφορετική ΕΕ σε σχέση με αυτό που είναι σήμερα. Εκείνη την εποχή υπήρχε ηγεσία και όραμα, ενώ σήμερα οι Βρυξέλλες, καθώς και οι Γερμανοί και Γάλλοι Ευρωπαίοι ηγέτες, είναι με συνέπεια ασυνεπείς και δημιουργούν την εντύπωση πως δεν ξέρουν τι κάνουν και γιατί. Εν τω μεταξύ, η Δημοκρατία στην Ευρώπη έχει αποδυναμωθεί σε τέτοιο σημείο που μου είναι αδύνατο να το φανταστώ (για τη δημοκρατία).Οι πολίτες της Ελλάδας - και το κίνημα των «αγανακτισμένων» - είναι οργισμένοι: Οργισμένοι για την κακή διαχείριση από ανθρώπους τους οποίους ψήφισαν προκειμένου να δουλέψουν για το καλό της χώρας τους, οργισμένοι και για το χρέος το οποίο κουβαλούν στους ώμους τους και το οποίο δεν μπορεί να αποπληρωθεί. Είναι πρόθυμοι να πληρώσουν ότι πραγματικά χρωστάνε, όχι όμως αυτά που οι τράπεζες και οι πολιτικοί επινόησαν μέσω αδιαφανών οικονομικών μηχανισμών.

Τώρα που ολόκληρο το σύστημα έχει καταρρεύσει, οι Έλληνες χρειάζονται μία ξεκάθαρη συμφωνία: μία ειλικρινή και λογική πιθανότητα να ξαναχτίσουν τη χώρα και την οικονομία τους, όπως έχουν κάνει τόσες φορές στο παρελθόν. Και θέλουν να τιμωρηθούν όλοι αυτοί που «συνεισέφεραν» στη δημιουργία της κρίσης.
Τώρα, οι Έλληνες πολίτες θα πρέπει να αρχίσουν να κάνουν ό,τι κάνουν πάντα σε περιόδους κρίσεως: Να επιστρέψουν σε πολιτισμικές αξίες της Ελλάδας και να ανασυγκροτήσουν βιώσιμες συνθήκες στις κοινωνίες τους, ανεξάρτητα από χρήματα: Να καλλιεργούν τρόφιμα στα μπαλκόνια τους, να αντιπραγματεύονται προϊόντα και υπηρεσίες, να αφήσουν τους παππούδες να προσέχουν τα παιδιά τους παρά να πληρώνουν και να αφήσουν συνταξιούχους
δασκάλους να παρέχουν βοήθεια στους μαθητές παρά να προσλαμβάνουν ακριβούς δασκάλους για ιδιαίτερα μαθήματα. Οι Έλληνες πολιτικοί θα πρέπει να το ενισχύσουν αυτο με το να ενθαρρύνουν περιφερειακά αναπτυξιακά προγράμματα, όπως ήδη υπάρχει σε δώδεκα κράτη-μέλη της ΕΕ, με εναλλακτικό περιφερειακό νόμισμα ώστε να ενδυναμώσουν τη τοπική παραγωγή και ενασχόληση και τελικά να αντικαταστήσουν το ευρώ και το δολάριο, εάν αυτό είναι απαραίτητο.
Οι πολιτικοί θα μπορούσαν επίσης να χειριστούν ένα πολιτικό σύστημα ανάλογο αυτού που χρησιμοποιήθηκε από τους Εβραίους κατά την αρχαιότητα: Άφηναν την οικονομία τους να λειτουργεί για 49 χρόνια, αλλά κάθε 50ο έτος διέγραφαν το χρέος, βοηθώντας έτσι την οικονομία τους να συνεχίζει χωρίς καμία φούσκα χρέους ή κάποια κρίση.
Ενδεχομένως και να υπάρχει κάποιο μελλοντικό σύστημα στο οποίο οι τράπεζες θα είναι υπεύθυνες να μειώσουν το δανεισμό τους σε κάθε κράτος, εταιρεία ή φυσικό πρόσωπο, σε τέτοιο επίπεδο ώστε να είναι δυνατό να αποπληρωθεί σε μία γενεά. Τουλάχιστον αυτό θα εξασφάλιζε το ότι τα παιδιά μας δε θα χρειάζεται να πληρώνουν για τις δικές μας ανοησίες.

*Ο Λεωνίδας Χρυσανθόπουλος είναι Γενικός Γραμματέας στον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας Ευξείνου Πόντου (ΟΣΕΠ). Ένας διπλωμάτης καριέρας ο οποίος έχει υπηρετήσει ως Έλληνας Πρέσβης στην Αρμενία, τον Καναδά, την Πολωνία και ως Γενικός Διευθυντής για Ευρωπαϊκά ζητήματα στο Ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών.

Το κείμενο αποτελεί μετάφραση της ανάλυσης που δημοσιεύθηκε στο 'The Vienna Review'. (τεύχος Σεπτεμβρίου, σύνδεσμος ιστότοπου: viennareview.net)

Τρίτη 24 Ιανουαρίου 2012

Δημήτρη Κωνσταντακόπουλου


ΠΡΟΒΟΠΟΥΛΟΣ, ΡΑΙΧΕΝΜΠΑΧ ΚΑΙ ΣΗΜΙΤΗΣ ΣΤΟ ΠΡΟΣΚΗΝΙΟ TO PSI ΩΣ ΑΝΤΙ-1821 ΚΑΙ ΟΙ ΑΥΤΑΠΑΤΕΣ ΣΑΜΑΡΑ  

Πολύ ενδιαφέρουσες, αν και ανεπαρκείς, οι απόψεις των κ.κ. Προβόπουλου, Σημίτη και Ράιχενμπαχ για το μνημόνιο και την πορεία που μπήκε η χώρα τον Μάιο του 2010. Σημασία όμως δεν έχει να αναλύουμε μόνο εκ των υστέρων τις καταστροφές, άλλο Επιμηθέας, άλλο Προμηθέας.'Ολοι ανεξαιρέτως οι Ελληνες, πολύ περισσότερο όσοι παίζουν ή έπαιξαν δημόσιο ρόλο πρέπει να πουν εδώ και τώρα τι πρέπει να γίνει. Η Ελλάδα είναι μπροστά σε ένα πακέτο (PSI, νέο μνημόνιο, νέα δανειακή, ευρωπαϊκές ρυθμίσεις, εμπάργκο Ιράν), πολύ χειρότερο από το Μνημόνιο του 2010, που δεν απειλεί μόνο την ευημερία της, αλλά την ίδια την ύπαρξή της ως συγκροτημένου κράτους. Πείτε καθαρά κ. Προβόπουλε και κ. Σημίτη και όλοι οι άλλοι τι πρέπει να γίνει, γιατί η χώρα μπαίνει σε δρόμο χωρίς επιστροφή. Τώρα είναι η στιγμή, τώρα σας περιμένει η Ιστορία κι από αυτό θα σας κρίνει.

