Trichet: Global Governance Today

Της Ελευθερίας Αρλαπάνου και του Κώστα Τσαχάκη- ΣΤΟΧΟΣ: Το σχέδιο εξόδου από την κρίση και επιστροφή στην ανάπτυξη

 ΣΤΟΧΟΣ: Το σχέδιο εξόδου από την κρίση και επιστροφή στην ανάπτυξη

Steve Keen- A monetary Minsky model of the Great Moderation and the Great Recession

A monetary Minsky model...

Hyman P. Minsky-The fincancial stability hypothesis (The Jerome Levy Economics Institute of Bard College):

The fincancial stability hypothesis (1992).

New Economic Thinking Steve Keen: A Computer Simulation of Monetary Dynamics

http://ineteconomics.org/new-economic-thinking/steve-keen-computer-simulation-monetary-dynamics

The financial crisis that ran from 2007 to 2009 has been called a "Minsky Moment," meaning it offered a much-needed reminder to all economists of Hyman Minsky's neglected dictum that "capitalism is essentially a financial system." 

But even with this reminder, it is hard to know what to do next, since it is difficult to express Minsky's vision using the standard equilibrium methods of economics. Arguably that is one reason that Minsky has remained a minority taste in economics.  

Steve Keen, a grantee of the Institute for New Economic Thinking, wants to change all that by developing a computer simulation tool that captures the monetary side of the economy in a realistic way, including its non-linear dynamic development over time. When Keen is done, students of economics will be able to build their intuition by simulating money flows through the banking system. And professional economists will be able to explore complex interactions without imposing limits of tractability, simply by tweaking the model and seeing what happens.

Keen gives credit to Augusto Graziani's writings on the monetary circuit for showing him how to translate the complex workings of the monetary economy into something that can be programmed to run on a computer. He met Graziani in 1998, the same year he finished his Ph.D., and has been following the money circuit ever since, first in his own work and now by developing tools for the rest of us. Sometimes new tools are what we need to create new thinking.

Click here for more "New Economic Thinking" videos

Click here for more "30 Ways to be an Economist" videos

In this video: 

Steve Keen 

Perry G. Mehrling

AΙΞΟΓΗΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙΔΡΑΣΕΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΠΟΥ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΟΥΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟ ΤΗΣ Ε.E- ΜΕΛΕΤΗ ΕΛΙΑΜΕΠ.

ΜΕΛΕΤΗ ΕΛΙΑΜΕΠ.

Αντώνης Κρούστης-

Πως χρηματοδότησε ο ΛΕΝΙΝ τη χώρα του μετά την άρνηση πλήρωμών;

OECD: Economic Survey of Greece 2013

Economic Survey of Greece 2013.

Ινφογνώμων Πολιτικά: Πάνω από το 1 δισ. ευρώ ανεβάζουν το πλεόνασμα του 2013

Πάνω από το 1 δισ. ευρώ ανεβάζουν το πλεόνασμα του 2013

WORLD BANKER MAKES STUNNING CONFESSION

Davos 2014 - The Path from Crisis to Stability

Whistleblower Karen Hudes [Pt.1] Corruption / World Bank Exposed

Bόμβα από πρώην στέλεχος της Παγκόσμιας Τράπεζας

Greek-economy-13-12-2013

greek-economy-13-12-2013.

OECD Competition Assessment Reviews: Greece

Greece-Competition-Assessment-2013

STATS

Eurostat-Dept
InequalityWatch.

Up to 25 million more Europeans at risk of poverty by 2025  if austerity drags on

“Europe’s handling of the economic crisis threatens to roll-back decades of social rights.”

Natalia Alonso Head of Oxfam’s EU Office

Published: 11 September 2013

It could take up to 25 years to regain living standards prior to the economic crisis

If left unchecked, austerity policies could put between 15 and 25 million more Europeans at risk of poverty by 2025 – nearing the population of the Netherlands and Austria combined. This would bring the number of people at risk of poverty in Europe up to 146 million, over a quarter of the population, warns international agency Oxfam as EU Finance Ministers meet in Vilnius tomorrow.

Oxfam’s new report, A Cautionary Tale, finds that austerity measures introduced to balance the books following the €4.5 trillion bank bail-out are instead causing more poverty and inequality that could last for the next two decades.

Meanwhile, austerity is failing to cut debt ratios, as it was supposed to, or trigger inclusive economic growth.

Oxfam says that there are alternatives to austerity policies by drawing lessons from the calamitous periods of austerity cuts to social spending in Latin America, South East Asia and Africa throughout the 1980s and 90s. Some countries in these regions took two decades to claw their way back to square one.

Natalia Alonso, Head of Oxfam’s EU Office, said: “Europe’s handling of the economic crisis threatens to roll-back decades of social rights. Aggressive cuts to social security, health and education, fewer rights for workers and unfair taxation are trapping millions of Europeans in a circle of poverty that could last for generations. It is moral and economic nonsense.”

Living standards down, inequality up

It could take Europeans up to 25 years to regain the living standards they enjoyed five years ago.

“The only people benefiting from austerity are the richest 10% of Europeans who alone have seen their wealth rise. Greece, Ireland, Italy, Portugal, Spain and the UK – countries that are most aggressively pursuing austerity measures - will soon rank amongst the most unequal in the world if their leaders don’t change course. For example, the gap between rich and poor in the UK and Spain could become the same as in South Sudan or Paraguay,” added Alonso.

Three years on, leading proponents of austerity such as the International Monetary Fund and many respected economists are starting to recognise that these measures have not only failed to achieve their objective to shrink government debt and budget deficits, but have also increased inequality and stunted economic growth.

Unemployment in many European countries is hitting record highs. Women and young people are being hit hardest. In the UK, more than 1 million public sector jobs will be cut by 2018, and twice as many women than men will lose their jobs. Wages are falling fastest in countries facing the harshest austerity prescriptions. Almost one in ten working households in Europe now live in poverty and it could get much worse. For example, tough mortgage laws in Spain let banks to evict 115 families from their homes every working day. Even those in work will be significantly poorer than their parents. Child poverty across Europe is set to rise.

Lessons from the past

“History is repeating itself. Our leaders are ignoring the profound pain that austerity cutbacks had for many years on people in Latin America, South East Asia and Africa in the 1980s and 90s. Their economies shattered and the poor continued getting poorer even when growth made a come-back,” Alonso said. Basic services, such as education and health, were cut or privatized, excluding the poorest and hitting women hardest. As a result, the gap between rich and poor widened.

In Indonesia, it took 10 years for poverty to return to 1997 levels, while in some Latin American countries it took 25 years to bring levels of poverty back down to where they were before their crises began in 1981. “Europe is heading in this direction now,” Alonso said.

Alternatives to austerity

There are alternatives to austerity. Ahead of tomorrow’s EU Finance Ministers’ meeting, we’re calling on European governments to champion a new economic and social model that invests in people, strengthens democracy and pursues fair taxation. Governments could raise billions for public services, such as health and educa“tion, by taxing the wealthiest and cracking down on tax dodging.” 

“A new model of prosperity is possible. Investing in schools, hospitals, housing, research and technology, millions of Europeans could be put back to work and support a sustainable economy,” Alonso said.

Notes to Editors

The report, A Cautionary Tale: The true cost of austerity and inequality in Europe, is available in English, Spanish, French, and Italian.

Oxfam’s analysis is based on the EU’s official definition of poverty. In 2011, there were 121 million people at risk of poverty in the EU representing 24.3 per cent of the population (source). The Institute for Fiscal Studies predicted that poverty rates in the UK would increase by between 2.5 and 5 percentage points among various groups over 2010-2020 if austerity policies continued on current track (source/pdf). If the EU were to see a three per cent increase over the next twelve years to 2025, this would bring the number of people at risk of poverty to 14.963 million. If poverty rates were to increase by five percentage points across the EU this would represent an increase of 24.939 million.

Bolivia witnessed an increase of 16 percentage points in its net income inequality (after taxes and social transfers) over a period of six years following its structural adjustment program in the 1990s. Some countries have already experienced an increase in inequality since the implementation of austerity policies. If Greece, Ireland, Italy, Portugal, Spain and the UK saw an increase similar to Bolivia, their net inequality would rise to 0.47-0.51 points, making these countries amongst the most unequal in the world. The most recent estimate for Gini coefficients, which is an indicator of inequality, in South Sudan and Paraguay is 0.45 (2009) and 0.52 (2010) respectively. 

Since the financial crisis hit five years ago, many of the countries deeply affected by austerity measures – Greece, Italy, Spain, Portugal and the UK - have seen one of two impacts: either the richest tenth of the population has seen their share of total income increase, or the poorest tenth has seen their share decrease. In some cases both impacts occurred. In other words, the richer are taking more, whilst the poor are taking less (source).

In the UK and Portugal, real wages are reported to have fallen by 3.2 per cent over 2010-2012 (source). The real value of wages in the UK is now at 2003 levels, representing a lost decade for the average worker (source). Italy, Spain, and Ireland all recorded decreases in real wages over this period. Greece has recorded a fall in real wages of over 10 per cent (source).

Contact Information

Angela Corbalan on + 32 (0) 473 56 22 60 or angela.corbalan@oxfaminternational.org

Tags:

• European Union Office
 
• Health and Education
 
• austerity
 
• global development
 
• global financial crisis
 
• poverty

Permalink: http://oxf.am/UDS

Γιώργου Καπόπουλου- Το σχέδιο του Βερολίνου για «γερμανική» Ευρωζώνη

ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ.