Στην κορύφωσή της φτάνει τώρα η πρώτη φάση της ελληνικής τραγωδίας και, αν ολοκληρωθεί σύμφωνα με το πρόγραμμα, η αληθινή καταστροφή θα ακολουθήσει σύντομα.
Τα όργανα ήδη άρχισαν. Από την αρχή της κρίσης, η επικοινωνιακή πολιτική είναι βασικό στοιχείο της χειραγώγησης της ελληνικής κοινωνίας, προκειμένου να δεχθεί πειθήνια την πορεία προς την αυτοκαταστροφή της. Οι κύκλοι καταστροφολογίας και ενθουσιασμού για τη δήθεν σωτηρία, διαδέχονται ο ένας τον άλλο με μεγάλη ακρίβεια. Προτού πληροφορηθούμε καλά καλά το περιεχόμενο της συμφωνίας PSI+, στην οποία προσεγγίζει η τρικομματική κυβέρνηση Παπαδήμου, άρχισαν οι μεγαλοστομίες και η καλλιέργεια κλίματος εθνικής επιτυχίας.

Εκτός από αυτούς τους παραπλανητικούς κύκλους, η χειραγώγηση της Ελλάδας περιλαμβάνει και άλλα κόλπα. Επειδή οι συμφωνίες που πάει να υπογράψει η κυβέρνηση Παπαδήμου, Βενιζέλου, Σαμαρά και Καρατζαφέρη είναι πολύ σοβαρές και πιθανώς θα αποτελέσουν, αν δεν μεσολαβήσει ένα θαύμα, ένα αντι-1821, την αυτοκατάλυση δηλαδή του ελληνικού κράτους, τον νομικό του αφοπλισμό πριν από την χρεωκοπία, την κατάρρευση και την έξοδο, κακήν κακώς, από το ευρώ, ακριβώς για τον λόγο αυτό, έχει ληφθεί πρόνοια να εκδηλωθούν τώρα τα προβλήματα που ταλανίζουν τα ΜΜΕ, ώστε να μην υπάρχουν οι έστω ελάχιστα ανεξάρτητες φωνές που ήταν τα δημόσια μέσα ενημέρωσης, η Ελευθεροτυπία, το Alter, ο Κόσμος του Επενδυτή. Τα μέσα αυτά έχουν ασφαλώς προβλήματα, αλλά γιατί βρήκαν τώρα την ώρα να εκδηλωθούν και γιατί δεν πλήττονται τα μνημονιακά μέσα, είδος troika news, στην υπηρεσία του Μνημονίου; Είναι άραγε τόσο καλύτερη η κατάσταση εκεί;

Δεν αποκλείεται τέτοιοι υπολογισμοί να έχουν παίξει ρόλο και στην επιλογή της χρονικής στιγμής της αποκάλυψης της Μαφίας της Θεσσαλονίκης, προκειμένου η προσοχή της κοινής γνώμης να στραφεί σε πολύ σοβαρά μεν θέματα, φεύγοντας όμως από ρυθμίσεις για το χρέος που μπορεί να έχουν ζωτική σημασία για την ίδια την ύπαρξη του ελληνικού κράτους, την επιβίωση και το μέλλον του ελληνικού λαού, αλλά και την τύχη της Ευρωπαϊκής 'Eνωσης. Αν άλλωστε κάτι μας μαθαίνει και η υπόθεση αυτή, είναι πόσο σάπιο και "σκουληκιασμένο" είναι το ελληνικό πολιτικό και κρατικό σύστημα. Αυτό ακριβώς το σύστημα όμως διαπραγματεύεται τώρα τις τύχες του ελληνισμού, με τις συμφωνίες για το χρέος. Κι επειδή δεν έφτασαν οι δυνάμεις του Γιώργου Παπανδρέου να ολοκληρωθεί η συμφορά, στρατολογήθηκαν ο Αντώνης Σαμαράς και ο Γιώργος Καρατζαφέρης, για λόγους που οι ίδιοι γνωρίζουν καλύτερα από μας. Κατά τη γνώμη μας πάντως, ο αρχηγός της ΝΔ θα έπρεπε, και για το δικό του καλό, να επανεξετάσει από μηδενική βάση όσα πιστεύει για το περιβάλλον του. Στις κρίσιμες στιγμές αποκαλύπτονται συνήθως οι άνθρωποι.

Οι Σαμαράς και Καρατζαφέρης μάλιστα, ελάχιστα διδασκόμενοι από το παράδειγμα του Γιώργου Παπανδρέου, νομίζουν ότι θα γλυτώσουν καταφεύγοντας στα συνήθη κόλπα και τις απάτες στις οποίες επιδίδεται το ελληνικό πολιτικό σύστημα. Λέει αίφνης η ΝΔ, που παριστάνει την αντιπολίτευση-συμπολίτευση, ότι δεν θέλει περικοπές στις επικουρικές συντάξεις. Ξεχνάει να πει ότι, σε κάθε περίπτωση, ανεξάρτητα από το τι θα ψηφίσει ή όχι η Βουλή τώρα, όχι επικουρικές, ούτε συντάξεις θα υπάρχουν σύντομα. Η προοπτική είναι εγγεγραμμένη στο ίδιο το μνημόνιο και στους δημοσιονομικούς στόχους του, με τους οποίους ο κ. Σαμαράς δήλωσε πάλι ότι συμφωνεί, μετά τη συνάντηση με τον Βεστερβέλλε.

'Oσο για τη συμφωνία κουρέματος, ένας δημοσιογράφος ουδόλως ακραίος, όπως ο Σταύρος Λυγερός, τη χαρακτήρισε εθνικό έγκλημα, ιδίως δια της υπαγωγής στο αγγλικό δίκαιο, υπογραμμίζοντας ότι η χώρα θα πληρώσει βαρύ τίμημα για πολλά πολλά χρόνια. Βέβαια εγώ νομίζω ότι κάνει λάθος. Δεν θα πληρώσει βαρύ τίμημα η χώρα. Η χώρα κινδυνεύει να μην υπάρχει. Οι ιδέες με τις οποίες βαυκαλίζεται η ελληνική και δικαιολογείται η γερμανική πολιτική ελίτ, ότι θα πάνε ήσυχα ήσυχα την Ελλάδα στο επίπεδο Βουλγαρίας και Ρουμανίας, είναι οι απόλυτες ανοησίες.

Ανησύχησαν οι Γερμανοί!

Το αστείο,  αν μπορεί να υπάρχει αστείο στην τραγωδία που ζούμε, είναι ότι άρχισαν να ανησυχούν πλέον οι Γερμανοί για το πρόγραμμα που οι ίδιοι επέβαλαν στην Ελλάδα, από κοινού με την ελληνική κυβέρνηση και το ΔΝΤ. Μπορεί να μην είναι φίλοι μας, αλλά διαθέτουν μια αξιοσημείωτη προσήλωση στη λογική. Βγήκε ο ίδιος ο κ. Ράιχενμπαχ και τα είπε. Κύρια αιτία για την οποία πλέον καταρρέει η ελληνική οικονομία, και η χώρα μαζί της, είναι η διαρκής αφαίρεση ζήτησης από την οικονομία. Πως μπορεί όμως κανείς να συμφωνεί με ένα πρόγραμμα βίαιης συρρίκνωσης της ελληνικής οικονομίας, που την έχει θέσει σε αυτοτροφοδοτούμενη και επιταχυνόμενη καθοδική τροχιά, δίνη θανάτου όπως την αποκάλεσε ο Σόρος, σε μια από τις συνειδητά σχεδιασμένες αυτοεκπληρούμενες προφητείες του, και, ταυτόχρονα, να κοροϊδεύει αναίσχυντα τους φτωχοποιούμενους και καταστρεφόμενους πολίτες της χώρας με ανοησίες περί ανάπτυξης; Για αυτούς τους λόγους, οι κ.κ. Σαμαράς και Καρατζαφέρης θα καταστραφούν πολιτικά, πιθανώς σε μικρότερο χρόνο από τον κ. Παπανδρέου, το πρόβλημα όμως είναι ότι θα έχει καταστραφεί και η Ελλάδα μαζί τους, αν κάποιος δεν σταματήσει αυτή την πορεία.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ξένες δυνάμεις, η "Αυτοκρατορία του Χρήματος" εν προκειμένω, χειραγωγεί πλέον με όλους τους δυνατούς τρόπους ολόκληρο το ελληνικό σύστημα, κάνει ακόμα και το μικρομάνατζμεντ των προσώπων επιρροής και του περιβάλλοντός τους, ίσως μάλιστα η χάρη τους έχει φτάσει και στις αντιμνημονιακές δυνάμεις. Γιατί χρειάζονται και συγκεκριμένες αντιπολιτεύσεις, όχι μόνο συμπολιτεύσεις. Ενδεικτικά, στη Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης, το θράσος της πολιτικής ηγεσίας έφτασε, σύμφωνα με δημοσίευμα του Κόσμου του Επενδυτή, που ουδείς μπήκε καν στον κόπο να διαψεύσει, στο σημείο να παραγγείλει στους 'Eλληνες τακτικούς δημοσίους υπαλλήλους της, να συντάσσουν περιλήψεις από τα μπλογκς στα αγγλικά, ώστε να μαθαίνουν απευθείας οι προτέκτορες τις τάσεις της κοινής γνώμης, χωρίς να πληρώνουν μεταφραστές! Είναι και τσιφούτηδες, πανάθεμά τους, αυτοί οι τραπεζίτες και οι άνθρωποί τους.

Θα μας αντιτείνουν τώρα ίσως οι αναγνώστες πως βιαζόμαστε να καταδικάσουμε μια συμφωνία PSI, που δεν ξέρουμε. Ασφαλώς οριστική γνώμη θα αποκτήσουμε όταν τη δούμε και μακάρι να μας διαψεύσουν οι διαπραγματευτές. Μέχρι τώρα ακούμε τι δηλώνουν, ξέρουμε ποιοι είναι , διαβάζουμε ξένες εφημερίδες και, πολύ λογικά, μας έχουν ζώσει τα φίδια. Μακάρι να μην είναι έτσι, αλλά φαίνεται ότι πηγαίνουμε σε μια συμφωνία υψηλών επιτοκίων, που θα τα πούνε χαμηλά και επιτυχία, στη μεταβολή του δικαίου που διέπει τα ομόλογα σε αγγλικό και σε ένα κούρεμα το πολύ 50%! Σε αντάλλαγμα, ως 'Eλληνες πολιτικοί που είναι, θα αποσπάσουν πιθανώς μια γελοιότητα, ένα φύλλο συκής, που θα εξαρτά την εκτέλεση δημευτικών αποφάσεων της ελληνικής περιουσίας από ελληνικά δικαστήρια, για να έχουν ένα ακόμα πυροτέχνημα να πετάνε στον άτυχο λαό που τους έχει για εκπροσώπους. Όταν αυτοί, τώρα, με όλα τα χαρτιά στα χέρια τους, με επιχείρημα διεθνώς αποδεκτό το βιώσιμο χρέος, δεν διαπραγματεύονται, τι θα κάνουν δηλαδή; Θα βάλουν τους 'Ελληνες δικαστές να κάνουν αντάρτικο κατά του διεθνούς νόμου. Κι αν πρόκειται να κάνουν αυτά τα πράγματα στο μέλλον, γιατί δεν κυττάνε τώρα να πάρουν μια συμφωνία βιώσιμου χρέους, τώρα που μπορούν.

Παπαδήμος υπέρ Νταλάρα και κατά Ελλάδας!
Μια αποκαλυπτική εικόνα του τρόπου που "διαπραγματεύεται" η ελληνική κυβέρνηση μας έδωσε ο Τσαρλς Νταλάρα, εκπρόσωπος των δανειστών, στους Financial Times (16.1.11). Eπαινεί τον Παπαδήμο γιατί δέχεται επιτόκια κοντά στο 5% και ψέγει τη Γερμανία και το ΔΝΤ ότι θέλουν μικρότερα επιτόκια, δηλαδή ότι παρεμβαίνουν στη διαπραγμάτευση υπέρ της Ελλάδας, παρόλο που η κυβέρνησή της δεν την υπερασπίζεται!!!