Στην πρόσοψη, στην επιφάνεια ικανοποίηση, υπεροψία και αλαζονεία. Μας ζηλεύουν όπως σε μια τάξη στο σχολείο, όλοι ζηλεύουν τον πρώτο μαθητή είχε πει ο Σόιμπλε λίγο πριν από τις εκλογές. Δια της σιωπής και της παραλείψεως το ίδιο κενό, την ίδια απουσία στρατηγικής για την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση πέραν της επιβολής λιτότητας στην Ευρωζώνη, την προσυπέγραψαν και οι Σοσιαλδημοκράτες στο Σύμφωνο Κυβερνητικής Συνεργασίας που συμφώνησαν με τους Χριστιανοδημοκράτες. Με δύο λόγια η Γερμανία λέει τι δεν θέλει: Να μην καταστεί η Ευρωζώνη Ένωση Μεταφοράς Πόρων και να μην υπάρξει κοινός δανεισμός με τη μορφή του ευρωομολόγου.

Υπάρχουν εντός της Γερμανίας προβληματισμοί για το συνολικό πλαίσιο και την πορεία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης; Πριν από λίγες βδομάδες η Μοντ απάντησε καταφατικά στο ερώτημα με πρωτοσέλιδο κύριο άρθρο και σχετικό ρεπορτάζ προβάλλοντας το κείμενο που συνέταξαν τα μέλη ενός think tank ευρωπαϊκού προβληματισμού του Glienicker Gruppe με τίτλο προς μια Ενωση του Ευρώ.

Θεμελιώδης αντίφαση

Το κείμενο ξεκινά με μια θεμελιώδη αντίφαση: Δέχεται ως δεδομένη τη δημοσιονομική λιτότητα και την απόρριψη της μεταφοράς πόρων και του κοινού δανεισμού στην Ευρωζώνη, και στη συνέχεια κατεδαφίζει ανελέητα τη θριαμβευτική ρητορική της κυβέρνησης Μέρκελ, για να διαπιστώσει ότι οι κίνδυνοι δεν είναι πίσω μας αλλά μπροστά μας. Τα μέτρα που προτείνονται δεν είναι ούτε στροφή, ούτε πολύ περισσότερο ρήξη με την μέχρι τώρα διαχείριση της Κρίσης στην Ευρωζώνη, αλλά συνταγή αποφυγής ατυχημάτων για τη Γερμανία και οδικός χάρτης διαχειρίσιμης προσαρμογής των χωρών-μελών της Ευρωζώνης στη γερμανική συνταγή διαχείρισης.

Η Ιταλία και η Ισπανία δεν μπορούν να προχωρήσουν πέραν περιορισμένων μεταρρυθμίσεων, οι οποίες και κοινωνική δυσαρέσκεια θα προκαλέσουν στο εσωτερικό, και δεν θα ικανοποιήσουν το Βερολίνο.

Η μαζική ανεργία θεωρείται αναπόφευκτη συνέπεια μιας συνταγής σκληρής δημοσιονομικής προσαρμογής που δεν αμφισβητείται. Αυτό που προτείνεται είναι μια σημαντική ευρωπαϊκή βοήθεια προς τις χώρες- μέλη, ώστε να υπάρχει επάρκεια πόρων για τα επιδόματα ανεργίας, αλλά και μέτρα που θα διευκολύνουν τη μετακίνηση του πλεονάζοντος εργατικού δυναμικού του Νότου προς τον Βορρά.

Η μη διάσωση

Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη διασφάλιση της αρχής της μη διάσωσης, η οποία δεν είναι ρεαλιστική παρά μόνο υπό την προϋπόθεση ότι οι δανειολήπτες έχουν απέναντί τους πιστωτές του ιδιωτικού τομέα που μπορούν να απορροφήσουν τις απώλειες. Στην ανάγκη αυτή, θα πρέπει να προσαρμοσθεί και το τραπεζικό σύστημα της Ευρωζώνης.

Με άλλα λόγια, αυτό που ομολογείται ευθέως είναι ότι το «κούρεμα» του ελληνικού χρέους -συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα- δεν ήταν μια εξαίρεση αλλά ο μοναδικός με τα σημερινά δεδομένα δρόμος εξυγίανσης όλων των υπερφορτωμένων με χρέη χωρών της Ευρωζώνης.

Η υπεράσπιση του κοινού νομίσματος σε ένα ασταθές και απρόβλεπτο διεθνές περιβάλλον χρειάζεται κοινή εξωτερική και αμυντική πολιτική. Προϋποθέσεις για ένα παρόμοιο βήμα σύμφωνα με το κείμενο είναι μια κοινή μόνιμη έδρα για την Ευρωζώνη στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ συν την ενοποίηση των ναυτικών και αεροπορικών δυνάμεων των χωρών-μελών.

Μια πρόταση καθόλου αθώα, καθώς η υλοποίησή της θα οδηγούσε στη στέρηση για τη Γαλλία του τελευταίου συγκριτικού της πλεονεκτήματος απέναντι στη Γερμανία, στους ινδοευρωπαϊκούς συσχετισμούς, της δυνατότητας του Βέτο στο Συμβούλιο Ασφαλείας και της επιχειρησιακής ικανότητας ετοιμότητας για υπερπόντιες επεμβάσεις.

Εθνική κυριαρχία;

Ας έλθουμε τώρα στην καρδιά του προβλήματος, στον έλεγχο και τη νομιμοποίηση της περαιτέρω συρρίκνωσης της εθνικής κυριαρχίας μέσω της Οικονομικής Διακυβέρνησης, στο πλαίσιο της οποίας δεν θα ελέγχονται απλά και μόνο οι εθνικοί προϋπολογισμοί όταν θα υποβάλλονται, αλλά θα υπάρχει και συνεχής έλεγχος της υλοποίησής τους.

Αυτό που προτείνεται είναι η Βουλή του Ευρώ με τα μέλη του Glienicker Gruppe να είναι διχασμένα ως προς τη σύνθεση του σώματος: Θα αποτελείται από βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου των χωρών-μελών της Ευρωζώνης ή από βουλευτές που θα εκπροσωπούν τα εθνικά κοινοβούλια της ζώνης του κοινού νομίσματος;

Πρόκειται για ένα κείμενο που δίχως υπερβολή είναι η σκιά των άλλοτε μεγαλόπνοων γερμανικών ευρωπαϊκών φεντεραλιστικών οραμάτων. Πρόκειται για ένα κείμενο που αποτυπώνει όλες τις αντιφάσεις της ευρωπαϊκής πολιτικής του Βερολίνου, που προέρχεται από ένα φόρουμ ειδημόνων που δεν υιοθετεί την αισιοδοξία εσωτερικής κατανάλωσης των Μέρκελ-Σόιμπλε.

Τετραγωνισμός του κύκλου

Η αντίφαση και η διαχείρισή της μοιάζει με πρόκληση τετραγωνισμού του κύκλου: πως κρατά η Γερμανία την σημερινή πρωτοκαθεδρία στην Ευρωζώνη, χωρίς μη αντιστρέψιμες δεσμεύσεις, και χωρίς ατύχημα στον Νότο -κυρίως σε Ισπανία, Γαλλία και Ιταλία- που θα οδηγούσαν σε ένα συνολικό ανεξέλεγκτο ντόμινο;

Το ερώτημα που τίθεται αν τα παραπάνω θα μετουσιωθούν άμεσα σε συγκεκριμένη πρόταση του Βερολίνου πριν από τις ευρωεκλογές ή αν η νέα κυβέρνηση Μεγάλου Συνασπισμού Χριστιανοδημοκρατών-Σοσιαλδημοκρατών θα προτιμήσει να συνεχίσει την πολιτική της Εικονικής Πραγματικότητας, που θέλει την Ιρλανδία και την Ισπανία να έχουν εξέλθει από την κρίση και ταυτόχρονα αποφεύγει κάθε συζήτηση για τις μη διαχειρίσιμες περιπτώσεις της Ιταλίας και της Γαλλίας.

Το μόνο που μπορεί να συνετίσει την πολιτική ελίτ στο Βερολίνο είναι η απουσία εναλλακτικών της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης επιλογών: Οι ρυθμοί ανάπτυξης στις χώρες της Ομάδας BRICS συρρικνώνονται και ταυτόχρονα με κύριο σημείο αναφοράς την Ουκρανία επιδεινώνεται η Ειδική Σχέση Ρωσίας-Γερμανίας. Στην παραπάνω δυναμική η διαρκής λιτότητα στον Νότο αργά ή γρήγορα θα πλήξει τις γερμανικές εξαγωγές.

ΑΜΦΙΣΒΗΤΗΣΗ
«Κλειδί» η Γαλλία

Παρόλο που έχει συμπιεσθεί σε οριακό σημείο η Γαλλία έχει περάσει από την κατοχύρωση του ρόλου του ήσσονος εταίρου της Γερμανίας σε μια αμηχανία, με τη γερμανική πλευρά να δυσκολεύεται να κρατήσει ακόμη και τα προσχήματα ισοτιμίας απέναντι στο Παρίσι.

Είναι χαρακτηριστικό ότι στο κείμενο του Glienicker Gruppe διατυπώνονται απόψεις για την κοινή εξωτερική και αμυντική πολιτική που είναι εξ ορισμού απαράδεκτες για τη γαλλική πλευρά.

Είναι εξίσου χαρακτηριστικό ότι την ώρα που το Βερολίνο συμπαρασύρει το σύνολο της Ε.Ε. σε μια αντιπαράθεση για τη Μόσχα, για τον έλεγχο της Ουκρανίας, την ίδια στιγμή αρνείται κάθε είδους στήριξη στην παρέμβαση της Γαλλίας στην Κεντρική Αφρική, σε ένα μέτωπο από το οποίο εξαρτάται η σταθερότητα της Βόρειας Αφρικής και κατά συνέπεια της Μεσογείου και της Νότιας Ευρώπης.

Με άλλα λόγια, η Γαλλία αντιμετωπίζεται πλέον από τη Γερμανία όπως η Ισπανία και η Ιταλία στον Νότο και η Πολωνία στην Ανατολή.

Αν στα παραπάνω προσθέσουμε τους κοινωνικούς και πολιτικούς κλυδωνισμούς που θα προκύψουν στη Γαλλία μετά τις ευρωεκλογές, δεν θα ήταν σε καμιά περίπτωση υπερβολή η διαπίστωση ότι η σιωπηλή συναίνεση της γαλλικής πολιτικής ελίτ για αυτόματη πρόσδεση στις επιλογές του Βερολίνου έχει αγγίξει πλέον τα όριά της.

Η ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΚΗ ΑΙΣΙΟΔΟΞΙΑ ΤΗΣ ΓΕΡΜΑΝΙΑΣ
Στο σαλόνι του Τιτανικού...

Η επικοινωνιακή αισιοδοξία του Βερολίνου παραπέμπει στο σαλόνι της πρώτης θέσης του Τιτανικού όπου η ορχήστρα συνέχιζε να παίζει, ενώ το υπερωκεάνιο είχε αρχίσει να βυθίζεται.

Ενας από τους πιο έγκυρους σχολιαστές της Κρίσης στην Ευρωζώνη, ο Wolfgang Munchau, σε σχόλιό του στο Spiegel μάς προειδοποιεί ότι «η Ευρώπη του 2014 θυμίζει σε ανησυχητικό βαθμό την Ευρώπη του 1914 στις παραμονές της έκρηξης του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, όταν είχαν συγκεντρωθεί όλοι οι παράγοντες που οδηγούσαν σε μια καταστροφική σύγκρουση.

Οι χώρες που έχουν μια οικονομική δομή συγκρίσιμη με τη Γερμανία, γράφει, όπως, για παράδειγμα η Αυστρία και η Ολλανδία, δεν θα έχουν κανένα πρόβλημα να υποταγούν σε μια Νομισματική Ενωση, στην οποία θα κυριαρχεί η Γερμανία. Η πραγματική οικονομία, συνεχίζει, διορθώνει όλα τα πιθανά σοκ, με την προσαρμογή των τιμών των εμπορευμάτων και των μισθών. Μια παρόμοια συνταγή προσθέτει είναι αποτελεσματική για την περίπτωση της Ιταλίας;

Δεν μπορούν...

Η Ιταλία και η Ισπανία δεν μπορούν να προχωρήσουν πέραν περιορισμένων μεταρρυθμίσεων, οι οποίες και κοινωνική δυσαρέσκεια θα προκαλέσουν στο εσωτερικό, και δεν θα ικανοποιήσουν το Βερολίνο. Το καράβι της Ευρωζώνης σύμφωνα με τον Munchau μοιάζει ακυβέρνητο, ενώ πλησιάζει η ώρα που θα βρεθεί στο μάτι του κυκλώνα. Το τι θα συμβεί τότε, το αγνοούμε. Χωρίς να θέλω να εκβιάσω ιστορικές συγκρούσεις καταλήγει, διαπιστώνω μια σειρά ιστορικών παραλληλισμών που παραπέμπουν στο 1913-1914».

Υπάρχει βέβαια μια θεμελιώδης διαφορά σε σχέση με το 1914. Τότε η Γερμανία του Κάιζερ Γουλιέλμου και του Καγκελαρίου Μπέτμαν Χόλβεγγ είχε μια λεπτομερή ευρωπαϊκή και παγκόσμια Ατζέντα. Σήμερα από την έναρξη της Παγκόσμιας Χρηματοπιστωτικής Κρίσης τον Σεπτέμβριο του 2008, μέχρι και σήμερα η απόλυτη προτεραιότητα του Βερολίνου μοιάζει να μην είναι άλλη από τη διασφάλιση ελευθερίας κινήσεων. Το Βερολίνο αξιοποίησε την Κρίση στον Νότο της Ευρωζώνης όχι για να προωθήσει μια συνολική πρόταση Γερμανικής Ευρώπης, αλλά για να καθυποτάξει σε επίπεδο διακρατικών συσχετισμών την Ισπανία, την Ιταλία αλλά και τη Γαλλία.

Αν υπάρχει ένα κοινό σημείο ανάμεσα στην προσέγγιση του κειμένου του Glienicker Gruppe και της ανάλυσης του Wolfgang Munchau είναι η διαπίστωση ότι ανά πάσα στιγμή ένα ατύχημα στην Ιταλία ή στη Γαλλία μπορεί να οδηγήσει σε ασύντακτη κατάρρευση του οικοδομήματος.

Τόσο το κείμενο του Glienicker Gruppe όσο και το σχόλιο του Munchau καταγράφονται σε μια στιγμή που η συγκρότηση της νέας κυβέρνησης Μεγάλου Συνασπισμού στο Βερολίνο μάς δείχνει συνολικά το όριο των κινήσεων της πολιτικής ελίτ της χώρας: Η πολιτική εθνικής περιχαράκωσης που υιοθέτησαν οι Μέρκελ και Σόιμπλε μετά το 2008 και κυρίως μετά το 2010 δεν έχει ούτε το προσωπικό τους στίγμα, ούτε καν το πολιτικό χρώμα της παράταξής τους. Οπως το καταδεικνύει η σύμπλευση των Σοσιαλδημοκρατών πρόκειται για μια ευρύτερη εθνική συναίνεση: Στο Βερολίνο φοβούνται ότι μέσα σε μια Ευρωπαϊκή Γερμανία θα χαθούν τα εθνικά συγκριτικά πλεονεκτήματα, ενώ ταυτόχρονα φοβούνται και το αναπόφευκτο κόστος ακόμη και μιας Γερμανικής Ευρώπης!

Η ΤΡΙΤΗ ΘΗΤΕΙΑ ΣΤΗΝ ΚΑΓΚΕΛΑΡΙΑ
Η Μέρκελ σε «συμπληγάδες»

Οι ευρωεκλογές της άνοιξης είναι μια δύσκολη πρόκληση για τη Μέρκελ στις αρχές της τρίτης θητείας της στην Καγκελαρία. Από την μια μεριά θα πρέπει να διασφαλισθεί η επιβράβευση της συνεργασίας με τους Σοσιαλδημοκράτες και να αποτραπεί η μέσω χαλαρής ψήφου διόγκωση του ποσοστού της ευρωσκεπτικιστικής «Εναλλακτικής για τη Γερμανία», και από την άλλη θα πρέπει ανά πάσα στιγμή πριν και μετά τις εκλογές να αντιμετωπισθούν πολύ πιθανές κοινωνικές και πολιτικές αναταράξεις στην Ιταλία και στη Γαλλία. Ο πρόεδρος Ναπολιτάνο προειδοποίησε ότι η Ιταλία είναι στα πρόθυρα της κοινωνικής έκρηξης, ενώ στη Γαλλία οι δημοσκοπήσεις προαναγγέλλουν εκλογικό θρίαμβο της Λεπέν.

ΣΕ ΟΡΙΖΟΝΤΑ ΔΕΚΑΕΤΙΑΣ
Η γοητεία της Ανατολής

Την ώρα που η γερμανική ελίτ βλέπει τον Νότο της Ευρωζώνης σαν βαρίδι, σαν έναν δύστροπο και απροσάρμοστο στις προδιαγραφές του Βερολίνου εταίρο, η Ανατολική Ευρώπη εξακολουθεί να είναι στην πρώτη γραμμή του ενδιαφέροντος του Βερολίνου από την Πολωνία και τη Λετονία μέχρι και την Ουκρανία. Οσο και αν αυτό ακούγεται παράδοξο η Πολωνία για τη γερμανική πολιτική είναι πλέον ένας σημαντικός εταίρος στην Ε.Ε. σχεδόν ισότιμος της Γαλλίας.

Είναι άλλωστε χαρακτηριστικό ότι στο κείμενο του Glienicker Gruppe στο σημείο που γίνεται αναφορά στη Βουλή του Ευρώ, υπάρχει πρόβλεψη για τη συμμετοχή της εκτός Ευρωζώνης Πολωνίας με το καθεστώς του παρατηρητή, ενώ προβλέπεται και συμβουλευτική συμμετοχή της χώρας στις διαπραγματεύσεις για τη σύνταξη της Συνθήκης του Ευρώ.

Η Λετονία

Την Τετάρτη 1 Ιανουαρίου η Ευρωζώνη απέκτησε ένα νέο μέλος τη Λετονία, που έχει όλες τις προδιαγραφές ιδανικού εταίρου του Βερολίνου: Πρωταθλήτρια στις πιο σκληρές περικοπές, πρώτη μαθήτρια της γερμανικής λιτότητας η Βαλτική Χώρα, έχει έντονο γερμανικό παρελθόν από την εποχή της Χάνσα που έλεγχε όλο το εμπόριο και τα λιμάνια της Βαλτικής Θάλασσας, ενώ στην ενδοχώρα κυριαρχούσαν οι Τεύτονες Ιππότες και οι Γιούνκερ, οι Γερμανοί γαιοκτήμονες. Όλα τα παραπάνω στη σκιά της σκληρής αντιπαράθεσης Μόσχας-Βερολίνου για τον έλεγχο της Ουκρανίας, μια σύγκρουση που θα έχει και συνέχεια και παρενέργειες: Η διασφάλιση της Πολωνίας και των Βαλτικών Χωρών δίπλα στη Τσεχία, τη Σλοβακία και την Ουγγαρία καθιστά για το Βερολίνο τον έλεγχο της Ουκρανίας μέσω και με άλλοθι την ευρωπαϊκή προοπτική του Κιέβου προτεραιότητα: Η κεντρική και η Ανατολική Ευρώπη προβάλλουν ως μια σοβαρή εναλλακτική του Νότου της Ευρωζώνης επιλογή, για επενδύσεις και μεταφορά παραγωγικών δραστηριοτήτων.