Αλλά και ο φίλα προσκείμενος στην κυβέρνηση ελληνικός τύπος δεν μας έδωσε διαφορετική εικόνα. Διαβάζουμε στη Ναυτεμπορική (16.1): "Σύμφωνα με γαλλικές εφημερίδες, η ελληνική πλευρά προτείνει επιτόκιο 3%, το ΔΝΤ πιέζει για 2%...Στα υψηλά επιτόκια αντιδρούν και χώρες της ευρωζώνης, όπως η Γερμανία " οι πιέσεις της οποίας φέρεται να προκάλεσαν την "παύση των συνομιλιών". H Καθημερινή (14.1) γράφει "Οι πιστωτές", γράφει,  "φέρεται να ζήτησαν επιτόκιο άνω του 5%, η δε ελληνική κυβέρνηση αντιπρότεινε επιτόκιο κάτω του 4%. Μάλιστα πληροφορίες αναφέρουν ότι η Γερμανία ζήτησε επιτόκιο 2%".

Αυτή είναι μια εικόνα που δυσκολεύεται κανείς ακόμα και να βρει τις κατάλληλες εκφράσεις για να τη σχολιάσει. Αν ο κ. Παπαδήμος και τα τρία κόμματα που τον στηρίζουν δεν διοικούσαν χώρα αλλά επιχείρηση, ή ήταν μεσίτες αγοραπωλησίας ακινήτων, κάτι πολύ άσχημο θα τους είχαν κάνει οι μέτοχοι της επιχείρησης ή ο ιδιοκτήτης που διαπραγματεύονται έτσι το σπίτι του! Τώρα, επειδή πρόκειται περί χώρας δεν συμβαίνει τίποτα, έστω κι αν το αποτέλεσμα αυτής της "διαπραγμάτευσης" θα το πληρώσουν δέκα εκατομμύρια 'Ελληνες, oι απόγονοί τους και το ελληνικό κράτος.

Ο Αντώνης Σαμαράς και το βιώσιμο χρέος

Ο κ. Σαμαράς, μετά τη συνάντηση με τον Βεστερβέλε, δήλωσε ότι ύψιστο εθνικό καθήκον είναι να καταστεί το ελληνικό χρέος βιώσιμο, με τις συμφωνίες PSI και τη δανειακή. Κάθε λογικός άνθρωπος, κάθε πατριώτης, με στοιχειώδη επίγνωση του προβλήματος το ίδιο θάλεγε. Αλλά είναι βιώσιμα αυτά που διαπραγματεύεται η κυβέρνηση Παπαδήμου, που υπάρχει χάρη στον Σαμαρά; Οποιαδήποτε συμφωνία PSI και οποιαδήποτε δανειακή λύνουν το πρόβλημά μας;
Ο Ολιβιέ Μπλανσάρ είναι ένας από τους τέσσερις-πέντε θεωρούμενους κορυφαίους κατεστημένους οικονομολόγους του κόσμου. Kατέχει τη νευραλγική για την παγκόσμια οικονομία θέση του επικεφαλής οικονομολόγου του ΔΝΤ. Βγήκε στα κεραμίδια, εναντίον και του ΔΝΤ, λέγοντας ότι χρειάζεται κούρεμα 80%, 50% δεν είναι βιώσιμο. Ο καθηγητής Μαξ 'Oτε, από τα γνωστότερα ονόματα της ευρωπαϊκής οικονομολογίας, απαντάει στον Νίκο Χειλά του Βήματος (15.1.2011) ότι ο ίδιος δεν θα δεχόταν σε καμία περίπτωση το αγγλικό δίκαιο. Ο εκδότης της Handelsblatt, φωνής της γερμανικής βιομηχανίας, Στάινγκαρτ, μας ικετεύει περίπου να ζητήσουμε αναθεώρηση των Μνημονίων. Διερωτάται τώρα κανείς, ποιόν ακριβώς ρώτησαν οι Παπαδήμος, Βενιζέλος, Σαμαράς, Καρατζαφέρης και τους είπε ότι έχουνε άδικο οι Μπλανσάρ, 'Oτε, Στάινγκαρτ, μεταξύ πολλών άλλων, ότι δηλαδή φτάνει 50% και αγγλικό δίκαιο; Τον Αλογοσκούφη, τον Παπακωνσταντίνου, τους υπουργούς του ΠΑΣΟΚ που περιέγραφαν τους εαυτούς τους ως "πουτάνες" στο Βήμα τον Οκτώβριο, την καφετζού της γειτονιάς ή κάποιον από τους διεφθαρμένους υπαλλήλους που χρησιμοποιούν ως συμβούλους;

Τι σημαίνει μη βιώσιμη συμφωνία αναδιάρθρωσης του χρέους; Σημαίνει βεβαιότητα χρεωκοπίας, υπό τους ευνοϊκότερους για τους δανειστές όρους. Τι σημαίνει αγγλικό δίκαιο; Σημαίνει πλήρη νομική κατοχύρωση της μετάβασης πάσης ελληνικής περιουσίας στην ιδιοκτησία τους. Τι σημαίνουν αυτά; Σημαίνουν δυνατότητα αποβολής της Ελλάδας από το ευρώ χωρίς συνέπειες για τις αξιώσεις των πιστωτών από τη χώρα.

Είναι ύψιστη εθνική ανάγκη η διαμόρφωση μιας στρατηγικής που να αποσκοπεί σε βιώσιμες συμφωνίες σε ότι αφορά το χρέος και την οικονομική πολιτική. Η χώρα βρίσκεται ένα βήμα πριν από την διάλυση και την κατάρρευση. Η στρατηγική των πιστωτών είναι το μότο της Γκόλντμαν Ζακς "άρπαξε το τσεκ πριν σκάσει το καρπούζι". Υπογράφοντας αυτά τα πράγματα φέρνουμε πιο κοντά την έκρηξη όχι μόνο της φούσκας δημοσίου χρέους, αλλά της φούσκας του ίδιου του κράτους μας και ενδεχομένως της ΕΕ, που κρύβονται πίσω από την πρώτη. Αρχίζουμε αντίθετα τη σωτήρια αντιστροφή, διατυπώνοντας έλλογες εναλλακτικές για μας και για την Ευρώπη και ετοιμάζοντας τη χώρα για όλα τα ενδεχόμενα.