Στην καλύτερη όμως των περιπτώσεων ο ορίζοντας για την ανάδειξη της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης ως εναλλακτικής στρατηγικής επιλογής για το Βερολίνο, είναι τουλάχιστον μια δεκαετία.

Financial Times: Ενα τρίο από μη εκλεγμένους γραφειοκράτες διοικεί την Ευρωζώνη και οδηγεί σε άνοδο της ακροδεξιάς

Ενα τρίο από μη εκλεγμένους γραφειοκράτες διοικεί την Ευρωζώνη και οδηγεί σε άνοδο της ακροδεξιάς

Joseph Stiglitz - The Price of Inequality, June 14, 2012.

Ο ΝΟΜΠΕΛΙΣΤΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΛΟΓΟΣ ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ ΠΙΣΣΑΡΙΔΗΣ «Λάθος μεγάλο το ευρώ»

''Εγκαταλείψτε το ευρώ. Δημιούργησε μια γενιά ανέργων και διχάζει την Ευρώπη'' υποστηρίζει τώρα ο Πισσαρίδης.

Αγεφύρες οι διαφορές Βερολίνου-Ουάσινγκτον για τη γερμανική οικονομική πολιτική - Ειδήσεις - Οικονομία - in.gr

Αγεφύρωτες οι διαφορές Βερολίνου-Ουάσινγκτον για τη γερμανική οικονομική πολιτική.

Γ. Βαρουφάκης

Πρόταση 4

Varoufakis interviewed by Edward Geelhoed

http://www.eugreeka.com/what-europeans-should-know-about-the-current-situation-in-greece

Posted on Wednesday, 4 December 2013, at 9:40am | Source: YianisVaroufakis.eu | Features

Some positive sounds are audible from Greece these days. Mostly produced by the government itself, of course, but also by Merkel, by the OECD (along with some negative sounds), by some European officials (while others say they’re ‘impatient’ with Greece). Is Greece slowly recovering?

It takes a passionate disregard for the truth to suggest that Greece is recovering. Investment has fallen by 18% since the dismal levels of 2011/12, credit to non-financial institutions is 20% down from the asphyxiating depths of 2012, poverty has reached record heights, and is still growing, employment is at levels that are best narrated in the style of Steinbeck’s Grapes of Wrath, public debt is exceeding the worst expectations of the greatest pessimists, private debt is reaching for the sky at a time when the collateral posted (e.g. house prices) are sinking fast, the government’s tax take is trailing the worst forecasts. The list of woes is endless and the so-called ‘Greek Success Story’, or ‘Greek-covery’, reflects nothing except the determination to reverse the truth, Goebbels-like, by those who insisted on the policies which resulted in this debacle.

The positive sounds refer to the budget surplus, to a small growth (says the gov’t) or just a small recession (says the others) of the economy.

Europeans have a duty to themselves to see through this toxic propaganda. There is no such thing as a Greek budget surplus – not even a primary surplus (i.e. a surplus if we not count loan and interest repayments). If you look at the government’s own accounts, the January to October 2013 balance reveals a primary budget deficit of nearly €6 billion. As for the rumoured primary ‘surplus’ that is ‘around the corner’ this is a projection, a piece of wishful thinking that may, or may not eventuate, next year. As for growth, the Greek economy is still, by the government’s own accounts, shrinking at -4%. The projection of growth of… 0.4% is for 2014. Europeans need to look at this projection in the context of similar projections which, for example, had (at the time of ‘bailout Mk1’) Greece growing by 2012 at a dizzying rate of 2.3%! In truth, 2014 and 2015 will again see the Greek social economy shrink further.

Is some ‘positivity’ justified, or is Samaras’s so-called success story about ‘justifying austerity in the eurozone’, as The Guardian puts it?

Austerity is being, falsely, justified by the so-called Irish ‘escape’ from the clutches of the ESM. I have argued elsewhere that the justification for austerity in the Irish experience is fraudulent. Nevertheless, the Greece case is not even used by Brussels, Frankfurt or Berlin as a justification for austerity. The reason is simple: it takes only a perusal of the facts to recognise that Greece is in a sad, never-ending mess.

In an op-ed in the Financial Times, Mr. Spiegel recently stated that ‘Athens is gradually shedding the incentives for reforms’. Is that what we’re seeing with the Troika talks, now the gov’t is satisfied with the budget surplus?

What your readers must come to understand is that, the moment the ‘bailouts’ were forced upon Greece in 2010 and then again in 2012, all chance of meaningful, effective reform disappeared. Think about it for a moment: In 2010 the Greek private and public sectors became insolvent. So, what did Europe and the Greek government do? They piled on the weak shoulders of the bankrupt Greek social economy the largest loan in human history on condition that Greece’s GDP (from which old and new loans would have to be repaid) shrinks substantially (for this is what the stringent austerity meant)! Naturally, no one with any sense invested in this country and the insolvency both of the state and of the private sector deepened. Now, turning to reforms, ask any CEO of any decent company: “If you want to reform, to modernise, to re-structure your company, can you do it on the cheap? Without any investment?” The answer is negative. Similarly with Greece. The country was pushed into a never-ending negative spiral that rendered it un-reformable and un-governable all at once. For it is not ‘reform’ to cut wages, pensions and to push taxes through the roof at a time when GDP is collapsing and the banks have no capacity whatsoever to lend even to potentially successful enterprises. These so-called ‘reforms’ are nothing but acts of brutality. The homage propaganda pays to irrationality.

Is PASOK’s concern for overburdening society genuine and sincere, or does it fear for its weakened position only, for political reasons?

PASOK effectively ceased to exist in November 2011, with George Papandreou’s resignation. The party paid the price of being in government, though not in power, at the moment the nation hit the rocks. Papandreou had a golden opportunity in early 2010 to tell the truth (i.e. that Greece was bankrupt) and thus save his government, his party and what was left of the nation’s dignity. He failed spectacularly. After his resignation PASOK became a rump whose raison d’ etre is to provide a life raft for political wreckages like Venizelos. Sadly, a significant party of the Centre Left has now degenerated into a small gang of corrupt politicians struggling to stay out of prison.

Stournaras (Greece’s finance minister) and Samaras (Greece’s PM) say they don’t need a third loan. Is Greece ready to return to the markets, can it stand on its feet? Or do they try to gain confidence with psychological statements like these?

None of the deficit Eurozone member-states can refinance their debts autonomously. Not even Italy and Spain. Without Mr Mario Draghi’s OMT proclamation, in September 2012, which was a clear threat to bond dealers not to bet against the deficit nations’ government bonds, Italy and Spain would have joined Greece, Ireland and Portugal in the group of failed states. While the OMT threat is still managing to keep spreads down, some of the deficit countries can refinance their public debt. Even Greece might be able to do so if the ECB were to signal to markets that Athens would be placed under the OMT umbrella. But to say that they can stand on their own feet in the money markets is to mis-read totally the situation. In this sense, Stournaras and Samaras are not hoping to fool the markets – they cannot be that foolish. No, they are hoping against hope that Berlin will consent to Greece being let out of the ESM and placed under the OMT umbrella. Of course, none of this matters. Whether under the ESM or the OMT, the deficit Eurozone countries (Ireland just as Greece, Spain just as Portugal) are still in chains, caught up in a negative feedback dynamic between un-payable debts, insolvent banks, recessionary forces and mindless universal austerity.

Merkel speaks of ‘impressive facts’, but these numbers are there due to heavy burdening the society. Increased competitiveness, an erased budget deficit, but it caused enormous despair. Samaras calls it ‘the sacrifices of the people’. Is it worth it? Isn’t there a huge difference in realities on paper and in the outside world, on the streets? Didn’t it not only cause despair, but also ruined the economy in the long run?

You are making a significant error: The situation is not just awful on the ground. The situation is unbearable also on paper; in terms of official statistics. Our leaders are disgracing themselves with ‘happy go lucky’ pronouncements that clash with their own statisticians’ numbers. Never before has such energy be expended by political leaders to mislead Parliaments and electorates regarding the economic situation on paper and on the ground. Worse still, our leaders are doing this cynically and knowingly, the result being the greatest democratic deficit in Europe’s post-war history.

Martin Schulz said that the Troika has done ‘more bad than good’. Do you expect a different policy to be executed?

No. I just expect that Mr Schultz is expecting to gather a few more Peripheral votes in his sad quest for the top position in Brussels.

Should bond investors share the costs of bailouts with taxpayers, as the IMF suggests? Should European governments write down the Greek loans? A former IMF economist said recently: ‘There’s no trade-off between austerity and debt restructuring – you have to do both.’

You are asking someone who warned, in January 2010, that any bailout for Greece would be a terrible blow against the Eurozone if it were not preceded by massive debt restructuring. The IMF, behind the scene, agreed with me. But in public they lent their voices to the Berlin-Frankfurt-Brussels cacophonous choir that proclaimed a debt haircut as both unnecessary and undesirable. To have these same officials lecture us on the importance of debt restructuring is a little like listening to the Titanic’s captain lecture us on iceberg avoidance.

What is the path to growth? Or is growth overrated?

It depends on what is growing. At the moment we have growing debts, non-performing loans, poverty, suicides, and… Nazi parties. These are our ‘growth’ areas. What we need, before we can talk about growth credibly, is stabilisation. To stabilise the Eurozone we need to Europeanise, without any federal moves, four realms: public debt management, banking sectors, aggregate investment policies and attempts to quell the humanitarian crisis.

George Pagoulatos says that structural reforms are clearly happening, for example; at the pension system, all possible structural changes have been made, he says, not so much horizontal measures. Others disagree. The Troika agreed not to execute horizontal measures anymore. Are true reforms happing, in your eyes? Where is it needed most?

To compress pensions to unlivable levels is not to carry out structural reforms. As I already argued (see above), genuine reforms cost money and cannot be effected in an environment of fear, collapse and political illegitimacy.

Is there a real, radical alternative to all of this? Are proposals by Syriza possibilities? (If so, which ones mostly?) You seem to have sympathy for the party’s ideas, isn’t it? 

No solution can be effected at the national level. It is as if in the 1930s the state of Kansas could have reversed, on its own, the effects of the Great Depression through Kansas-centred policies. The Eurozone is experiencing a systemic crisis that needs to be dealt with systematically. How? What we need is to escape the false dilemma between the current, dead end, policies and the (false) alternative of moving in a federal direction (that Europe is not ready for). This false dilemma must be escaped through a rational redeployment of existing institutions in a manner that does not ask of the surplus nations (like Germany and the Netherlands) to pay the bills of the deficit nations while, at the same time, not pushing the burdens of adjustment onto the weakened shoulders of the deficit countries. Together with my colleagues J.K. Galbraith and S. Holland, we have presented what we call a Modest Proposal for Resolving the Euro Crisis. Michel Rocard, the former French PM, as well as a number of former EU heads of state, have endorsed its basic tenets.

As for Syriza, my reasons for supporting Alexis Tsipras, both in his bid to win government in Athens and also in the context of European politics, is simple: Europe needs a major jolt from a government that is at once committed to the European-Eurozonal project and to the truth. I do not really care where it comes from as long as someone in the EU Council, in the Eurogroup, in Ecofin breaks the code of silence about basic truths that no one dares speak. At long last, Europe must have a debate on basic prerequisites for stabilising the Eurozone. To do so, someone must refuse to continue the lie of the past five years that, supposedly, Europe is on the right track. Tsipras is prepared to veto this lie while doing his utmost to keep Greece in the Eurozone. For this reason he has my support.

How can (youth) unemployment be conquered best?

It is absurd and, indeed, indecent, to imagine that youth unemployment can be tackled when adult unemployment is skyrocketing. Youth unemployment will fall when unemployment falls. Of course, there are clever and innovative methods of combining education with vocation training, as it is done with some success in Germany. But none of this is possible in a crashing economy.

Can you call Greece still a welfare state? To what sort of society will these policies lead to, eventually?

Greece is being used as if it were an experimental laboratory in which the welfare state is dismantled and the experimenters keenly observe the effects of its dismantling. If so, it is time to end this misanthropic experiment. For we can now see that the result is untold pain, economic collapse (even of potentially profitable enterprises), and the rise and rise of a Nazi party in the one country of the European Union that fought most heroically against the original Nazis.

Share this:

Henri de Castries και Eric Chaney

Πώς οι αγορές μπορούν να στηρίξουν την οικονομία 

Σόρος:

Κίνδυνοι για παγκόσμια οικονομία από Κίνα.

Ινφογνώμων Πολιτικά: Μάριο Ντράγκι: Λιγότερη εθνική κυριαρχία για πιο αποτελεσματική Ενωση

Μάριο Ντράγκι: Λιγότερη εθνική κυριαρχία για πιο αποτελεσματική Ενωση

Σημίτης Κώστας: Περισσότερη Ευρώπη και σχέδιο για ανάπτυξη

Περισσότερη Ευρώπη και σχέδιο για ανάπτυξη

Επιστολή Στουρνάρα στο ερωτηματολόγιο της Επιτροπής Οικονομικών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που ερευνά το ρόλο της Τρόικας (περ. Επίκαιρα)..

Ο υπουργός Οικονομικών απάντησε με οκτασέλιδη επιστολή στο ερωτηματολόγιο της Επιτροπής Οικονομικών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που ερευνά το ρόλο της Τρόικας...

Σε επιστολή του προς την Ευρωβουλή, που εξετάζει τα έργα και τις ημέρες της τρόικας στις χώρες... που συνέδραμε, ο υπουργός Οικονομικών Γ.Στουρνάρας αναφέρει πως η συνεργασία με την τρόικα είναι «σε γενικές γραμμές αποτελεσματική», αναγνωρίζοντας ότι «δεν έχουν λείψει οι διαφωνίες».

Ο Γ.Στουρνάρας αναφέρει επίσης πως ο αντίκτυπος των μέτρων που συμφωνήθηκαν με την τρόικα «σίγουρα δεν ήταν ομοιόμορφος ούτε εξίσου επώδυνος» στην κατανομή του βάρους μεταξύ των πολιτών, τονίζοντας ωστόσο ότι «η κυβέρνηση επιδιώκει την προστασία των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων».

Η διαπραγματευτική θέση της χώρας έναντι της τρόικας «ήταν εκ των πραγμάτων δυσχερής», λέει. Εκφράζει ωστόσο την πεποίθηση ότι «η σταδιακή αποκατάσταση των δημοσιονομικών ανισορροπιών και η ικανοποίηση στόχων του προγράμματος (π.χ. δημιουργία πρωτογενούς πλεονάσματος) ενισχύουν σταδιακά τη διαπραγματευτική θέση της χώρας».

Η επιστολή στάλθηκε την Κυριακή στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, με κοινοποίηση στην Ελληνική Βουλή, ως απάντηση του υπουργείου Οικονομικών στο ερωτηματολόγιο προς τις κυβερνήσεις των χωρών της Ευρωζώνης που έχουν υπαχθεί σε πρόγραμμα στήριξης από ΕΕ, ΕΚΤ και ΔΝΤ. 

Οι απαντήσεις του ελληνικού ΥΠΟΙΚ στα ερωτήματα της Ευρωβουλής έχουν ως εξής:

Κατά περίπτωση, γιατί η χώρα σας αποφάσισε να ζητήσει Πρόγραμμα Χρηματοδοτικής Βοήθειας;

«Στις δύο δεκαετίες που προηγήθηκαν της τρέχουσας οικονομικής κρίσης, η χώρα αναπτυσσόταν με γοργούς ρυθμούς. Ωστόσο, αυτή η ανάπτυξη δεν στηριζόταν σε βιώσιμους παράγοντες, αλλά τροφοδοτούνταν από την εσωτερική κατανάλωση, η οποία χρηματοδοτούνταν με εξωτερικό δανεισμό. Στις 6 Απριλίου 2009 το Συμβούλιο της Ε.Ε. απηύθυνε σύσταση στην Ελλάδα για τον τερματισμό του υπερβολικού της ελλείμματος και στις 27 Απριλίου 2009 εξέδωσε απόφαση, με την οποία διαπίστωσε ότι στην Ελλάδα υπάρχει υπερβολικό έλλειμμα της τάξης του 3,6% του ΑΕΠ για το 2009 με πρόβλεψη 4,2% του ΑΕΠ για το 2010. Η Ελληνική Κυβέρνηση στα μέσα του 2009 πρότεινε μια σειρά από δημοσιονομικά μέτρα μείωσης του ελλείμματος. Όμως οι πρόωρες εκλογές τον Οκτώβριο του 2009 διέκοψαν την εφαρμογή των μέτρων εκείνων. Στις 21 Οκτωβρίου 2009 διαπιστώθηκε ότι το έλλειμμα για το 2009 θα ανερχόταν σε 12,5% του ΑΕΠ. Ήταν επομένως εμφανές ότι η κατάσταση δεν ήταν βιώσιμη και ότι ήταν αναγκαία η άμεση λήψη δραστικών μέτρων δημοσιονομικής εξυγίανσης.»

»Το κόστος δανεισμού της χώρας στις αρχές του 2010 ανήλθε σε πάρα πολύ υψηλά επίπεδα. Για τα ομόλογα διετούς διάρκειας το κόστος δανεισμού ανήλθε σε 18,0%, για τα ομόλογα πενταετούς διάρκειας σε 14,6% και για τα ομόλογα δεκαετούς διάρκειας σε 12,5%. Από τα μέσα Μαρτίου 2010 και μετά την έκδοση των 10ετών ομολόγων, οι αγορές άρχισαν να πιέζουν την Ελλάδα και να αμφισβητούν τη δυνατότητά της να συνεχίσει να εξυπηρετεί το δανειακό της Πρόγραμμα. Στις 25 Μαρτίου 2010 στη Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε. αποφασίστηκε η ίδρυση προσωρινού μηχανισμού στήριξης, προκειμένου να διασφαλιστεί η δημοσιονομική σταθερότητα της Ευρωζώνης στο σύνολό της. Στις 5 Απριλίου 2010, η Κυβέρνηση έκανε μια ύστατη προσπάθεια δανεισμού με 7ετές ομόλογο, το οποίο εκδόθηκε με απόδοση 6%, αλλά η έκδοσή του καλύφθηκε κατά μόλις 1,2 φορές (σε σχέση με 5 φορές κάλυψη της έκδοσης του Ιανουαρίου και 3 φορές της έκδοσης του Μαρτίου). Σημειώνεται πως για το υπόλοιπο διάστημα του έτους 2010 και για όλο το έτος 2011 απαιτούνταν δανεισμός ύψους 67 δισ. ευρώ για την εξυπηρέτηση των δαπανών, τόκων και χρεολυσίων δημοσίου χρέους (χωρίς να λαμβάνεται υπόψη το ύψος του πρωτογενούς ελλείμματος που θα προέκυπτε κατά την περίοδο αυτή αλλά και οι δαπάνες εξυπηρέτησης του νέου δανεισμού κατά την ίδια περίοδο). Στις 23 Απριλίου 2010 η Ελλάδα υπέβαλε αίτηση ενεργοποίησης του μηχανισμού στήριξης. Το αίτημα εγκρίθηκε στις 2 Μαΐου 2010 και στις 8 Μαΐου 2010 υπεγράφη η Δανειακή Σύμβαση. Στις 9 Μαΐου 2010 το Δ.Ν.Τ. ενέκρινε αντιστοίχως χρηματοδοτική στήριξη.»