Αναρτήθηκε στην ηλεκτρονική εφημερίδα των απεργών του Κόσμου του Επενδυτή, ergazomenoiependyti.wordpress.com

Σάββατο 21 Ιανουαρίου 2012

ΓΙΑΝΝΗ ΒΑΡΟΥΦΑΚΗ


Όλοι αγωνιούν για το PSI+. Εύχονται να πάει καλά, να ανακουφιστεί έτσι το ελληνικό δημόσιο χρέος, να πάρουμε πάλι την «δόση» μας και τον Μάρτιο να κλείσει η νέα δανειακή σύμβαση με την τρόικα ώστε να «σωθεί» άλλη μια φορά η χώρα.
Στο προηγούμενο κείμενό μου εδώ στο protagon, εξήγησα γιατί θεωρώ το PSI+ μια απάτη που απεγνωσμένα ψάχνει νομιμοποίηση. Εμμένω σε αυτά που έγραφα εκεί (τα οποία τα τελευταία εικοσιτετράωρα φαίνεται να έχουν επιβεβαιωθεί τις τελευταίες μέρες από τον διεθνή τύπο, βλ. εδώ καιεδώ). Παρά την «συμφωνία» που μάλλον θα ανακοινωθεί (με φανφάρες πανομοιότυπες με εκείνες που ακολούθησαν τις καταστροφικές Συνόδους-Συμφωνίες της 21η Ιουλίου, της 26η Οκτωβρίου και της 9η Δεκεμβρίου), θα πρόκειται περί νεκρού γράμματος: Τις εβδομάδες που θα ακολουθήσουν θα ξετυλιχθεί ένα κρυφό, παρασκηνιακό δράμα καθώς η ΕΕ και το ΔΝΤ θα διεξάγει μια νέα σειρά διαπραγματεύσεων με τις σκιώδεις τράπεζες (τα hedge funds) τα οποία θα απαιτούν ίδια μεταχείριση των ελληνικών ομολόγων τους με τα ομόλογα που κρατά η ΕΚΤ, και η οποία απαιτεί την εξαίρεσή τους από οιοδήποτε κούρεμα. Εν κατακλείδι, το PSI+ είτε συμφωνηθεί είτε όχι δεν θα φέρει τις «ανάσες» που έχει ανάγκη το δημόσιο χρέος χωρίς να εμπλέξει όλη την Ευρώπη σε μια μεγάλη περιπέτεια που δεν αξίζει τον κόπο.
Σήμερα προχωρώ το επιχείρημα ένα βήμα παραπέρα: Ακόμα και επιτυχημένο να είναι το PSI+ (που δεν θα είναι), το μέγιστο δώρο στην χώρα μας και στην Ευρώπη ολόκληρη θα ήταν να ναυαγήσουν οι διαπραγματεύσεις. Πως μπορεί να το επιδιώξει αυτό η ελληνική κυβέρνηση χωρίς να φανεί ότι είναι εκείνη υπεύθυνη για το ναυάγιο; Με δύο τρόπους: Πρώτον, να συμφωνήσει η με την άποψη του ΔΝΤ ότι το επιτόκιο στα νέα ομόλογα δεν πρέπει επ’ ουδενί να ξεπερνά το 2% (κάτι που ο κ. Dallara δεν έχει εξουσιοδότηση να αποδεχθεί) και, δεύτερον, να ζητήσει συμμετοχή στην συμφωνία των hedge funds (τα οποία δεν την αποδέχονται). Έτσι, ο κ. Dallara θα φύγει άπρακτος και η ελληνική κυβέρνηση θα είναι ελεύθερη να ανακοινώσει ότι οι αποπληρωμές του Μαρτίου αναβάλλονται μέχρι νεοτέρας. Πριν υποστηρίξω την άποψη αυτή, θα ξεκινήσω με τον κατάλογο των ενστάσεων που θα ακουστούν εναντίον της.
Μια τέτοια αναβολή της αποπληρωμής των δανειστών του ελληνικού δημοσίου μετά από την αποτυχία των διαπραγματεύσεων (θα μου πουν πολλοί, αν όχι όλοι):
  1. Θα αποτελέσει πιστωτικό γεγονός με συνέπεια την άμεση πυροδότηση των CDS (των ασφαλιστήριων που έχουν αγοράσει όσοι, ουσιαστικά, στοιχημάτισαν ότι θα έχουμε πιστωτικό γεγονός)
  2. Μια τέτοια αθέτηση των υποχρεώσεών μας απέναντι στους δανειστές μας (έστω και για μερικούς μήνες) θα αμαυρώσει το όνομα της Ελλάδας για δεκαετίες
  3. Θα πτωχεύσουν οι ελληνικές τράπεζες και τα ασφαλιστικά ταμεία, καθώς δεν θα πάρουν τα χρήματα του Μαρτίου που τους χρωστά το ελληνικό δημόσιο
  4. Θα ναυαγήσει η νέα δανειακή σύμβαση (της 27ης Οκτωβρίου) και το ελληνικό δημόσιο, το οποίο εδώ και καιρό δεν μπορεί να δανειστεί από τις αγορές, δεν θα μπορεί να δανείζεται ούτε καν από την τρόικα
  5. Η χώρα δεν θα μπορεί να εισάγει τα αναγκαία αγαθά (π.χ. πετρέλαιο)
  6. Η χώρα θα εξαναγκαστεί εκτός ευρωζώνης και, λόγω της Συνθήκης της Λισαβόνας, και εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Πρώτα θα απαντήσω στα πιο πάνω έξι σημεία, ένα προς ένα (και με την ίδια αρίθμηση) και κατόπιν θα εξηγήσω γιατί ισχυρίζομαι ότι το ναυάγιο του PSI+ θα έδινε μια ευκαιρία στην ευρωζώνη να αποδράσει από την Κρίση που με μαθηματική ακρίβεια την υπονομεύει και, παράλληλα, θα ήταν το μη χείρον τόσο για την Ελλάδα.
1. Και βέβαια θα αποτελέσει πιστωτικό γεγονός μια τέτοια εξέλιξη. Τα CDS θα πυροδοτηθούν (με βασικούς χαμένους την Goldman Sachs και την American Insurance Group που τα εξέδωσαν) ωφελώντας τα hedge funds που τα έχουν προμηθευτεί αλλά ζημιώνοντας τα άλλα hedge funds τα οποία (όπως έγραψα στο προηγούμενο άρθρο μου) είχαν αγοράσει (μετά την 27η Οκτωβρίου) ελληνικά ομόλογα λήξης Μαρτίου με σκοπό να παζαρέψουν την πλήρη αποπληρωμή τους απειλώντας ότι, διαφορετικά, θα πυροδοτήσουν τα CDS. Κι όσες γαλλο-γερμανικές τράπεζες, στα κρυφά, έχτισαν νέα συνθετικά στοιχήματα-παράγωγα πάνω στα ελληνικά ομόλογα (ελπίζοντας σε κάποιο swap τύπου PSI+,) κι αυτές θα υποστούν ζημιές. Γιατί είναι κακό αυτό; Ας πρόσεχαν. Κι αν τώρα κινδυνεύουν με χρεοκοπία, ιδού ο δρόμος για το EFSF το οποίο προσφέρεται (μετά την Συμφωνία της 27ης Οκτωβρίου) να τις επανακεφαλαιοποιήσει.