»Το πολυετές πακέτο χρηματοδότησης, το οποίο συμφωνήθηκε με τους Ευρωπαίους Εταίρους και το Δ.Ν.Τ. θα παρείχε την αναγκαία χρηματοδότηση στην Ελλάδα και παράλληλα, θα εξασφάλιζε ότι, οι εξίσου αναγκαίες μεταρρυθμίσεις θα εφαρμόζονταν, με τελικό σκοπό την επιστροφή της Ελληνικής οικονομίας σε βιώσιμη τροχιά ανάπτυξης».

Ποιος ήταν ο ρόλος και η λειτουργία σας στη διαπραγμάτευση και την κατάρτιση του Προγράμματος Χρηματοδοτικής Βοήθειας στη χώρα σας;

«Ανέλαβα καθήκοντα Υπουργού Οικονομικών στις 5 Ιουλίου 2012 στην τρικομματική Κυβέρνηση, που έθεσε ως κεντρικό στόχο την επιτάχυνση της εφαρμογής του Δεύτερου Προγράμματος Οικονομικής Προσαρμογής, το οποίο είχε εγκριθεί τον Μάρτιο 2012 για την περίοδο 2012-2014. Με την ιδιότητα του Υπουργού Οικονομικών, συμμετείχα και διαπραγματεύθηκα, στα θέματα αρμοδιοτήτων μου, τρεις τριμηνιαίες θετικές αξιολογήσεις και επικαιροποιήσεις του Δεύτερου Προγράμματος (Δεκέμβριος 2012, Μάιος 2013, Ιούλιος 2013), καθώς και το Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής (ΜΠΔΣ) για τα έτη 2013-2016».

»Το Νοέμβριο του 2012, ύστερα από μακρές διαπραγματεύσεις, επικαιροποιήθηκε το Δεύτερο Πρόγραμμα Οικονομικής Πολιτικής, όπου επετεύχθη α) η επιμήκυνση της δημοσιονομικής προσαρμογής κατά δύο έτη, β) η ενίσχυση της βιωσιμότητας του δημοσίου χρέους, και η δρομολόγηση, υπό προϋποθέσεις, νέων παρεμβάσεων και γ) η αλλαγή του μείγματος του δημοσιονομικού εγχειρήματος, το οποίο πλέον βασίζεται κατά τα 2/3 σε μείωση δαπανών και κατά το 1/3 σε αύξηση εσόδων».

Ποιος ήταν ο ρόλος του Εθνικού Κοινοβουλίου στη διαπραγμάτευση του Μνημονίου; Πώς παρουσίασε η Κυβέρνηση το κείμενο στο Κοινοβούλιο; Πώς το Κοινοβούλιο υιοθέτησε το τελικό Μνημονιο; Συμμετείχαν οι κοινωνικοί εταίροι στη συζήτηση για το Μνημόνιο;

«Τα μέτρα του Προγράμματος συμφωνήθηκαν από την Ελληνική Κυβέρνηση, την Ε.Ε. και το Δ.Ν.Τ. σε συνεργασία με την ΕΚΤ. Το Πρόγραμμα συζητήθηκε και εγκρίθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο στις 2 Μαΐου 2010 και υπογράφηκε από το Συμβούλιο των Υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης (Eurogroup).»

»Το κείμενο του Μνημονίου υπεγράφη στις 3 Μαΐου 2010 από τον Υπουργό των Οικονομικών και τον Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, ως εκπροσώπων της Ελληνικής Δημοκρατίας, και από το μέλος και Αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κ. Ρεν, ενεργώντας για λογαριασμό των κρατών-μελών της Ευρωζώνης. Στις 4 Μαΐου 2010 κατατέθηκε στη Βουλή το σχέδιο του μετέπειτα νόμου 3845/2010 «Μέτρα για την εφαρμογή του μηχανισμού στήριξης της Ελληνικής οικονομίας από τα κράτη μέλη της ζώνης του Ευρώ και το Δ.Ν.Τ.», όπου προσαρτήθηκε ως Παράρτημα το κείμενο του Μνημονίου».

»Η συζήτηση του νομοσχεδίου έγινε με την προβλεπόμενη από τον Κανονισμό της Ελληνικής Βουλής κατεπείγουσα διαδικασία, δεδομένου ότι στις 16 Μαΐου 2010 έληγε ομόλογο εκδόσεως του Ελληνικού Δημοσίου, ύψους 18 δισ. ευρώ και εν τω μεταξύ θα έπρεπε να ολοκληρωθούν όλες οι διαδικασίες για την κατάρτιση της πολυμερούς δανειακής σύμβασης και την εκταμίευση της πρώτης δόσης του προγράμματος από τους δανειστές».

»Το κείμενο του Μνημονίου συζητήθηκε διεξοδικά στην αρμόδια Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Ελληνικής Βουλής στις 5 Μαΐου 2010 και στην Ολομέλεια της Βουλής στις 6 Μαΐου 2010».

»Το Ελληνικό Κοινοβούλιο δεν έλαβε μέρος στις διαπραγματεύσεις διότι αυτή η αρμοδιότητα του Κοινοβουλίου δεν προβλέπεται στο Ελληνικό Σύνταγμα. Λόγω του κατεπείγοντος του ζητήματος και των ασφυκτικών χρονικών περιθωρίων για την υπογραφή της δανειακής σύμβασης και την εκταμίευση της πρώτης δόσης πριν τις 16 Μαΐου 2010, δεν έγινε οργανωμένη διαβούλευση των μέτρων με τους κοινωνικούς εταίρους».

Τι περιθώριο είχατε να αποφασίσετε για το σχεδιασμό των απαραίτητων μέτρων (δημοσιονομικής προσαρμογής ή διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων); Παρακαλούμε εξηγήστε.

«Η διαπραγματευτική θέση της Ελλάδος, δεδομένης της αδυναμίας πρόσβασης στις αγορές κεφαλαίου, ήταν, εκ των πραγμάτων, δυσχερής. Η Κυβέρνηση προσπάθησε να συναινέσει σε μέτρα, στο πλαίσιο του εφικτού, με το μικρότερο δυνατό κοινωνικό αντίκτυπο».

» Πολλές φορές η Βουλή κλήθηκε να εγκρίνει μέτρα που ικανοποιούσαν μεν άμεσα δημοσιονομικούς στόχους αλλά που προκαλούσαν αρνητικό αντίκτυπο σε σημαντικά στρώματα του πληθυσμού».

»Ωστόσο, η σταδιακή αποκατάσταση των δημοσιονομικών ανισορροπιών και η ικανοποίηση στόχων του Προγράμματος (π.χ. δημιουργία πρωτογενούς πλεονάσματος) ενισχύουν σταδιακά τη διαπραγματευτική θέση της χώρας».

Θεωρείτε πως όλα τα μέτρα δημοσιονομικής προσαρμογής/ διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις κατανεμήθηκαν ομοιόμορφα μεταξύ των πολιτών; Παρακαλώ εξηγήστε.

«Όλες οι κοινωνικές ομάδες επηρεάστηκαν άμεσα ή έμμεσα από τα μέτρα, όμως ο αντίκτυπος σίγουρα δεν ήταν ομοιόμορφος ούτε εξίσου επώδυνος. Οι μισθωτοί του δημοσίου τομέα και οι συνταξιούχοι επηρεάστηκαν κυρίως από τα μέτρα δημοσιονομικής προσαρμογής με τη μείωση μισθών και συντάξεων. Οι μειώσεις ήταν αναλογικά μεγαλύτερες στο πάνω μέρος των κατανομών των μισθωτών και, κυρίως, των συνταξιούχων. Οι απασχολούμενοι του ιδιωτικού τομέα επηρεάστηκαν κυρίως από τις συνέπειες της κρίσης (σημαντική μείωση της ζήτησης που οδήγησε σε κλείσιμο επιχειρήσεων, απολύσεις και χαμηλότερους μισθούς). Υπολογίζεται ότι το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών μειώθηκε κατά περισσότερο από 35% σε πραγματικούς όρους κατά τη διάρκεια των προγράμματος. Ωστόσο η Κυβέρνηση επιδιώκει, στο μέτρο του δυνατού, την προστασία των πλέον ευάλωτων κοινωνικών ομάδων του πληθυσμού με στοχευμένα μέτρα. Ενδεικτικά αναφέρονται η παροχή επιδόματος θέρμανσης με γεωγραφικά και εισοδηματικά κριτήρια, η υιοθέτηση οικογενειακού επιδόματος με εισοδηματικά κριτήρια, η προστασία των υπερχρεωμένων νοικοκυριών, η προβλεπόμενη εισαγωγή συστήματος ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος και η εισαγωγή επιδόματος για τους μακροχρόνια ανέργους με εισοδηματικά κριτήρια. Αναφορικά με τα μέτρα διαρθρωτικού χαρακτήρα, από τη φύση τους δεν επηρέασαν ομοιόμορφα τις διάφορες κοινωνικές ομάδες».

Παρακαλούμε περιγράψετε την ποιότητα συνεργασίας μεταξύ των αρχών σας και των οργανισμών που αποτελούν την Τρόικα.

«Η συνεργασία μπορεί να χαρακτηριστεί σε γενικές γραμμές αποτελεσματική, χωρίς βεβαίως να έχουν λείψει οι επιμέρους διαφωνίες και οι διαφορετικές προσεγγίσεις σε μια σειρά ζητημάτων που άπτονται του Προγράμματος, όπως είναι λογικό σε μία διαδικασία διαπραγμάτευσης».