2. Μέχρι τον Ιούλιο, η κυβέρνηση έλεγε ότι η αναδιάρθρωση του χρέους (που κάποιοι προτείναμε από το 2010) θα σήμαινε απώλεια του καλού ονόματος της χώρας στις χρηματαγορές
στις οποίες (θυμάστε) «όπου να’ ναι» θα ξαναβγαίναμε. Από την 27η Οκτωβρίου όμως και μετά, ούτε η κυβέρνηση δεν το λέει αυτό. Από την ώρα που συμφωνήθηκε ένα κούρεμα στην ονομαστική αξία των ομολόγων μας της τάξης του 50%, και μια επιμήκυνση του υπόλοιπου 50% για 20 με 30 χρόνια, η Ελλάδα πτώχευσε και επισήμως. Μόνο που, για λόγους Οργουελιανού ευφημισμού, το ονομάσαμε PSI+. Όμως οι άνθρωποι των αγορών δεν είναι ανόητοι. Στα μάτια τους η Ελλάδα πτώχευσε και αθέτησε τις υποχρεώσεις της. Το ότι η ΕΕ έβαλε το πιστόλι στον κρόταφο του κ. Dallara για να τον «πείσει» να πει ότι δέχεται «εθελοντικά» αυτή την διαγραφή χρέους δεν σημαίνει ότι δεν πρόκειται για πτώχευση. (Να σας θυμίσω ότι και οι εταιρείες – π.χ. η Lehman Brothers –, όταν πτωχεύουν, πάντα αποπληρώνουν ένα μέρος των χρεών τους. Πτωχευμένες κηρύσσονται όταν κριθεί ότι είναι ανίκανες να τα αποπληρώσουν στο ακέραιο.) Άρα, το επιχείρημα ότι αν ναυαγήσει το PSI+ θα χάσουμε το καλό μας όνομα, ενώ αν πετύχει θα το κρατήσουμε, απορρίπτεται ως γελοίο.

3. Οι ελληνικές τράπεζες, αγαπητές και αγαπητοί φίλοι, είναι ήδη πτωχευμένες. Η λειτουργία τους δεν εξαρτάται από το αν θα πάρουν τον Μάρτιο το 15% των χρημάτων που τους χρωστά το ελληνικό δημόσιο (καθώς το PSI+ αυτό προβλέπει, συν νέα 30ετή ομόλογα τα οποία δεν πρόκειται να αλλάξουν σημαντικά την δραματική κατάσταση των λογιστικών τους βιβλίων). Αυτό το ποσό, που αντιστοιχεί στο 15%, δεν θα κρίνει την βιωσιμότητά τους. Όπως και σήμερα, θα εξακολουθήσουν να λειτουργούν στην βάση της συνεχιζόμενης παροχής ρευστότητας από την ΕΚΤ (με το νέο LTRO να παίζει σημαντικό ρόλο). Ίσως μάλιστα το ναυάγιο του PSI+ να εξαναγκάσει τους τραπεζίτες μας να αποδεχθούν κεφάλαια από το EFSF (κάτι που θα ήταν ευχής έργο για τις τράπεζες αλλά όχι, βέβαια, για τους ίδιους). [Όσο για τις ανησυχίες ότι η ΕΚΤ θα σταματήσει την παροχή ρευστότητας στις ελληνικές τράπεζες σε περίπτωση που το PSI+ ναυαγήσει, δεν υπάρχει περίπτωση η ΕΚΤ να κάνει κάτι τέτοιο δεδομένου ότι θα πυροδοτούσε την αλυσιδωτή κατάρρευση του τραπεζικού συστήματος της ευρωζώνης.] Τέλος, τα ασφαλιστικά ταμεία, τα οποία και αυτά τελούν υπό πτώχευση, με ή χωρίς το PSI+, μπορούν ενισχυθούν βραχυπρόθεσμα (για τους επόμενους μήνες) με τα απαιτούμενα χρήματα τα οποία είναι μια σταγόνα μπροστά στον ωκεανό των αποπληρωμών του Μαρτίου. [Ό,τι στο μέλλον θα έχουμε πρόβλημα με τα ασφαλιστικά ταμεία, αυτό είναι σίγουρο. Όμως αυτό θα συμβεί και να «πετύχει» το PSI+.]

4. Η νέα δανειακή σύμβαση, το Μνημόνιο Νο.2, που συμφωνήθηκε την 27η Οκτωβρίου, μαζί με το PSI+, παρουσιάζεται σήμερα ως ο νέος εθνικός στόχος – η τελευταία ευκαιρία να μπορέσει για λίγο ακόμα καιρό να χρηματοδοτείται το κράτος. Δεν είναι όμως. Ξέρετε, είναι αλήθεια ότι, έως τώρα, στο πλαίσιο του Μνημονίου Νο.1, ένα ποσοστό των νέων δανεικών (που παίρναμε σε δόσεις) της τάξης του 15% με 20% πήγαινε σε μισθούς, συντάξεις και, γενικότερα, στην χρηματοδότηση του πρωτογενούς ελλείμματος του δημοσίου (δηλαδή των ελλειμμάτων που θα είχαμε ακόμα κι αν δεν αποπληρώναμε τα παλαιά χρέη). Από εδώ και στο εξής όμως, αυτό τελείωσε. Η Γερμανία το έχει δηλώσει κατηγορηματικά: «Δεν θα πάρετε ευρώ πάνω από το ποσό που χρειάζεστε για να αποπληρώνετε τα δανεικά σας.» Άρα, τα πράγματα είναι απλά: Η νέα δανειακή σύμβαση δεν θα καλύπτει καμία από τις νέες δαπάνες του ελληνικού δημοσίου. Οι μόνοι που θα πρέπει να αγωνιούν για το αν θα προχωρήσει ή όχι είναι οι δανειστές μας, συμπεριλαμβανόμενης της τρόικας (και ιδίως της ΕΚΤ) που δεν θα πάρει τα χρήματα του Μνημονίου Νο.1 παρά μόνο αν προχωρήσει το Μνημόνιο Νο.2! Περιληπτικά, είτε προχωρήσει το Μνημόνιο Νο.2 (με ή χωρίς επιτυχημένο PSI+) είτε όχι, το ελληνικό δημόσιο, από τούδε και στο εξής, δεν θα μπορεί να δανείζεται από την τρόικα για να πληρώνει μισθούς, συντάξεις, εξοπλισμούς, σχολεία, υγεία κλπ.
5. Αυτός ο φόβος είναι κατάλοιπο της προ ευρώ εποχής και εκτός θέματος σήμερα. Όταν είχαμε την δραχμή, οι επιχειρήσεις που εισήγαγαν είδη πρώτης ανάγκης (π.χ. πετρέλαιο) έπρεπε να κάνουν χρήση των αποθεμάτων συναλλάγματος της χώρας. Σήμερα, δεν έχουν κανέναν τέτοιο περιορισμό. Αγοράζουν από το εξωτερικό σε ευρώ, χρησιμοποιώντας τον δικό τους τραπεζικό λογαριασμό, και πουλάνε στην εγχώρια αγορά στο ίδιο νόμισμα. Το κράτος δεν παρεμβαίνει (ιδίως από τότε που τα διυλιστήρια και άλλοι οργανισμοί ιδιωτικοποιήθηκαν). Είναι σφάλμα να θεωρούμε ότι η πτώχευση του ελληνικού δημοσίου σημαίνει και πτώχευση της, π.χ., Πετρόλα.
6.  Όλοι θεωρούν δεδομένο ότι μια εξέλιξη σαν αυτή που πρεσβεύω (το εσκεμμένο ναυάγιο των διαπραγματεύσεων του PSI+ και η μη υπογραφή της νέας δανειακής συμφωνίας με την τρόικα) θα σημάνει, αυτομάτως, έξοδο της χώρας από την ευρωζώνη. Όχι μόνο δεν είναι  δεδομένο κάτι τέτοιο αλλά, θα μου επιτρέψετε να πω, είναι αδύνατον να συμβεί. Έστω ότι το PSI+ ναυαγεί, το Μνημόνιο Νο.2 καθυστερεί και το ελληνικό δημόσιο αναβάλει την αποπληρωμή των ομολόγων του Μαρτίου. Πως θα εκδιωχθεί η χώρα από την ευρωζώνη; Πρώτον, δεν προβλέπεται μια τέτοια διαδικασία σε καμία Συνθήκη, ούτε και σε κάποιο νομικό κείμενο. Και να ψηφίσουν οι 16 υπόλοιπες χώρες της ευρωζώνης (κάτι το οποίο είναι απολύτως αδύνατον, καθώς τουλάχιστον η Ιρλανδία και η Πορτογαλία ξέρουν ότι μια τέτοια εξέλιξη ανοίγει το παράθυρο και για εκείνες) την εκπαραθύρωση της Ελλάδας από το ευρώ, μια τέτοια απόφαση δεν έχει κανένα νομικό αντίκρισμα. Δεύτερον, και να έβρισκαν νομικό τρόπο να το κάνουν, δεν θα το ήθελαν καθώς μια τέτοια κίνηση θα σφράγιζε την μοίρα ολόκληρης της ευρωζώνης: Τα spreads της Ιταλίας και των ομολόγων του EFSF θα πήγαιναν στα ουράνια, η Ιρλανδία θα αιμορραγούσε από μια μαζική απόδραση των αποταμιεύσεων που θα ανάγκαζε το Δουβλίνο να ορθώσει (παράνομα) τείχη στις μεταφορές κεφαλαίων κλπ κλπ. Τότε, θα με ρωτήσετε, γιατί η κα Merkel και η ίδια η ελληνική κυβέρνηση, από τον Οκτώβριο και μετά,  απειλούν ότι μία αποτυχία τους δίδυμου PSI+-Μνημονίου Νο.2 θα σήμαινε έξοδο της χώρας από το ευρώ; Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι πρόκειται περί μιας, κενής περιεχομένου, χυδαίας απειλής στην οποία αξίζει η περιφρόνηση από όλους μας.
Σας υποσχέθηκα ότι, αφού απαντήσω στις ενστάσεις, θα εξηγήσω γιατί το εσκεμμένο ναυάγιο του PSI+ θα ήταν το μη χείρον για την Ελλάδα και, παράλληλα, μια ευκαιρία για την ευρωζώνη να αποδράσει από την Κρίση. Θα αρχίσω από την Ευρώπη και θα κλείσω με τους λόγους που, μεταξύ όλων των δεινών που μας απειλούν, το ναυάγιο του PSI+ είναι η πιο ανώδυνη εξέλιξη για την πατρίδα μας.
Τα οφέλη της Ευρώπης από ένα ναυάγιο του PSI+
1. Η πυροδότηση των CDS, και οι απώλειες  των γαλλογερμανικών τραπεζών από μια ελληνική στάση πληρωμών, θα αναγκάσει την ευρωπαϊκή ηγεσία να αντιμετωπίσει (επί τέλους) την τραπεζική κρίση που μαίνεται στα σιωπηλά στην Βόρεια Ευρώπη. Πιο συγκεκριμένα, δίνει στους ηγέτες του Βορρά (Γερμανία, Ολλανδία, Βέλγιο και Γαλλία) την ευκαιρία και την δικαιολογία (απέναντι στους τραπεζίτες που τόσο φοβούνται οι πολιτικοί) να βάλουν το νυστέρι στο κόκκαλο – να απαιτήσουν ουσιαστική επανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, δηλαδή νέα κεφάλαια και όχι αύξηση του ποσοστού κεφαλαιοποίησης των τραπεζών με μείωση των δανείων που παρέχουν, κάτι που ενισχύει τους ανέμους της ύφεσης που πλήττει ολοένα και περισσότερο την Ευρώπη.