Τι επίδραση είχε η έναρξη ισχύος του Κανονισμού (ΕΕ) Αριθ. 472/2013 στην εφαρμογή των Προγραμμάτων; Έχει γίνει χρήση των διατάξεων του Κανονισμού, και ιδίως του Άρθρου 7 (11); Αν όχι, γιατί;

«Ο συγκεκριμένος Κανονισμός ψηφίστηκε μόλις το Μάιο του 2013, τρία χρόνια μετά την έναρξη του Ελληνικού Προγράμματος. Επομένως, εκ των πραγμάτων, δεν μπορούσε να εφαρμοστεί τα πρώτα χρόνια του Προγράμματος. Όσον αφορά στο άρθρο 7 (11) με το οποίο παρέχεται η δυνατότητα να προσκαλούνται εκπρόσωποι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής από τα κοινοβούλια των κρατών μελών, είναι θέμα αποκλειστικής αρμοδιότητας της Βουλής των Ελλήνων και ναι μεν δεν έχει χρησιμοποιηθεί ως τώρα αλλά σε κάθε περίπτωση ενδέχεται να χρησιμοποιηθεί στο μέλλον».

Πόσες περιπτώσεις παραβίασης της εθνικής νομοθεσίας που αμφισβητούν τη νομιμότητα των αποφάσεων που απορρέουν από το Μνημόνιο γνωρίζετε στη χώρα σας;

«Η Ελλάδα επέλεξε να εισάγει τα μέτρα, που προβλέπονται στο Μνημόνιο, στην εσωτερική έννομη τάξη της, με τυπικούς νόμους που ψηφίζονται στη Βουλή. Κατά συνέπεια, στην πλειονότητά τους, τα μέτρα του Μνημονίου έχουν αμφισβητηθεί μόνο εμμέσως ενώπιον των Εθνικών Δικαστηρίων (αλλά και του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων), μέσω της προσβολής των εθνικών διατάξεων που τα καθιστούν κανόνες δικαίου, για αντίθεσή τους προς τις διατάξεις του Ελληνικού Συντάγματος ή και της Ευρωπαϊκής Συμβάσεως για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα.»

»Ειδικότερα:

α) Οι διατάξεις των νόμων 3833/2010 και 3845/2010, με τις οποίες επιβλήθηκαν περικοπές στις αποδοχές του δημοσίου τομέα, περικοπές στα επιδόματα δημοσίου και ιδιωτικού τομέα, έκτακτες εισφορές στα εισοδήματα φυσικών και νομικών προσώπων και αύξηση φορολογικών συντελεστών, και εμμέσως στις συντάξεις του δημόσιου τομέα, προσβλήθηκαν ενώπιον του Συμβουλίου Επικρατείας και του Ελεγκτικού Συνεδρίου, και εκδόθηκαν οι υπ’ αριθμ. 668/2012 και 2689/2013 αποφάσεις, της Ολομέλειας του ΣτΕ και του ΙΙ Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου αντίστοιχα, με τις οποίες απορρίφθηκαν οι λόγοι προσβολής. Ομοίως, απορρίφθηκαν από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου οι σχετικές προσφυγές υπ’ αριθμ.57665/2012 και 57657/2012 (Κουφάκη & ΑΔΕΔΥ κατά Ελλάδας).

β) Οι διατάξεις του ν.4024/2012, με τις οποίες θεσπιζόταν (εφάπαξ) σύστημα προσυνταξιοδοτικής διαθεσιμότητας των εργαζομένων στο δημόσιο τομέα, κρίθηκαν αντίθετες προς το Σύνταγμα με την απόφαση 3354/2013 της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας. Όσοι εργαζόμενοι προσέφυγαν στη δικαιοσύνη δικαιώθηκαν και επέστρεψαν στο δημόσιο τομέα.

γ) Οι διατάξεις του ν.4024/2012 και του ν.4093/2012, με τις οποίες επέρχονται μειώσεις στα γενικά και ειδικά μισθολόγια των δημοσίων υπαλλήλων και λειτουργών, και εμμέσως στις συντάξεις των συνταξιούχων δημοσίων υπαλλήλων και λειτουργών, προσβλήθηκαν ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας και του Ελεγκτικού Συνεδρίου, και αναμένεται απόφαση από το Συμβούλιο Επικρατείας και συζήτηση από το Ελεγκτικό Συνέδριο. Ειδικότερα σε ότι αφορά το νέο μειωμένο μισθολόγιο των δικαστικών λειτουργών, το οποίο προβλεπόταν στο μνημόνιο, κρίθηκε ότι αντιβαίνει στις διατάξεις του Ελληνικού Συντάγματος που αφορούν την ανεξαρτησία της δικαστικής λειτουργίας και τον καθορισμό αποδοχών αναλόγων προς το λειτούργημα, με αμετάκλητη απόφαση του αρμόδιου δικαστηρίου.

δ) Οι διατάξεις του ν.4050/2012 για την εισαγωγή στα Ελληνικά ομόλογα κανόνων συλλογικής δράσης (CAC’s) για την υλοποίηση του προγράμματος συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα στην απομείωση του δημόσιου χρέους (PSI), προσβλήθηκαν ενώπιον του Συμβουλίου Επικρατείας και αναμένεται απόφαση.

ε) Αποφάσεις της Διυπουργικής Επιτροπής για την αποκρατικοποίηση δημοσίων επιχειρήσεων έχουν προσβληθεί ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας και αναμένεται απόφαση.

στ) Διατάξεις του ν.4046/2012.και πράξεις του υπουργικού συμβουλίου, με τις οποίες μειώθηκαν οι κατώτατοι μισθοί και τα ημερομίσθια στον ιδιωτικό τομέα και ρυθμίστηκαν θέματα ισχύος συλλογικών συμβάσεων εργασίας και διαιτησίας, έχουν προσβληθεί ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας και αναμένεται απόφαση».

Είστε ικανοποιημένοι με τους στόχους και τα αποτελέσματα του Προγράμματος στη χώρα σας;

«Η παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, η οποία ξεκίνησε με την κατάρρευση της Lehman Brothers, και η συνακόλουθη αλλαγή της αποτίμησης του χρηματοπιστωτικού κινδύνου παγκοσμίως συνέβαλε σε μεγάλο βαθμό στην αποκάλυψη των χρόνιων διαρθρωτικών αδυναμιών της Ελληνικής οικονομίας. Σήμερα, έπειτα από 4 χρόνια μεταρρυθμίσεων και δημοσιονομικής εξυγίανσης, η προσαρμογή της Ελληνικής οικονομίας είναι εντυπωσιακή, οποιοδήποτε κριτήριο και αν χρησιμοποιηθεί».

»Αναφορικά με τη δημοσιονομική εξυγίανση, το έλλειμμα της Γενικής Κυβέρνησης μειώθηκε από 15,6% το 2009, στο 2,2% του ΑΕΠ το 2013. Επιπλέον, δημιουργείται για πρώτη φορά, εντός της τελευταίας δεκαετίας, πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 0,4% του ΑΕΠ το 2013 από πρωτογενές έλλειμμα 10,4% του ΑΕΠ το 2009. Η προσαρμογή αυτή είναι η μεγαλύτερη και ταχύτερη που έχει ποτέ επιτευχθεί από κράτος-μέλος του ΟΟΣΑ. Το διαρθρωτικό δημοσιονομικό έλλειμμα μειώθηκε από το 14.8% του ΑΕΠ το 2009, σε 1% του ΑΕΠ το 2012, ενώ αναμένεται να είναι πλεονασματικό κατά 1,2% του ΑΕΠ το 2013, το υψηλότερο διαρθρωτικό πλεόνασμα στην ΕΕ. Αντιστοίχως, το κυκλικά διορθωμένο πρωτογενές πλεόνασμα αναμένεται το 2013 να ανέλθει στο 6,4% του ΑΕΠ».

»Όσον αφορά στην εξωτερική προσαρμογή, το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών που είχε φτάσει σε έλλειμμα ύψους 11,2% του ΑΕΠ το 2009, αναμένεται να είναι πλεονασματικό το 2013 (0,9% του ΑΕΠ). Αυτό οφείλεται στη σταδιακή αποκατάσταση της ανταγωνιστικότητας (το μοναδιαίο κόστος εργασίας βρίσκεται πλέον σε χαμηλότερο επίπεδο από αυτό που ήταν το έτος υιοθέτησης του ευρώ), στη δραστική μείωση των εισαγωγών, αλλά και στη βαθμιαία τόνωση της εξαγωγικής δραστηριότητας.

»Αναφορικά με το μέτωπο των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, η Ελλάδα εφάρμοσε σειρά μέτρων, που τη βοήθησαν να κλείσει το έλλειμμα στην ανταγωνιστικότητα, δημιουργώντας παράλληλα ευνοϊκό περιβάλλον για επενδύσεις. Μεταρρυθμίσεις πραγματοποιήθηκαν σε σχεδόν όλους τους τομείς της οικονομικής δραστηριότητας, με σημαντικότερες αυτές στην αγορά εργασίας, στο συνταξιοδοτικό σύστημα, στον τομέα της υγείας και στη δημόσια και φορολογική διοίκηση αλλά και με νομοθετικές πρωτοβουλίες, που θα καρποφορήσουν μεσοπρόθεσμα, όπως ο νέος επενδυτικός νόμος και οι φορολογικοί κώδικες, δηλαδή ο κώδικας φορολογίας εισοδήματος και ο κώδικας φορολογικών διαδικασιών. Είναι χαρακτηριστικό πως ο ΟΟΣΑ κατατάσσει την Ελλάδα τα δύο τελευταία χρόνια ως το κράτος-μέλος με την μεγαλύτερη ανταπόκριση στις συστάσεις πολιτικών φιλικών, προς την ανάπτυξη, ακόμα και αν γίνει προσαρμογή για το επίπεδο δυσκολίας. Αντίστοιχη είναι και η κατάταξη από το Berenberg και Lisbon Council, σύμφωνα με τον δείκτη προσαρμογής (Adjustment Progress Indicator).