2. Θα υποχρεώσει την ΕΚΤ να αποδεχθεί ότι δεν είναι δυνατόν τα ελληνικά ομόλογα που διαθέτει εκείνη να είναι στο απυρόβλητο ενώ εκείνα που διαθέτει το ΙΚΑ μπορούν να κουρευτούν. Θα την υποχρεώσει να σταματήσει να προσποιείται ότι οι παρεμβάσεις της έχουν καθαρά νομισματικό χαρακτήρα και πως δεν είναι δική της δουλειά να βοηθά στην ορθολογική, κεντρική διαχείριση του δημόσιου χρέους της ευρωζώνης. Εν τέλει, θα είναι ένα σημαντικό βήμα στην απαραίτητη μεταμόρφωση της ΕΚΤ σε μια πραγματική Κεντρική Τράπεζα (όπως η Fed, Bank of England κλπ).
3. Το ναυάγιο της Μνημονιακής πολιτικής στην Ελλάδα, όπου και ξεκίνησε, αποτελεί προαπαιτούμενο για τον επανασχεδιασμό της ευρωπαϊκής πολιτικής αντιμετώπισης της Κρίσης της Ευρωζώνης. Όσο η «ελληνική πληγή» καλύπτεται με τσιρότα, τόσο οι ευρωπαίοι ηγέτες μας θα κρύβονται πίσω από το δάκτυλό τους με αποτέλεσμα να καταρρέει το σύμπαν γύρω τους, στις δικές τους κραταιές χώρες, την ώρα που εκείνοι σφυρίζουν αδιάφορα. Το ναυάγιο του PSI+, από αυτή την άποψη, είναι ακριβώς αυτό που χρειάζεται η Ευρώπη σήμερα. Αμέσως μετά η Ευρώπη θα εξαναγκαστεί να αποφασίσει είτε να διαλύσει την ευρωζώνη είτε να την επανασχεδιάσει σε νέα, ορθολογική βάση.
Τα οφέλη της Ελλάδας από ένα ναυάγιο του PSI+
1. Στην τελευταία πρόταση έγραφα πως το ναυάγιο του PSI+ θα υποχρεώσει την Ευρώπη «να αποφασίσει είτε να διαλύσει την ευρωζώνη είτε να την επανασχεδιάσει σε νέα, ορθολογική βάση». Και στην μία και στην άλλη περίπτωση, η Ελλάδα θα έχει μια ευκαιρία να ξεφύγει από την σημερινή σκοτοδίνη. Όπως έχει γίνει πλέον (ελπίζω) σαφές σε όλους μας, η Κρίση στην Ελλάδα δεν μπορεί να ξεπεραστεί με νέα δάνεια υπό τον όρο της περεταίρω συρρίκνωσης του ΑΕΠ (την αυστηρή λιτότητα δηλαδή) και ενόσω η Ευρώπη τελεί υπό άρνηση, δημιουργώντας έτσι υφεσιακές συνθήκες σε ολόκληρη την ήπειρο. Στο βαθμό που το PSI+ δεν είναι παρά ένα φύλο συκής για την συνέχιση της πολιτικής αυτής, το ναυάγιό του είναι καθήκον της χώρας μας προς τον εαυτό της. Στο πλαίσιο του επανασχεδιασμού της ευρωζώνης που θα ακολουθήσει, θα μας δοθεί (για πρώτη φορά από τότε που ξέσπασε η Κρίση) η ευκαιρία να εκπονήσουμε ένα ρεαλιστικό Σχέδιο Απόδρασης.

2. Το ελληνικό δημόσιο, ό,τι και να γίνει με το PSI+, θα πρέπει από τώρα να αυτοχρηματοδοτείται. (Έχω αναφερθεί εδώ σε δύο τρόπους που μπορεί να επιτευχθεί η αυτοχρηματοδότηση για μια περίοδο έκτακτης ανάγκης.)  Αν η ίδια η ελληνική κυβέρνηση πάρει την απόφαση ότι από εδώ και εμπρός (και μέχρι η ευρωζώνη είτε να διαλυθεί είτε να επανασχεδιαστεί) το δημόσιο θα ζει από τα έσοδά του, απορρίπτοντας επί τέλους τις ψευδαισθήσεις ότι ο συνδυασμός PSI+ και Μνημονίου Νο.2 θα μας επιτρέψουν να έχουμε πρωτογενή ελλείμματα και στο μέλλον, θα έχουμε κάνει ένα μεγάλο άλμα προς τα εμπρός.

3. Δύο χρόνια τώρα, η οικονομία της χώρας μας έχει στεγνώσει από επενδύσεις. Βασικός παράγοντας είναι το «έργο» που θα μπορούσαμε να ονομάσουμε «Περιμένοντας την Πτώχευση». Σε μια χώρα όπου όλοι ρωτούν (αν και ξέρουν την απάντηση) «Τι θα γίνει; Θα την αποφύγουμε την πτώχευση;», κανείς δεν επενδύει. Σε μια χώρα όπου το ερώτημα «Τελικά θα πτωχεύσουμε;» ισοδυναμεί με το ερώτημα «Θα μας δώσουν την επόμενη δόση;», η στάση επενδύσεων είναι φυσιολογική. Για αυτό πρέπει να πυροδοτηθούν τα CDS, για αυτό τον λόγο πρέπει να ειπωθούν τα λόγια «στάση πληρωμών», «default» κλπ ώστε να μπει ένα τέλος σε αυτή την αγωνία που εγγυάται ότι, όσο διαιωνίζεται, κανένας, έλληνας ή ξένος, δεν πρόκειται ποτέ να επενδύσει. Σκεφτείτε το: Με μηδενικό κόστος για το ελληνικό δημόσιο (καθώς έτσι κι αλλιώς κανείς δεν θα του χρηματοδοτεί τα πρωτογενή του ελλείμματα πλέον, ούτε καν η τρόικα), θα έχουμε σταματήσει αυτό το σήριαλ με την χρεοκοπία. Θα έχει εξαγγελθεί στα πρωτοσέλιδα και θα γυρίσουμε σελίδα. Εντός του ευρώ. Και με μια Ευρώπη που θα αναγκαστεί να επιστρέψει στο σχεδιαστήριο με στόχο την αναδόμηση της ευρωζώνης.
Συμπερασματικά, το μήνυμά μου είναι τόσο απλό όσο και αντίθετο με όλα όσα μας βομβαρδίζουν: Το πατριωτικό και ευρωπαϊκό μας καθήκον είναι να οδηγήσουμε το PSI+ σε ναυάγιο ώστε να προβούμε σε μια αναβολή της αποπληρωμής των δανείων μας τον Μάρτιο (η οποία θα καταγραφεί ως χρεοκοπία και θα πυροδοτήσει τα CDS). Αντί για την «καταστροφή», που μας λένε ότι θα φέρει, ένα ναυάγιο των διαπραγματεύσεων του PSI+ θα δώσει στην Ελλάδα μια ύστατη (έστω και μικρή) ευκαιρία απόδρασης από την Κρίση και στην Ευρώπη ένα κίνητρο να επιστρέψει στον δρόμο του ορθολογισμού. Το ότι, δυστυχώς, οι ηγέτες μας μάλλον θα θριαμβολογήσουν άλλη μια φορά για μια δήθεν σημαντική «συμφωνία» θα πρέπει να μας προβληματίσει. Και να μας κάνει να αναρωτηθούμε: Γιατί τους ανεχόμαστε ακόμα;
ένα άρθρο των πρωταγωνιστών