»Ο χρηματοπιστωτικός τομέας επηρεάστηκε σοβαρά από την κρίση και οι καταθέσεις των τραπεζών συρρικνώθηκαν σημαντικά. Η εξισορρόπηση του τομέα βρίσκεται σήμερα σε καλό δρόμο. Οι Ελληνικές συστημικές τράπεζες ανακεφαλαιοποιήθηκαν, ενώ μικρότερες τράπεζες αναδιαρθρώθηκαν ή εξυγιάνθηκαν. Οι καταθέσεις επιστρέφουν στο Ελληνικό τραπεζικό σύστημα, αν και μέρος αυτών χρησιμοποιείται για την αποπληρωμή φορολογικών και λοιπών υποχρεώσεων των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων.

»Ωστόσο, αυτή η αξιοσημείωτη προσαρμογή συνοδεύτηκε, από σημαντικό κοινωνικοοικονομικό κόστος. Από το 2009, το ΑΕΠ μειώθηκε περίπου κατά 25%. Τόση μείωση δεν υπέστη ποτέ αναπτυγμένη χώρα, με εξαίρεση τις ΗΠΑ κατά την περίοδο της Μεγάλης Ύφεσης. Το ποσοστό ανεργίας δείχνει σημάδια σταθεροποίησης παρόλο που είχε ανέλθει σε πρωτοφανή επίπεδα για αναπτυγμένη χώρα. Το δεύτερο τρίμηνο του 2013 μειώθηκε για πρώτη φορά ύστερα από τέσσερα χρόνια και, επί του παρόντος, βρίσκεται στο 27%, ενώ η ανεργία στους νέους κυμαίνεται γύρω στο 57%. Περίπου τα 2/3 των ανέργων βρίσκονται χωρίς δουλειά για διάστημα άνω του ενός έτους. Επιπρόσθετα, σύμφωνα με τη EUROSTAT, το 35% του Ελληνικού πληθυσμού αντιμετωπίζει υπαρκτό κίνδυνο ένδειας ή κοινωνικού αποκλεισμού. Αυτό συμβαίνει, εν μέρει εξ αιτίας της αυξημένης ανεργίας, αλλά και εξαιτίας του γεγονότος ότι το πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα του πληθυσμού έχει μειωθεί πάνω από ένα τρίτο από την έναρξη της κρίσης. Τα προβλήματα είναι έντονα και στη πραγματική οικονομία. Συγκεκριμένα, τα πραγματικά επιτόκια στην Ελλάδα είναι πολύ υψηλά και δημιουργούνται ως εκ τούτου προβλήματα χρηματοδότησης, ακόμα και σε υγιείς επιχειρήσεις. Τα προβλήματα ρευστότητας υποσκάπτουν την προσπάθεια ανάκαμψης της Ελληνικής οικονομίας μέσα από επενδύσεις και εξαγωγές και την αλλαγή του παραγωγικού προτύπου της Ελληνικής οικονομίας από την παραγωγή διεθνώς μη εμπορεύσιμων αγαθών και υπηρεσιών στην παραγωγή διεθνώς εμπορεύσιμων προϊόντων και υπηρεσιών.

»Η Ελλάδα κλήθηκε να διαχειριστεί την κρίση χρέους σε μια χρονική στιγμή που η Ευρωζώνη δεν διέθετε μηχανισμούς αντιμετώπισης της κρίσης. Η ύπαρξη τέτοιων μηχανισμών προϋπέθετε μεγαλύτερη Ευρωπαϊκή εμβάθυνση, την οποία τώρα αναζητεί η Ευρωζώνη. Επίσης, και με το προνόμιο της ύστερης γνώσης, η Ευρωζώνη δεν διέγνωσε έγκαιρα τα αίτια της κρίσης στην Ελλάδα αλλά και σε όλον τον Ευρωπαϊκό Νότο, ιδιαίτερα τα διευρυνόμενα ελλείμματα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών.

»Το Ελληνικό Πρόγραμμα τέθηκε σε εφαρμογή όταν η Ελληνική οικονομία βρισκόταν ήδη σε ύφεση. Αυτό προκάλεσε πρόσθετες δυσκολίες αφού κατά κοινή ομολογία δύσκολες διαρθρωτικές προσαρμογές πραγματοποιούνται ευκολότερα σε καιρούς οικονομικής άνθισης. Επιπρόσθετα, η επιδιωκόμενη δημοσιονομική προσαρμογή, σε συνθήκες ταυτόχρονης κρίσης ρευστότητας και αρνητικού εξωτερικού περιβάλλοντος – αφού ανάλογες σταθεροποιητικές πολιτικές εφαρμόζονται ταυτόχρονα και σε άλλες Ευρωπαϊκές χώρες / εμπορικούς εταίρους της Ελλάδας – καθιστά πιο επίπονη την (αναγκαία) εφαρμογή της.

»Το πρώτο Μνημόνιο μεταξύ της Ελληνικής Κυβέρνησης και των ΕΕ/ΕΚΤ /ΔΝΤ έθετε ιδιαίτερα φιλόδοξο στόχο μείωσης του ελλείμματος. Ειδικότερα, η Ελλάδα αναμενόταν να πετύχει πρωτογενές πλεόνασμα σε λιγότερο από τρία χρόνια (0,9% του ΑΕΠ το 2012), ξεκινώντας από ένα έλλειμμα Γενικής Κυβέρνησης 13,6% του ΑΕΠ το 2009 ( που αργότερα αναθεωρήθηκε σε 15,6% του ΑΕΠ).

»Η δημοσιονομική προσαρμογή είχε σχεδιαστεί με βάση ένα μακροοικονομικό σενάριο που υπέθετε ότι η χώρα θα πετύχαινε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης το 2012 (1,1%). Στην πραγματικότητα, το ΑΕΠ το 2012 συρρικνώθηκε κατά 6,4%, και εκτιμάται ότι θα μειωθεί περαιτέρω κατά 4,0% το 2013. Αυτή η αστοχία οφειλόταν εν μέρει και στη χρησιμοποίηση χαμηλού δημοσιονομικού πολλαπλασιαστή όπως άλλωστε έχει σχετικά αναγνωρίσει και το ίδιο το ΔΝΤ.

»Επιπλέον, προβλεπόταν ιδιαίτερα σφιχτό χρονοδιάγραμμα για την υλοποίηση σημαντικών μεταρρυθμίσεων. Ενδεικτικά, δόθηκαν στην Κυβέρνηση μόνο λίγοι μήνες (περίπου 7 μήνες, από τον Μάιο 2010 μέχρι τον Δεκέμβριο 2010), προκειμένου, μεταξύ άλλων, να αναμορφώσει το συνταξιοδοτικό σύστημα, να εγκρίνει νομοθεσία για τη μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης και την αλλαγή του πλαισίου των συλλογικών μισθολογικών διαπραγματεύσεων στον ιδιωτικό τομέα, να βελτιώσει το σύστημα προμηθειών στον τομέα της υγείας και να προωθήσει το άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων. Λόγω του πολύπλοκου χαρακτήρα αυτών των μεταρρυθμίσεων, των επιπτώσεών τους και της σημασίας της διαδικασίας της διαβούλευσης με τα διάφορα εμπλεκόμενα μέρη, σε άλλες χώρες συνήθως απαιτούνται πολλά χρόνια προετοιμασίας, προκειμένου να εκτιμηθεί η επίδραση των μεταρρυθμίσεων αυτών στην οικονομία και να επιλεγούν τα βέλτιστα εργαλεία πολιτικής.

»Οι προσδοκίες για τη δυναμική του χρέους ήταν επίσης αισιόδοξες, την ίδια στιγμή που τα αρχικά επιτόκια των δανείων από τους Ευρωπαίους Εταίρους μας ήταν πολύ υψηλά. Συγκεκριμένα, το χρέος, ως ποσοστό του ΑΕΠ εκτιμήθηκε ότι θα ανέλθει το 2013 στο μέγιστο επίπεδο του 150% του ΑΕΠ. Αναμένεται πλέον να αγγίξει το 175% του ΑΕΠ το ίδιο έτος, παρόλο που επετεύχθη στο μεταξύ σημαντική μείωση του ονομαστικού χρέους μέσω της συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα στην απομείωση του δημόσιου χρέους (PSI) και της επαναγοράς του χρέους.

»Το αρχικό μείγμα πολιτικής έδινε ιδιαίτερη έμφαση στην αύξηση των φόρων και λιγότερο στη μείωση των δαπανών. Ωστόσο, οι μεταρρυθμίσεις στη φορολογική διοίκηση για την ενίσχυση της καταπολέμησης της φοροδιαφυγής προκειμένου να διευρυνθεί η φορολογική βάση, και οι μεταρρυθμίσεις στη δημόσια διοίκηση προκειμένου να παταχθεί η γραφειοκρατία, θα έπρεπε να έχουν ξεκινήσει πολύ νωρίτερα, αφού, κατά γενική ομολογία, οι μεταρρυθμίσεις στους δύο αυτούς τομείς είναι ζωτικής σημασίας για την περίπτωση της Ελλάδας.

»Επιπλέον, πολύ αρνητικό ρόλο έπαιξαν οι δηλώσεις διαφόρων παραγόντων σχετικά με την πιθανότητα εξόδου της Ελλάδας από την Ευρωζώνη (Grexit). Οι δηλώσεις αυτές επιδείνωσαν σημαντικά την Ελληνική κρίση. Συνέπεια αυτών των δηλώσεων ήταν σημαντικές εκροές καταθέσεων και προβλήματα ρευστότητας, ενώ οι επενδύσεις αποθαρρύνθηκαν με αποτέλεσμα την περαιτέρω επιδείνωση της ύφεσης της ελληνικής οικονομίας», καταλήγει η επιστολή του Γιάννη Στουρνάρα.

πηγη ΕΠΙΚΑΙΡΑ.